Dışişleri Bakanı Sayın Mevlüt Çavuşoğlu’nun TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’nda Katıldığı Soru-Cevap Bölümü, 8 Kasım 2022, Ankara / T.C. Dışişleri Bakanlığı

Dışişleri Bakanı Sayın Mevlüt Çavuşoğlu’nun TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’nda Katıldığı Soru-Cevap Bölümü, 8 Kasım 2022, Ankara

DIŞİŞLERİ BAKANI MEVLÜT ÇAVUŞOĞLU- … ondan dolayı da Komisyonumuzdan ve Meclis’imizden özür diliyorum. Çünkü o milletvekilimizin bugün burada kendisi yok. Geçen sene de aynı şeyi yaptı. Son derece çirkin üslupla, bir de yalan söyleyerek söylemediniz dedi. Düzelttiğimiz halde düzeltmedi. O yüzden sesimi biraz yükselttim, kusurumuza bakmayın.

Değerli milletvekilleri; şimdi gerçekten eleştirilerinize, görüşlerinize saygımız var. Ama bu sene gerçekten, samimi söylüyorum; yorum yaparken, eleştirirken çok zorlandığınızı görüyorum, çok zorlamada bulundunuz. Çünkü siz de biliyorsunuz ki sizin söylediklerinizle –geçen sene de söyledim- halkımızın, size oy veren vatandaşlarımızın da dış politikayla ilgili izlenimi ve değerlendirmesi örtüşmüyor. Geçen sene örtüşmüyor, bu sene uçurum daha da, yani sizin söylediklerinizle vatandaşlarımızın bakış açısı çok farklı, size oy verenlerin de çok farklı, o yüzden çok zorladınız kendinizi. Çok özür dileyerek söylüyorum. Genel anlamda sizleri tenzih ederim, ama bazı arkadaşlarımızın gerçeklerin dışına çıktığını da gördük, o da üzüntü verici, onlara biraz sonra geleceğim.

Değerli arkadaşlar, hangi Türkiye’de yaşıyoruz? Türkiye’nin gerçeklerinden bu kadar uzak mısınız? Bugün anket yapıldığı zaman Hükümetin politikalarıyla ilgili memnuniyet sorgulaması yapıldığı zaman, övünerek söylüyorum; Cumhurbaşkanımızın liderliğinde uyguladığımız dış politika halkın taraflı-tarafsız herkesin en çok memnun kaldığı alan. Elbette eksiklerimiz var, elbette dış politikada da her şey mükemmel demiyoruz. Ama size baktığımız zaman, dış politika tamamen kötü.

BİR KATILIMCI- Sayın Bakan…

DIŞİŞLERİ BAKANI MEVLÜT ÇAVUŞOĞLU- Ben size hiç laf atmadım.

OTURUM BAŞKANI- Değerli arkadaşlar, böyle bir usulümüz yok, rica ediyorum. Dinleyeceğiz, sonra…

DIŞİŞLERİ BAKANI MEVLÜT ÇAVUŞOĞLU- Siz de bizi dinlerseniz… Bak bir kere müdahale ettim, ondan dolayı da özür diledim.

BİR KATILIMCI- … (Mikrofonsuz Konuşma)

OTURUM BAŞKANI- İnsicamını bozmayın lütfen, rica ediyorum.

DIŞİŞLERİ BAKANI MEVLÜT ÇAVUŞOĞLU- Arkadaşlar, siz hangi dünyada yaşıyorsunuz? Bugün tüm dünya Türk dış politikasından övgüyle bahsediyor, bugün dünyada Recep Tayyip Erdoğan’ı herkes küresel bir aktör olarak görüyor. Eskiden mazlumlar, mağdurlar gözünü Türkiye’ye dikiyordu, umudu Türkiye’deydi, şimdi en zengin ülkeler bile Türkiye’ye dönmüş, Türkiye’den medet umuyor, herkes Türk diplomasisinden bahsediyor. BM Genel Sekreteri diyor ki; görevim süresince en büyük başarım, Türkiye ile yaptığım iş birliği sayesinde Tahıl Anlaşması diyor. Siz bunu küçümseyebilirsiniz, ama Afrika ülkeleri küçümsemiyor, zengin ülkeler de küçümsemiyor bunu. Evet, bizi eleştirdikleri noktalar var, evet bize karşı haksız da olsa, çifte standart da olsa yapılan eleştirileri biz dikkate almaya çalışıyoruz. Dış politikamız diğer konularda olduğu gibi tüm dünyada mükemmel demiyoruz biz. Ama sizin sabahtan beri çizdiğiniz tablodan çok farklı bir ortam var, biraz gerçekçi olun.

Şunu da anlıyorum: Seçim atmosferine girmişiz, bu seçim atmosferinde daha da eleştirilerinizi artırmanız lazım. Ama sevgili arkadaşlar, ben 8 yıldır Dışişleri Bakanıyım yaklaşık, bir 10 gün sonra tam 8 sene olacak. 8 senedir aynı şeyleri dönüp dönüp dolaşıp söylüyorsunuz, aynı şeyleri söylüyorsunuz. Bu işte Ünal Beyin, Aydın Beyin, Ahmet Beyin dönemindeki Bakanlıkta bizim konuşma notlarının copy paste olduğu gibi aynı şeyleri söylüyorsunuz, yani zorlanıyorsunuz, zorluyorsunuz; onu söylemeye çalışıyorum.

Peki, ilişkiler kötüyken eleştiriyorsunuz, şimdi ilişkiler normalleşti, onu da eleştiriyorsunuz; hangisinde haklısınız.

