AVRUPA BİRLİĞİ KONSEYİ
Genişlemeyle ilgili Konsey Kararları
2840'ıncı DIŞ İLİŞKİLER Konseyi Toplantısı Brüksel, 10 Aralık 2007
Konsey aşağıdaki kararları almıştır:
"GENİŞLEME STRATEJİSİ
Aralık 2006'da yapılan Avrupa Devlet ve Hükümet Başkanları Konseyi'nde kabul edilen genişleme stratejisi ile 11 Aralık 2006 tarihli Konsey kararlarına uygun olarak, Konsey Komisyonun genişleme stratejisi ve 2007-2008 dönemine ait başlıca sorunlar hakkındaki 6 Kasım tarihli çalışmasını memnuniyetle karşılar ve burada yer alan analiz ve tavsiyeleri önemle not eder. Güçlendirilmiş taahhütler, koşulluluk ilkesinin adil ve titiz bir biçimde uygulanması ve daha iyi iletişime dayanan yenilenmiş genişleme konsensüsü, yeni üyeleri entegre etme kapasitesiyle birlikte, AB'nin genişleme stratejisinin temelini teşkil etmeye devam etmektedir. Genişleme sürecinin daha iyi bir niteliğe kavuşturulması, genişlemenin kıtanın tümünde barış, demokrasi ve istikrarı teşvik etmeye ve artan ticaret, yatırım ve ekonomik büyüme anlamında somut faydalar getirmeye devam etmesini sağlayacaktır. AB'nin genişleme stratejisinin daha da güçlendirilmesi ve hayata geçirilmesi ile Batı Balkanlardaki geçiş sürecinin desteklenmesi bakımından önümüzdeki yıl hayati önemdedir. Konsey, bu konuda yapılan muhtelif öneriler ile Batı Balkanların geleceğinin Avrupa Birliği'nde yattığı hususunu bir kez daha kayda geçirir. Bu çerçevede, yenilenmiş konsensüsün tutarlı bir biçimde uygulanması her zamankinden daha fazla önem taşımaktadır.
Konsey, müzakere sürecinin hızının müzakere eden ülkenin açılış ve kapanış kriterlerini ve halen gözden geçirilme aşamasında olan Katılım Ortaklığı Belgesinin uygulaması dahil Müzakere Çerçeve Belgelerinde yer alan koşulları karşılama yönünde gösterdiği ilerlemeye bağlı olacağını ve her ülkenin kendi koşulları çerçevesinde değerlendirileceğini teyit eder. Konsey, Müzakere Çerçeve Belgelerinde öngörülen yerleşmiş uygulama çerçevesinde teknik hazırlıkları tamamlanmış olan fasılların açılacağını hatırlatır. Bu çerçevede, Konsey, Türkiye ve Hırvatistan ile Aralık ayında Hükümetlerarası Konferans düzenlenmesini beklemektedir. Genişleme politikasının müzakerelerin her aşamasında koşulluluk ilkesini adil ve titiz biçimde uygulaması önem arzetmektedir. Bu çerçevede, Konsey, Komisyonun kamu idaresi, yargının reformu ve yolsuzlukla mücadele alanlarındaki temel önceliklere açılış/kapanış kriterleri ve etki değerlendirmeleri vasıtasıyla en başından itibaren eğilmek suretiyle genişleme sürecinin vasfını geliştirmek ve süreci daha şeffaf kılmak yönündeki niyetini memnuniyetle karşılar. Bu husus, genişleme stratejisine kamuoyunun yaygın ve devam eden desteğinin sağlanması açısından temel önem arzetmektedir.
Türkiye
Konsey, bu yılın başlarında Türkiye'de ortaya çıkan siyasi ve Anayasal krizin çözülme kavuşturulmasını memnuniyetle karşılamaktadır. Krizin sonucunda demokrasi güçlenmiştir. Kısa süre önce yapılan Parlamento ve Cumhurbaşkanlığı seçimleri demokratik standartlar ve hukukun üstünlüğüne tam saygı çerçevesinde gerçekleşmiştir. Seçimlere yüksek katılım oranı ve yeni Parlamentoda daha geniş bir temsilin mevcut olması, Türk halkının demokrasi, istikrar ve gelişme isteğini ortaya koymaktadır. Bu, reform sürecinin yenilenmesi ve yoğunlaştırılması açısından bir dönüm noktası teşkil etmektedir. Avrupa Birliği Türkiye'ye bu konuda yardımcı olmaya devam edecektir.
