DIŞİŞLERİ BAKANI MEVLÜT ÇAVUŞOĞLU- … Avrupa Birliği üyesi ülkelerin Dışişleri Bakanlarından da aynı tepkinin geldiğini söyledi. Dün sabah Avrupa Birliği-ABD Dışişleri Bakanları toplantısı gerçekleşti, birçok ikili görüşme de oldu. Esasen Tillerson da gelen tepkilerin fakında ve bu tepkileri Başkan Trump’a ulaştıracağını da söyledi. Tabi Dışişleri Bakanlarının görevi, tüm boyutlarıyla olayları değerlendirerek ve gördükleri gerçekleri de yönetimine aktarmaktır. Bu konuda Tillerson’un tüm dünyadan gelen tepkileri Başkana aktardığını ve aktaracağını da düşünüyoruz ve sadece İslam dünyasından değil, Hıristiyan dünyasından da ciddi tepkiler var. Öyle görülüyor ki Museviler de bu konuda ciddi bir şekilde bölünmüş, İsrail’de keza bu bölünmüşlüğü görüyoruz ve İsrail’den böyle illa olsun diye bir ısrarın da olmadığı da Amerikalılar tarafından da bizlere söyleniyor. Yani hiç kimsenin destek vermediği böyle bir adımı herkesin sorduğu gibi biz de soruyoruz, neden ve neden şimdi, o anlamda bir sorudur. Ve bunun yaratacağı kaosun farkında olmaları gerektiğini tekrar hatırlattık.

SORU- Efendim, yaşanan tatbikat kriziyle ilgili dün Norveç Dışişleri Bakanıyla konuşmuştuk ve kendisi şunu söyledi: Gelecek hafta bir bilgilendirme yapılabilir bu soruşturmayla ilgili. Soruşturma hangi evrede, sizin görüşmenizde dile getirildi mi acaba?

DIŞİŞLERİ BAKANI MEVLÜT ÇAVUŞOĞLU- Evet, ben de yeni görevine başlayan Norveç Dışişleri Bakanı Ine Marie Eriksen ile ikili bir görüşme gerçekleştirdim, kendisini tebrik ettim. Daha önce Savunma Bakanı olarak görev yapıyordu ve Türkiye’nin önemini bilen bir arkadaşımız. Kendisi soruşturmanın hangi aşamada olduğunu bana anlattı ve önümüzdeki süreçte, bir hafta sonra veya 10 gün sonra soruşturmanın tamamlanabileceğini söyledi. Bunu NATO Genel Sekreteri ve orada toplantıda bulunan NATO’ya bağlı askerler de bize zaten dün anlatmıştı. Yani burada özellikle Genel Sekreterin ve yönetiminin ve Norveç yönetiminin samimi gayret gösterdiğini söylemek isterim, hakkını teslim etmek gerekiyor, zaten onların bilgisi olsaydı buna müsaade etmezlerdi. Fakat burada görüyoruz ki, farklı ideolojilerini burada yansıtmaya çalışan kişiler olabilir, sadece bize yönelik değil, bu Trump’a yönelik, Merkel’e yönelik, hatta başka siyasilere yönelik de olabileceğini bu vesileyle herkes görmüş oldu. Önemli olan, bir daha böyle bir şeyin, sadece bize yönelik değil, NATO için de böyle bir olayın tekrar etmemesi için gerekli tedbirlerin alınmasıdır. NATO bunun için çaba sarf ediyor şu anda.

SORU- Bir sorum daha olacak. Bu Avrupa Birliği ve NATO arasındaki işbirliği konusundaki sizin genel fikrinizi ve dün yapılan görüşmeyle ilgili fikirlerinizi almak istiyorum.

DIŞİŞLERİ BAKANI MEVLÜT ÇAVUŞOĞLU- Bu konuda bizim tutumumuz son derece nettir. Tabi ki NATO-AB işbirliğini biz destekleriz. Burada atılacak adımlar tamamlayıcı nitelikte olmalıdır ve duplikasyondan kesinlikle kaçınılmalıdır. Ayrıca biz nasıl dün NATO üyesi olmayan iki AB üyesi ülkeyle diyalog toplantısı yaptıysak Finlandiya ve İsveç’ten bahsediyorum. Avrupa Birliği de yine bu NATO’yla ilgili meselelerde AB üyesi olmayan NATO müttefiklerini de işin içine katmalıdır, yani daha kapsayıcı olmalıdır ve diyalog karşılıklı olmalıdır. Ve önemli kararları verirken mutlaka bu istişarelerin yapılması gerekiyor. Türkiye bugüne kadar AB’nin güvenliğine de önemli katkı sağlamıştır, ama Avrupa Birliği karar mekanizmasına Türkiye’yi pek dahil etmek istememiştir. Ama ABD’nin bu konudaki mektubu biz biliyorsunuz eş sunucu olduk. Çünkü AB üyesi olmayan NATO müttefiklerinin bu süreçteki rolüne vurgu yapıyor ve bizim de kaygılarımızı paylaşıyordu. Bundan sonraki süreçte bu diyaloğun daha iyi olacağına inanmak istiyoruz, NATO Genel Sekreteri de bu konuda zaten çok hassas.

SORU- Efendim, NATO ve Avrupa Birliği demişken Ege’de NATO gemilerinin görev süresinin artık Türkiye tarafından miladı doldu şeklinde bir görüş var ve bu hemen her toplantıda dile getiriliyor. Artık buna ilişkin bir takvim öngörülüyor mu, özellikle zirvede böyle bir karar alınabilir mi?

DIŞİŞLERİ BAKANI MEVLÜT ÇAVUŞOĞLU- Belki zirveye kalmadan önce de bir karar alınabilir illa zirvede alınmasına gerek yok. Biz zaten daha önce kendi aramızda bu kararı almıştık. Dışişleri Bakanları düzeyinde, Savunma Bakanları da keza aynı şekilde bu kararı benimsemişti. Gördüğünüz gibi rakamlarda ciddi bir düşüş var, 7 binlerden, günde 50 kaçak göçmen sayısına kadar düştü. Gerekli tedbirler alındı, hatta 3. 4. bölgede NATO’nun herhangi bir gemisi yok, burada da aşağı yukarı sıfıra düşmüş durumda. Bize göre artık NATO’nun burada gemi bulundurmasına gerek yok. Bu fikir NATO tarafından da benimseniyor, ama zamanlamasının tabi birlikte belirlenmesi gerekiyor, bunun üzerine çalışıyoruz.

SORU- Teşekkür ederiz.

DIŞİŞLERİ BAKANI MEVLÜT ÇAVUŞOĞLU- Ben teşekkür ederim, iyi çalışmalar arkadaşlar.