Arkadaşlar, burada dış politika konusunda, uluslararası ilişkiler konusunda uzmanlığı olan-olmayan arkadaşlarımız bile uluslararası ilişkilerde sürekli dostluğun ve düşmanlığın olmadığını söyledi, teşekkür ediyorum kendilerine. Şimdi bazıları da affedersiniz çok yanlış üslupla, kıvırtma gibi falan çok kabul edemeyeceğimiz üsluplar da kullandı; o da doğru değil. Eleştirebilirsiniz, şimdi burada olmayan Sayın Bekaroğlu’nun üslubu doğru bir üslup mu? Ahlaktan bahsediyor. Dış politikadan bunu bize de öğrettiler, siz de biliyorsunuz; sürekli dost, sürekli düşman olmaz diye anlatıyor, ama bunu ahlaksızlık olarak görüyor. İşte kendisi de buraya o yüzden gelmiyor zaten. Daha önce Sayın Kılıçdaroğlu’na sözleri var çakma Gandi diye, CHP ile ilgili sözleri var, o kısmına katılıyorum gerçi, yani demokratik Türkiye’de hiçbir zaman göreve gelemez diye. Ama ben merak ediyorum gerçekten psikiyatri dalında bunları nasıl anlatabiliyor? Uluslararası ilişkiler teorisinde anlatılır.

BİR KATILIMCI- Sayın Başkanım, Sayın Bakanın üslubu doğru mu?

DIŞİŞLERİ BAKANI MEVLÜT ÇAVUŞOĞLU- Ama ben o üsluptan söylüyorum.

OTURUM BAŞKANI- Sayın Bakanım, sorulara gelelim, yeterince bence Bekaroğlu…

DIŞİŞLERİ BAKANI MEVLÜT ÇAVUŞOĞLU- Burada bir kişinin arkasından konuşmak istemem Sayın Başkanım.

OTURUM BAŞKANI- Ben de gerekli sözleri söyledim.

DIŞİŞLERİ BAKANI MEVLÜT ÇAVUŞOĞLU- Ama o konuşmacının buradaki üslubu, bağırması ve hakaretlerini de biz burada dinledik dinledik.

Şimdi Cumhurbaşkanının eleştirmek için 2 dakika beklediğini söylüyorsunuz. Sayın CHP’liler; Sayın Kılıçdaroğlu Washington’a gitti. Sayın Çeviköz, siz Sayın Genel Başkanın dış politika danışmanısınız. O kadar çaba sarf edildi, ben biliyorum, kaç tane kongre üyesiyle görüşebildi Sayın Genel Başkan? Hiç kimseyle görüşemedi.

ÜNAL ÇEVİKÖZ- Öyle bir görüşme için gitmedi ki…

DIŞİŞLERİ BAKANI MEVLÜT ÇAVUŞOĞLU- Ben biliyorum, randevu taleplerini de biliyorum, temsilcinizin niye gittiğini de biliyorum, hepsini biliyorum.

ÜNAL ÇEVİKÖZ- …

DIŞİŞLERİ BAKANI MEVLÜT ÇAVUŞOĞLU- Yok, engellemedik. Çünkü siz diyorsunuz ki…

ÜNAL ÇEVİKÖZ- …

DIŞİŞLERİ BAKANI MEVLÜT ÇAVUŞOĞLU- Herkes yazdı canım, herkes biliyor, Kongrede bizim de temaslarımız var. Siz diyorsunuz ki Kıbrıs konusunda, diğer konularda dostlarımızı kaybettiğimiz için, ABD Kongrede dostlarımızı kaybettiğimiz için. Diyelim ki sizin söylediğiniz doğru, kaybettiğimiz için ABD böyle karar alıyor. Peki, muhalefetin madem Kıbrıs, dış politika milli de, Kıbrıs hepimiz için milli politika, bunu söylüyoruz değil mi, siz de söylediniz, biz de söylüyoruz. Madem bu dostlar bize karşı, Türkiye’ye karşı negatif bir tutum sergiledi de, buradan ta Washington’a giden Ana Muhalefetin Sayın Genel Başkanı bu konuda niye çaba sarf etmedi madem?

ÜNAL ÇEVİKÖZ- Sayın Bakan, Genel Başkanımızın Washington ziyareti sizi ilgilendirmez…

DIŞİŞLERİ BAKANI MEVLÜT ÇAVUŞOĞLU- Beni ilgilendirir. Sizin bizi eleştirme hakkınız var, Cumhurbaşkanımıza her şeyi söylüyorsunuz burada, otokrasiden başka şeye kadar birçok şeyi söylediniz. Biz size bak gayet soru sorarak cevap şey yapıyoruz, haddiniz değil diyorsunuz. Evet, iktidarın muhalefeti, muhalefetin iktidarı eleştirme hakkı var Sayın Çeviköz, var efendim.

Sayın Durmuş Yılmaz, öncelikle çok teşekkür ediyorum, bilmediğiniz bir konuda soru sordunuz, Endonezya Cakarta Büyükelçimizle ilgili, teşekkür ediyorum. Sibel Hanım, siz de sordunuz, biraz çıkan haberden etkilenerek sordunuz, ama sordunuz.

Arkadaşlar, bu bir insani durum, atanan Büyükelçi de insan…

BİR KATILIMCI- …

DIŞİŞLERİ BAKANI MEVLÜT ÇAVUŞOĞLU- Açıklayacağım efendim, açıklayacağım. Kişisel, insani bir durum. Özel durumlar da olabilir, her şeyi açıklamak zorunda değiliz, ama insani bir durum, sağlıkla ilgili bir durum. Açıklıyorum, ben size bir şey demiyorum, teşekkür ettim size.