Konsey, Türkiye'de 2007 yılında siyasi reformlar alanında sınırlı ilerleme sağlanmış olmasından dolayı üzüntü duymaktadır. Bununla birlikte, Türk Hükümetinin reform sürecini sürdürme ve mevcut eksikliklere hitap etme konusunda açıklamış olduğu niyeti ve yenilediği taahhüdünü memnuniyetle karşılamaktadır. Konsey bu taahhütlerin kısa süre içinde gerçek ve somut eyleme dönüştürülmesini beklemektedir.
Konsey, Anayasanın gözden geçirilmesine ilişkin olarak devam etmekte olan süreci not etmektedir. Bu, Türk Anayasa Hukukuna Avrupa standartlarının bütünüyle dercedilmesi bakımından kilit bir fırsat teşkil etmektedir. Bununla birlikte Konsey, bu sürecin özellikle ifade özgürlüğü ve dini özgürlükler gibi Türkiye'nin zaman kaybetmeden ilerleme kaydetmesi gereken ve uzun süreden beri beklenen reformların gecikmesine yol açmaması gerektiğinin altını çizer.
Yargı reformu, yolsuzlukla mücadele, azınlık hakları ile kültürel hakların kuvvetlendirilmesi, kadın hakları, çocuk hakları, sendikal haklar ve ordunun sivil denetimi gibi alanlarda da önemli ilave çaba gösterilmesine ihtiyaç bulunmaktadır. Doğu ve Güneydoğu konusunda ise Konsey, bu bölgenin ekonomik, sosyal ve kültürel kalkınmasını garanti altına alacak kapsamlı bir stratejinin hızla geliştirilmesi ve uygulanmasına ihtiyaç duyulduğunu hatırlatır.
Konsey, Türkiye toprakları üzerindeki bütün terörist saldırılar ile şiddeti kınar ve Türk halkı ile dayanışma içinde olduğunu ifadeyle, insan hakları, temel hürriyetler ve uluslararası hukuka saygı göstererek ve bölgesel barış ile istikrarı gözeterek Türkiye'nin vatandaşlarını korumasına ve terörizmle mücadelesine desteğini belirtir.
Müzakere Çerçeve Belgesi ve önceki Avrupa Konseyi ile Konsey Sonuçları doğrultusunda, Türkiye'nin iyi komşuluk ilişkilerine koşulsuz taahhüdü ile uyuşmazlıkların gerektiğinde Uluslararası Adalet Divanı'nın yargı yetkisi de dahil olmak üzere, Birleşmiş Milletler Şartı'na uygun olarak barışçı yollarla çözümlenmesine bağlılık göstermesine ihtiyaç bulunmaktadır. Bu bağlamda, iyi komşuluk ilişkileri ve uyuşmazlıkların barışçı yollardan çözümünü olumsuz etkileyecek her türlü tehdit ve eylemden kaçınılması gerekmektedir.
Konsey, 11 Aralık 2006 tarihli Sonuçlarını hatırlatarak, Türkiye'nin Ortaklık Anlaşmasına Ek Protokolü ayrım gözetmeksizin bütünüyle uygulaması yükümlülüğünü yerine getirmemiş olduğunu ve Kıbrıs Cumhuriyeti ile ilişkilerini normalleştirme yönünde ilerleme kaydetmediğini üzüntüyle not eder. Konsey 11 Aralık 2006 tarihli Sonuçlara uygun olarak ve Avrupa Topluluğu ile üye devletler tarafından 21 Eylül 2005 tarihinde yapılan Deklarasyon kapsamında bu konuları izlemeye ve değerlendirmeye devam edecektir. Bu konularda hızlı bir ilerleme kaydedilmesi beklenmektedir.
Konsey, Müzakere Çerçeve Belgesini hatırlatarak, Türkiye'nin, üzerinde mutabakata varılan Kıbrıs sorununun BM çerçevesinde ve Birliği kuran ilkelere uygun olarak böyle bir kapsamlı çözüm için uygun ortamın oluşturulmasına katkı sağlayacak somut adımlar da dahil olmak üzere, kapsamlı ve kalıcı çözümüne yönelik 8 Temmuz sürecinin uygulanması çabalarını aktif bir şekilde desteklemesini beklemektedir.