1948’de kabul edilen İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi, “insan haklarının anayasası” olarak tanımlanır. İnsanın doğuştan sahip olduğu kişisel hak ve özgürlükleri tanımlar; her insanın yasa önünde eşit olduğunu, işkenceye, kötü muameleye ve onur kırıcı cezalara tabi tutulamayacağını ilan eder. Bildirge, insan haklarının korunması ve geliştirilmesi yolunda uluslararası toplum tarafından sürdürülen çabalara yol gösterici işlevini bugün de sürdürmektedir. 1948’de kabul edildiği tarih olan 10 Aralık her yıl “Dünya İnsan Hakları Günü” olarak kutlanır.

Türkiye, BM çerçevesindeki temel insan hakları sözleşmelerine taraftır.

BM sözleşmelerinin, taraf ülkelerin sözleşmelere uyumunu denetleyen komiteleri (sözleşme mekanizmaları) vardır. Türkiye, taraf olduğu sözleşmelerin denetim organlarına dönemsel olarak raporlarını sunmaktadır.

BM’nin ayrıca çeşitli alanlarda ülkelerin uluslararası insan hakları normlarına uyumunu denetleyen ve tavsiyelerde bulunan, BM özel süreçleri olarak bilinen sözleşme dışı mekanizmaları vardır (özel raportörler, özel temsilciler, çalışma grupları). Türkiye, tüm BM mekanizmaları ile yakın ve olumlu işbirliği sürdürmektedir. Ülkemiz BM İnsan Hakları Konseyi özel mekanizmalarına açık davette bulunan 63 BM üyesi arasında yer almaktadır.

Tüm BM üyelerinin insan hakları durumunun İnsan Hakları Konseyi bünyesinde gözden geçirildiği Evrensel Periyodik İnceleme Mekanizması (EPİM) kapsamında ‘Türkiye İncelemesi’ 10 Mayıs 2010 tarihinde Cenevre'de yapılmıştır. EPİM, 2008 yılından bu yana tüm BM üyesi ülkelerin insan hakları durumunun, dörder yıllık aralıklarla BM İnsan Hakları Konseyi bünyesinde gözden geçirildiği bir platformdur. Ülkemiz inceleme sonunda kabul ettiği tavsiyeleri dört yıl sonra yapılacak ikinci incelemeye kadar yerine getirme taahhüdü üstlenmiştir.