Bu yılın ortasında yine bir kariyer memurumuz, Büyükelçimiz aynı şekilde kişisel bir sebepten dolayı görevinden ayrılmak istedi, dönmek istedi, ama haklı bir sebep, yani görevi beğenmeme falan değil. Bazı arkadaşlarımızı bildirdiğimiz zaman ailesinde bir hasta oluyor gidemeyebiliyor. Ama kusura bakmasın, Sayın Erozan için aynı şeyi söylemeyeceğim, “AKP’li Büyükelçi görevi yerini bırakıp Türkiye’ye döndü, tercümesi çırak çıkan büyükelçi havlu attı.” Sayın Erozan, Bakanlık terbiyesi almadığınızı biliyorum, ama insanlıktan da nasibinizi almadığınızı bugün öğrenmiş oldum, hiç kusura bakmayın. İnsani bir durumda, bilmeden sorsaydınız biz size bu cevabı verirdik. Ama bilmediğiniz bir konuda, insanlık ilgili bir konuda…

BİR KATILIMCI- …

DIŞİŞLERİ BAKANI MEVLÜT ÇAVUŞOĞLU- İnsani bir durumda böyle bir yorumu yakıştırıyorsanız siz, o zaman söyleyin. Kusura bakmayın, siz istediğinizi söyleyeceksiniz, biz burada hiçbir şey söylemeyeceğiz, insanlık konusunda bile her şeyi söyleme özgürlüğü var, biz susacağız, böyle bir şey olmaz. Ben insani konulardan bahsediyorum, hepimizin başına her şey gelebilir arkadaşlar. Durmuş Bey güzel söyledi, bilmiyor, söyledi ben de anlattım. Yerine de Cemil Miroğlu arkadaşımızı, Kenya’dan dönmüştü, daha önce de protokolcü olduğu için gönderdik, öyle bir boşluk da yok, geçici görevlendirdik. Yeni Büyükelçimizin de zaten atamasını yaptık biliyorsunuz yine ve kendisiyle ilgili işte agreman gelecek, resmi prosedürler tamamlanacak, işlem yapılacak.

Şimdi gelelim konulara, güzel sorular da sordunuz, onlara da cevap vermeye çalışacağım.

Sayın Çeviköz, bu Libya’yla ilgili imzalanan muhtıraların Libya tarafından, BM tarafından işte geçici hükümetler kuruldu, bunların muhtıra imzalama yetkisi var, uluslararası anlaşma değil. Ama bunları biz ekonomiyle ilgili, yani içinde ekonomik ilişkilerle ilgili bir unsur olduğu için Meclis’imizden geçirdik mutabakat muhtırası da olsa, ama Libya hükümetlerinin böyle bir zorunluluğu yok. Mesela Mısır’la Akile Salih’in arası çok iyi olmasına rağmen Mısır’ın 40 civarında mutabakat muhtırası var imzaladığı, diğer ülkelerin de var, hiçbirisi onların meclisinden geçmedi, o bilgi teknik bir bilgi, sizlere vermek isterim. Yani Libya’da arabuluculuk konusunda biz önemli bir aktörüz, onu da hafife almayalım. Özellikle şimdi Doğu’yla da ilişkilerimizi geliştirdik.

Diğer taraftan Türkiye-Afrika Birliği Zirvesi neden zamanında değil dediniz, geçen sene Türkiye-Afrika Birliği’nin zirve gerçekleştirdiği tek ülke biziz, diğer büyük ülkelerle de ertelediler, çünkü kovid zamanında ertelemek durumunda kaldılar ve geçen sene sadece bizimle yaptılar, bu da Türkiye’ye verdikleri önemin bir göstergesidir. Hamas’la ilgili herhangi bir talep karşılamadık, çünkü biz Hamas’ı terör örgütü olarak görmüyoruz ve sürekli El Fetih’le birleştirilmesi konusunda da çaba sarf ediyoruz.

Suriye’yle ilgili herhangi bir siyasi düzeyde şu anda planlanmış bir görüşme yok, zaten konuşmamda da buna açıklık getirdim.

Kıbrıs konusunda tabii ABD’nin terazisi bozuldu, Yunanistan konusunda da bozuldu. Bu konuda da hep birlikte mücadele etmemiz lazım, biz ABD’ye gerekli uyarıları yaptık, son zamanlarda daha dengeli açıklamalar yapmaya başladılar, ama bu yetmez, bununla tatmin olmamız mümkün değil.

Ege konusunda tezlerimizi sadece BM’ye anlatmıyoruz, NATO üyesi ülkelerine de, aynı zamanda Avrupa Birliği üyesi ülkelere de tezlerimizi anlatıyoruz. BM’ye gönderdiğimiz mektupları ve o Yunanistan’ın işte bu konulardaki kara propagandasıyla ilgili cevaplarımızı biz arkadaşlarımızla birlikte hazırlıyoruz ve Avrupa Birliği üyesi ülkelere de gönderiyoruz. En son yine bir mektubu hem NATO’ya, hem AB’ye, hem de BM Güvenlik Konseyi’ne gönderdik. Ama Avrupa Birliği’nin bu konudaki tutumu belli, her şartta Rum kesimi haklı, her şartta Yunanistan haklı tutumunu devam ettiriyor.

Diğer taraftan tabii Avrupa Birliği konusunda biraz sonra geleceğim diğer Türkiye-Avrupa Birliği ilişkileri, ama Avrupa Birliği maalesef bu konularda da çözümün bir tarafı olamıyor.

Vize konusunu da arkadaşlarımız gündeme getirdiler, sağ olun, çok teşekkür ediyorum. Gerçekten bu bir sorun, burada Sibel Hanıma da bir sitemimi iletmek isterim, yani kendisiyle olan samimiyetimiz, kendisine saygım var. Ama benim açıklamalarımla zatıâlinizin sorusuna verdiğim cevap arasında bir çelişki yok, son cümleye baktığınız zaman vize konusundaki gecikmelerle ilgili yaptığımız temaslarda kasıt aradığımızı muhataplarımıza da söylediğimizi söyledik. Yani açıklamalarımızda kasıt olduğunu söylüyoruz, temaslarımızda da, tabii onların bize ilettiği gerekçeler var, onları da mektuba gönderdik ve bunu biz muhataplarımıza ne dediysek, kamuoyuna ne açıkladıysak, zatıâlinize gönderdiğimiz cevapta da onu vurgulamış olduk.

Diğer taraftan vize konusu, arkadaşlar; hepimizin sorunu. Bak hepinize geliyor, bizim arkadaşlara da geliyorlar, bize de gelen çok var. Arkadaşlar, şimdi elinizi vicdanınıza koyun, bu vizeyi geciktiren ülkelerin hangisine bugüne kadar açıkça eleştiri yaptınız? Ya burada bile bizi suçlamaya kalkıyorsunuz. … Bey yapmışsınızdır, ben duymadım, ama soruyorum işte. Sürekli görüşüyorsunuz, kaç defa baskı yaptınız, kaç defa bizim çabalarımıza destek verdiniz? Benim mektubumla konuşmam arasında açık arayacağınıza siz de benim açıklamalarımdan sonra biraz destek versenize, niye destek vermiyorsunuz? Bunu ben geciktirmiyorum ki, biz ne yaptık? Bir sürü temaslarda bulunduk, bakanlarla görüştük, en sonunda tüm büyükelçileri Bakanlığımıza, Sedat Bey biraz önce ayrıldı İsveç Başbakanı’yla görüşmeye katılmak üzere. Faruk Bey çağırdılar, gerekli uyarıları yaptılar ve gereğini de yapacağımızı kendilerine söylediler. Nitekim ABD dahil bazı ülkeler hızlandırmaya başladı, ama yetmez. Şimdi doktor, bilimsel bir kongreye gidecek, o kongre tarihinden sonrasına randevu veriyorlar. İş insanı görüşmeye gidecek, ondan sonrasına randevu veriyorlar. Şimdi bu, arkadaşlar başvuru sayısının artması ya da vize veya vatandaşlık sayısının artmasıyla bunun bir ilgisi yok. İş insanının ne alakası var bir göçmene vatandaşlık vermeyle? Açık, belli. Şimdi eşine veriyor, kendisine vermiyor ya da tersi oluyor, değil mi size gelen bilgilerde de böyledir? Saçma sapan şeyler var arkadaşlar, gelin bu konuda da birlikte mücadele edelim, vatandaşlarımız hepimizin vatandaşları.

BİR KATILIMCI- … (Mikrofonsuz Konuşmalar)

DIŞİŞLERİ BAKANI MEVLÜT ÇAVUŞOĞLU- Ben şikâyet etmiyorum, beraber çalışalım diyorum…

OTURUM BAŞKANI- Evet, değerli arkadaşlar; lütfen…

DIŞİŞLERİ BAKANI MEVLÜT ÇAVUŞOĞLU- Şimdi biraz önce bu konularda muhalefetle çalışmayı düşünüyor musunuz göç konularında diye güzel bir soru geldi. Evet, her konuda çalışalım, her konuda sizi bilgilendirelim.

Bu arada Sayın Çeliköz, Ege’yle ilgili bazı sorular geldi. Arkadaşlarınızı bu konuda bilgilendirirseniz çok memnun olurum, yani sanırım size bu konuda güvenirler, belki bizim söylediklerimize güvenmezler. Bu konuyu açtığımız zaman kimin zararlı çıkacağını da, hangi partinin zararlı çıkacağını zatıâliniz çok daha iyi biliyorsunuz.

Bu Rusya’nın gaz önerisi konusunda, arkadaşlar; ben burada bir tehdit veya bir risk görmüyorum. Elbette bir ülkeye bağımlı olmak yetmez, ama zaten bu teklifin hedefi Avrupa piyasaları. Biz şu anda yüzde 60’dan yüzde 40’a-44’e düştük Rusya’ya bağımlılıkta, çünkü çeşitliliğimizi arttırıyoruz, zaten bir hub olmuşuz. Yani fiyatların oluşması için Türkiye bir merkez olma özelliğini zaten kazanmış, ama şimdi Avrupa’dan bir talep yoksa bunun tekrar bir boru hattının inşa etmesinin bir anlamı yok ki, şimdi Azerbaycan’dan da gaz isteyenler var, ama TANAP’ın ancak 2026’da kapasitesi 2 katına çıkabilir, 16 milyardan 32 milyar metreküpe çıkabilir, yatırım yapılması gerekiyor vesaire, bunların hepsi zaman alacak işler ve bu konuda Türkiye önemli bir aktör oldu.

Şimdi size soruyorum; halkın arasındasınız, evet fiyatlar yüksek, evet enflasyon var, dünyada da var, Türkiye’de biraz daha yüksek, daha yüksek hatta biraz da demeyeyim, yüksek. Biz doğruya doğru söylüyoruz, doğru olan şeye yanlış demiyoruz ki. Peki, sahadasınız, hiç vatandaşlardan bu sene gaz kesintisi olacak, bu sene gazımız-elektriğimiz olmayacak diye, fiyatlardan şikâyet ediyorlar, ama bir endişeyi dile getireni duydunuz mu?

BİR KATILIMCI- Yok, hayır.

BİR KATILIMCI- Ödeyemeyeceğim…

DIŞİŞLERİ BAKANI MEVLÜT ÇAVUŞOĞLU- Hayır, ödeyemeyeceğimi söylüyorum, ama gazım yok diye bir endişesi var mı? Sayın Erozan doğruları konuşalım. Şimdi bu nedendir biliyor musunuz arkadaşlar? Yıllarca izlediğimiz akıllı-stratejik politikaların bir neticesidir.

BİR KATILIMCI- … (Mikrofonsuz Konuşma)

DIŞİŞLERİ BAKANI MEVLÜT ÇAVUŞOĞLU- Öyle değil, Avrupa’da 19’a-20’ye sabitlediler Sayın Paylan, neden? Çünkü tasarruf etmek zorunda, sıkıntı var. Bu sene çözüm bulamazlarsa rezervleriyle kışı geçirirler, ama gelecek sene daha büyük sıkıntı var arkadaşlar, bu ciddi bir küresel bir sınama. O yüzden Türkiye olarak biz sadece kendimizi düşünmüyoruz, bu ülkelere de yardım etmek durumundayız.

Efendim, ABD F-16 konusu, F-35 konusu gündeme geldi. F-35 konusuyla ilgili şu anda bir şey söylemek zor, ama şunu söyleyebilirim: F-16 konusunda görüşmeler geçen gün burada, Ankara’da da görüşmeler oldu askerler arasında. Herhangi bir sıkıntı yok, seyrinde işliyor. Kongrede en aykırı olan kişilerin de daha makul olduğunu, çünkü yönetiminin de bu konuda çalıştığını, bizim çalışmalarımıza ilaveten, biliyorsunuz.

Şimdi … Bey, Cumhurbaşkanımız sürekli Biden’la görüşüyor, ama Biden’la görüştü-görüşmedi diye bir kompleksli olan bir lider değil Cumhurbaşkanımız, Türkiye de artık öyle bir Türkiye değil. Ya siz Türkiye’nin konumunu nerede zannediyorsunuz? Böyle Biden’la, onla-bunla görüşmek için yalvaran bir lider, yalvaran bir Türkiye mi var artık? Hafife almayın Türkiye’yi.

Arkadaşlar; Kavala konusunda mahkeme teklif olarak, İnsan Hakları Mahkemesi’nin kararını uygulamıştır, diğer suçlardan dolayı tutukluluğu devam etmiştir ve o suçlamalardan dolayı da bir hüküm yemiştir, iç hukuk yolu işliyor. Hoşunuza gitse de gitmese de, bu bir gerçektir. Size yorum yapmadan gerçekleri veriyorum.

Peki, İnsan Hakları Mahkemesi kararlarını uygulamayan bir Türkiye dediniz. Bir soru sorabilir miyim özellikle Avrupa’yla, Avrupa Konseyiyle ilgilenen arkadaşlarımıza? Son 3 yılda Türkiye’nin bana göre bu rakam yüksek, ama yani bu kadar dosyanın olması yüksek onu söyleyeyim. Türkiye’nin uyguladığı, kapattığı İnsan Hakları Mahkemesi karar sayısı kaç biliyor musunuz son 3 sene içinde? Hayır siz hiç kapatmıyor diyorsunuz, hiç uygulamıyor diyorsunuz. Arkadaşlar 1122 tane kararı Türkiye uygulamıştır dosyayı kapatmıştır bu bilgiyi de sizlere sunalım.

OTURUM BAŞKANI- Karşılıklı konuşma usulümüz yok arkadaşlar, diyalog usulümüz yok rica ediyorum.

DIŞİŞLERİ BAKANI MEVLÜT ÇAVUŞOĞLU- Azov taburundan 5 kişinin Türkiye’ye gelmesinin çok yanlış olduğunu söylediniz biz arabuluculuk yapıyoruz. Biz sadece savaşın durması için çaba sarf etmiyoruz. Tahılı biraz önce söyledim. Aynı şekilde Avrupa Atom Enerjisi Ajansıyla, Rosatam’ın uzmanlarını da bir araya getiriyoruz. Başka perde arkası çalışmalara da aracılık ediyoruz, destek veriyoruz. Ama bu bir anlaşma Rusya’yla, Ukrayna arasında bir anlaşma. Aksi takdirde Rusya bunları bırakmayacaktı, bizde kalması şartıyla bıraktı, aileleri de geldi. Yani bunlar insani bir konuda ne mahsuru var da bundan rahatsız oluyorsunuz ben onu anlamadım.

Şimdi efendim İsveç ve Finlandiya’nın NATO üyeliği konusunda da mutabakat zaptı ortada, attıkları bazı adımlar var ama yetersiz. Milletimizin de yani üye olduktan sonra da tekrar geri adım atmayacakları yönünde milletimizin de endişeleri şüpheleri var tüm bunları konuşuyoruz. Bugün İsveç Başbakanıyla görüşülecek, önümüzdeki günlerde aslında 10’unda olacaktı, uzmanlar düzeyinde Stockholm’de bir görüşme olacaktı tüm bunlar gözden geçirildi. Yani bu adımları atarlarsa milletimiz ve yüce meclisimiz sizler onaylayacaksınız sonuçta. Tatmin olursanız o zaman bu iş ilerler, aksi takdirde bu ilerlemez. Ama şu fikrinize katılıyorum: Yani Kürt meselesi NATO’da değil, Türkiye’de çözülecek dediniz. Evet, bizde bu anlayışla Türkiye’de Kürt meselesini çözdük. Artık Türkiye’de bir Kürt meselesi yoktur, PKK terörü meselesi vardır. Ama PKK-YPG terörü her yerde çözülecek. Suriye’de de çözülecek, Irak’ta da çözülecek bunu da söylemek isterim.

Efendim Suriye’yle Esat’la görüşme konusunu da biraz önce söyledim. Diğer taraftan, Zaho konusunda biz Irak’a ortak bir komisyon kuralım bu işi birlikte soruşturalım dedik, ama Irak tek yanlı açıklamaları tercih etti, bununda sebeplerini, sizde, bizde biliyoruz biliyorsunuz.

Sayın Sezgin çok teşekkür ediyoruz sorularınıza. Yani Türkiye’nin dış politikası vardı, bugün de var, tüm dünya gözünde de, halkın gözünde de, Türkiye’nin dış politikası çok güçlüdür. Yani sizin görev yaptığınız yıllardan daha iyidir onu söylemek isterim.

Diğer taraftan, dış politika çok katmanlı sizin algınız öyle olabilir, sizin işinize öyle gelebilir. Dış politikanın alanı çok değişti Sayın Sezgin. O yüzden çok aktörlü olması lazım. Şimdi bir devletin kurumunun dış politikada görev yapmaması olur mu? Peki, biz diyebilir miyiz ki yüce Meclis parlamenter diplomaside aktif olamaz. Tam tersi biz diyoruz ki, bize çok faydası var. Şimdi kurumlarımızla uyumlu çalışmanın ne zararı var? Başka aktörlerde var sert gücümüzle, yumuşak gücümüzde aktörler var, bunları yerinde dengeli kullanarak akıllı güçlü Türkiye bugün. O yüzden yani bu şeyleri yani diğer kurumlarla iş birliğimizi veya onlara verdiğimiz görevleri sakın başka türlü değerlendirmeyin.

Sayın Sezgin, şimdi siz dediniz ki Suriye’deki sorunların müsebbibi Türkiye’dir. Sayın Sezgin rica edeceğim, daha önceki Bakanlıktayken yaptığımız açıklamalara bir bakın. Türkiye’nin oynadığı rolden bahsediyorsunuz, siyasi çözüm için çalıştığını söylüyorsunuz. Şimdi gelmişsiniz milletvekili olduktan sonra saygımız var size, birlikte de çalıştık, ama şimdi tersini söylüyorsunuz. Genelde diplomat arkadaşların genelde diyorum hepsinde demiyorum maalesef bu çelişki oluyor.

Diğer taraftan, Avrupa Birliği…

BİR KATILIMCI- … (Mikrofonsuz Konuşma)

DIŞİŞLERİ BAKANI MEVLÜT ÇAVUŞOĞLU- Siz bunları söylediniz ben cevabını veriyorum. Sayın Sezgin cevap veriyorum ben size efendim…

OTURUM BAŞKANI- Değerli arkadaşlar, takdir edersiniz ki bu platformda derinlemesine tartışmalar yapamayız, onları ayrıca başka platformlarda yapalım lütfen rica ediyorum.

DIŞİŞLERİ BAKANI MEVLÜT ÇAVUŞOĞLU- Siz Sayın Sezgin, siz bunları söylerken ben size müdahale ettim mi efendim? O zaman siz de etmeyin lütfen.

OTURUM BAŞKANI- Değerli arkadaşlar, hepimiz fikrimizi söyleyeceğiz ama burada anlaşma zorunluluğumuz yok lütfen rica ediyorum.

Buyurun.

DIŞİŞLERİ BAKANI MEVLÜT ÇAVUŞOĞLU- Uygur Türkleri konusunda eskiden yani söyledikleriniz doğru Batılılar yani Çin’e karşı bunu siyasi olarak kullanmak istiyordu içine Tayvan’ı ekliyordu, Hong Kong’u ekliyordu biz ayrı açıklamalar yapıyorduk. Daha sonra Batılı ülkeler de sadece açıklamalarını, ortak açıklamayı Uygur Türkleri üzerine odaklandılar, beraber hareket ediyoruz. Ama bu konuda maalesef İslam dünyasında birliktelik yok. Maalesef Türk dünyasında da bir istediğimiz birliktelik yok. Zaten bu konulardaki yani tam istediklerimizi yapamamamızın sebebi de bu birlikteliği yani biz çaba sarf ediyoruz ama başka dengelerde var bu bir acziyet değil, bir gerçeği sizlere söylüyorum. Ama biz tek başımıza da kalsak, Filistin davası olduğu gibi, Uygur Türklerini de savunmaya devam edeceğiz efendim.

Sayın Kuşoğlu çok çok teşekkür ediyoruz verdiğiniz tavsiyeler için. Diğer taraftan enerji konusunda da biraz önce söyledik. Şimdi hem ABD hem Rusya’ya bağlı ülke çok var enerji konusunda. Özellikle şimdi Avrupa Birliği ülkeleri böyleydi, ama son krizden sonra dengeler biraz değişti. Önemli olan bunu yani ülkelere tam bağımlılık değil, herkesle dengeli bir şekilde götürebilmek ve enerji konusunda çoğunu ithal ettiğimiz için bu konuda da tabi bizim bu dengeyi, yani daha doğrusu kaynak çeşitliliğini sağlamamız gerekiyor.

Değerli arkadaşlar, bakınız FATF konusunu, gri liste konusunu gündeme getirdiniz teşekkür ediyorum. Değerli arkadaşlar, sizler yüce Meclis’te bu FATF kriterlerini gerçekleştirmek için getirilen yasaların hepsini desteklediniz onun için de teşekkür ediyorum. Uygulamada da biz aynı şekilde bunu yerine getirdik gerekliliklerini. FATF içindeki görüşmelerde de Türkiye’nin yükümlülüklerini yerine getirdiğini de söylüyorlar. Ama ABD başta olmak üzere bazı ülkeler Demokles’in Kılıcı gibi bunu Türkiye’nin üzerinde tutmak için yapıyor. ABD’liler de buraya geldiler bunlar da bu konuda bizim Türkiye olarak gereğini yaptığımızı da söylediler, ama buna rağmen sözünde durmadılar.

Arkadaşlar, Türkiye’de kim kara para aklıyor da Türkiye’yi bu kadar töhmet altında bırakıyorsunuz? Yani söylediğiniz şeyler kabul edilir şeyler değil. Arkadaşlar, Türkiye’de kaç tane oligarkın parası var şu anda da bunu söylüyorsunuz. Orada açıkta bir gemi var diyorsunuz, bakınız ABD ve diğer Avrupa Birliği de bu konuları söylüyor. Biz diyoruz ki, bize belge getirin. Yani yaptırımları delecek şekilde özellikle finans kısmında bize bir belge getirin. Bazı şirketlerimizin ticari şeyleriyle ilgili getiriyor onu da ilgili kurumlara iletiyoruz, ama sizin söylediğiniz konularla ilgili herhangi bir belge, bilgi gelmedi, sadece kara propaganda var. Yani kara parayla değil de kara propagandayla mücadele etmek durumundayız, maalesef siz de buna alet oluyorsunuz olmayın. Yani bu Hükümetin, ülkemizin itibarı için de önemlidir.

Arkadaşlar, Türkiye’nin kimyasal silah kullandığı sözü iftiradır, çok özür dileyerek söylüyorum alçakça bir iftiradır, bu kesinlikle doğru değildir. Türk askeri, Türk polisi hiçbir zaman kimyasal silah kullanmamıştır. Ne varsa araştırılması gereken envanterimizde de yok. Araştırılması gereken ne varsa da araştırılsın ama yalan ve iftiradan uzak durulsun, bu kesinlikle bir iftiradır buna da alet olmayın.

Efendim, Bakanlıkla ilgili paralel yapılar var işte Cumhurbaşkanlığında dış politika ve güvenlikle ilgili kurul var, bunlar danışma kurulları olacak. Biz de think tanklerle bir araya geliyoruz, üniversitelerle bir araya geliyoruz.

OTURUM BAŞKANI- Sayın Bakan, normal süreniz doldu 5-10 dakika ilave süre veriyorum.

DIŞİŞLERİ BAKANI MEVLÜT ÇAVUŞOĞLU- Bitireceğim. Sonuçta bunlar doğal şeylerdir, akademisyenlerin, bilim insanlarının bunların hepsi hepimizin oturup çünkü biz işin içinde göremiyoruz. Bizimde akademimiz var, think thankimiz var, başka kurumlarla çalışıyoruz, Antalya Diplomasi Forumunu da bu konuda biliyorsunuz hayata geçirdik, bu amaçla hayata geçirdik. Arkadaşlar, Rusya’nın sadece Türkiye’de nükleer enerji santrali yok. Avrupa Birliği ülkelerinde de var. Ne demek nasıl verdiniz? Türkiye yüzde 10 enerjisini karşılayacak bu ticari bir konu. Ama biz bugün yenilenebilir enerjide de yüzde 40’ın üstüne çıktık, daha da arttırmamız lazım. Yani çeşitliliği de artırıyoruz dolayısıyla, bunun olması son derece doğal.

Efendim?

SORU- … (Mikrofonsuz Konuşma)

DIŞİŞLERİ BAKANI MEVLÜT ÇAVUŞOĞLU- Şimdi arkadaşlar, yap-işlet modeliyle…

SORU- … (Mikrofonsuz Konuşma)

DIŞİŞLERİ BAKANI MEVLÜT ÇAVUŞOĞLU- Hayır yap-işlet modeli. Şimdi bize devir oluncaya kadar yap-işlet modeli bu. Köprü de böyle, kamu özel ortaklığı da böyle bunların modelleri var.

OTURUM BAŞKANI- Değerli arkadaşlar, tartışmaları derinleştireceğimiz bir platform değil burası rica ediyorum.

DIŞİŞLERİ BAKANI MEVLÜT ÇAVUŞOĞLU- Değerli arkadaşlar, Bakanlığımızla ilgili de söylediğiniz sözler oldu. Şimdi arkadaşlar bu kanun ne zaman çıktı? 1927’de çıktı, Atatürk zamanında, yani Dışişleri Bakanlığına dışarıdan atamaya izin veren. Biz liyakatle yapıyoruz, içeriden de var, dışarıdan da var. Şimdi bizim içeriden şu anda büyükelçilik sırası gelmiş yani merkezi ihtiyacımız olan kişilerin sürelerin kritik yerlerde uzatıyoruz. Büyükelçi olamamış bir arkadaşımız da yok bizim. Hatta son 1-2 atamamızı yani onları böyle önceden tam büyükelçi olacak elçi unvanı almadığı için müsteşar gibi gönderiyor, zamanı dolduğu zaman büyükelçi olarak göndereceğiz. Yani birazda FETÖ’dan dolayı maalesef attıklarımızdan dolayı eleman sıkıntımız da var. Ama bu dışarıdan atamaya mazeret olsun diye söylemiyorum bunu. Yani içeride bizim böyle bir sıkıntımız yok. Tekrar atama konusunda daha önceki görevine göre yapıyoruz. Sizin görevinizdeki gibi torpilliler yok bizde, yok gerçekten.

SORU- … (Mikrofonsuz Konuşma)

DIŞİŞLERİ BAKANI MEVLÜT ÇAVUŞOĞLU- Yok gerçekten yok. Bizde arkadaşlarımızı her yere gönderiyoruz, her yerden gelen arkadaşlarımız merkezde de çok iyi yerlere. Yok söylüyorum müsaade edin ben size hiç müdahale etmedim müsaade edin.

Arkadaşlar, şu anda ABD’nin Ankara Büyükelçisi kim? Kimdi Garo Bey? Daha önceki görevi neydi? İşine gelmezse bilmezsin Garo Bey. Evet, bir kongre üyesi. ABD’de dışarıdan atama oranı kaç biliyor musunuz? Onu biliyor musunuz? Geliyorsunuz burada konuşuyorsunuz da biraz bakalım bize sorun verelim yüzde 50. Bizde 116 doğru Ünal Bey söyledi galiba yüzde 16 sordu da. Yani 176’da şu anda 26 yani size bilgiler veriyoruz değil mi arkadaşlar? Kaç yüzde kaçta? Yani 157’de 26 tanesi dışarıda.

SORU- ABD örneğin yüzde 50’ye çıkartacağı zaman…

DIŞİŞLERİ BAKANI MEVLÜT ÇAVUŞOĞLU- Yok hayır, dünyanın her yerinde var, bu sizde niye problem oluyor onu söylüyorum ben. Bunu siz niye problem yaratıyorsunuz? (Karşılıklı Konuşmalar)

OTURUM BAŞKANI- Değerli arkadaşlar, karşılıklı konuşmayalım.

Sayın Bakanım, toparlayabilirsek sevinirim, yoklama var Genel Kurulda, toparlıyoruz.

DIŞİŞLERİ BAKANI MEVLÜT ÇAVUŞOĞLU- Şimdi Sayın Paylan, yani Ermenistan-Azerbaycan normalleşmesi, Türkiye-Ermenistan normalleşmesi konusunda sürekli görüşüyoruz, bilgi paylaşımı da yapıyoruz, siz de gittiniz-geldiniz.

Şimdi biz bu işte bir konuda samimiyiz, ama bugünkü tespitlerinizde barışı istemeyenin Azerbaycan olduğunu söylediniz, bu doğru bir tespit değil, yanlı. Azerbaycan teklif etti kapsamlı barış anlaşması imzalanmasını. Ama Ermenistan siz diyorsunuz haklı, evet, savaşı kaybetti, biraz başka problemler var, baskı var, doğru. Baktığımız zaman güven artırıcı adımlarda biz daha fazla jest yapmışız, bu da doğal. Ama biz bunu Azerbaycan’la eşgüdüm halinde götürüyoruz, Azerbaycan da samimi. Gelin hep beraber Ermenistan da samimi olsun, adım atsın, beraberce normalleştirelim.

Soydaşla, akrabayla vatandaşı karıştırmayalım. Geçenlerde Los Angeles’a gittim, toplantıma Yahudi ve Ermeni vatandaşlarımız da geldi ve bir-iki tanesi çok duygulandı, çünkü biz ayrım yapmıyoruz, hepsi bizim vatandaşımız, hepsi bizim kardeşimiz. Ama şimdi Kırım Tatarları bizim akrabamız, bundan niye gocunuyorsunuz ya, gocunmayalım.

GARO PAYLAN- Ben neyim Sayın Bakan?

DIŞİŞLERİ BAKANI MEVLÜT ÇAVUŞOĞLU- Sen de vatandaşımızsın.

GARO PAYLAN- Hiyerarşi yapmayalım.

DIŞİŞLERİ BAKANI MEVLÜT ÇAVUŞOĞLU- Hayır, hiyerarşi değil, bunlar kullanılan tabirler.

Sibel Hanım, yani bu Avrupa Birliği raporlarında olumsuz şeyler var, ama geçen sene olduğu gibi bu sene de söylemek isterim, olumlu şeyler de var, onlara da değinmenizi rica ederim. Özellikle kadın haklarıyla ilgili, cezaların artmasıyla ilgili, insan hakları mekanizmalarının çoğuna taraf olmamız, vicdan ve din özgürlüğüyle ilgili, bilim ve araştırma; mesela siz eleştiriyorsunuz, bunlar cahil, bunlar AK Partili, bunlar yobaz diyorsunuz. Avrupa Birliği de bilim araştırmadaki ilerlemeyi burada not ediyor. İklim konusunda, ondan sonra sürekli sağlık konusunda…

OTURUM BAŞKANI- Sibel Hanımı kast etmediniz herhalde değil mi, kişisel olarak onu kastetmediniz?

DIŞİŞLERİ BAKANI MEVLÜT ÇAVUŞOĞLU- Yok yok.

Ama arkadaşlar bunları niye söylemiyor Sayın Başkanım, biliyor musunuz? Geçen sene de söyledim, çünkü buradaki söylediklerini bu rapor çürütüyor da ondan söyleyemiyorlar. Ama olumsuz şeyler de var, bunları da düzeltmemiz lazım. Yani doğru olan eleştiriler var, ama çiftçe standart içinde olan ve ikiyüzlülüğü yansıtan siyasi tespitler de var, ikisi de var bak. Ben hepsini söylüyorum, tek taraflı söylemiyorum, doğru olanların da olduğunu söylüyorum.

Efendim, gerçekten çok soru var burada…

OTURUM BAŞKANI- Sayın Bakanım, yazılı bir kısmını alabilirsek.

DIŞİŞLERİ BAKANI MEVLÜT ÇAVUŞOĞLU- Yazılı olarak da vermeyi uygun görürseniz gönderelim.

Sayın Erozan, biz gerçekten yazılı olarak yüzde 95. Bir milletvekilimiz de dedi ki, çok düşük dedi burada bilmiyorum kim söyledi, yani soru önergelerine cevap vermeniz çok düşük dedi, siz söylediniz. TBMM Genel Sekreterliğinin raporuna bakmanızı tavsiye ederim Aylin Hanım, yüzde 95’in üstünde birinci sıradayız biz efendim.

BİR KATILIMCI- …

DIŞİŞLERİ BAKANI MEVLÜT ÇAVUŞOĞLU- Yanlış bakmışsınız, belki bakanlıkları karıştırmış olabilirsiniz, o da doğal.

Efendim, ben her zaman Bakanlığıma teşekkür ederim ve böyle bir Bakanlıkla gurur duyduğumu her zaman söylüyorum.

BİR KATILIMCI- Biz de söylüyoruz.

DIŞİŞLERİ BAKANI MEVLÜT ÇAVUŞOĞLU- Hepimiz. Çünkü gelecek sene 500. yılımızı kutlayacağımız Cumhuriyetimizin 100. Yılında...

OTURUM BAŞKANI- Komisyon olarak tebrik ediyoruz şimdiden 500. yılını.

DIŞİŞLERİ BAKANI MEVLÜT ÇAVUŞOĞLU- Çok teşekkür ediyoruz.

Ve hazırlanıyoruz. O yüzden ben her zaman bu kadar kaliteli diplomatlarla çalıştığım için ne kadar şanslı olduğumu ve ne kadar gurur duyduğumu söylüyorum.

Sayın Erozan, sizin döneminizdeki gibi artık bizim Bakanlıkta fitne fazla iş yapmıyor, fitnenin de günah olduğunu hatırlatmak isterim. Bakanlıkla aramı bozmaya çalışma, bozamazsın, aramız gayet iyi Bakanlıkla. Ama siz Bakanlığa hakaret ettiniz biraz önce arkadaşlarımıza, sizden de bir özür bekliyoruz, lütfen çekinmeden, gurur yapmadan yaptığınız hakaretlerden dolayı Bakanlığımızdan, arkadaşlarımızdan özür dileyin.

Değerli arkadaşlar, tabi hepsine cevap vermedim kusura bakmayın, çünkü çok var. Haklısınız, siz de çok soruyorsunuz. İnşallah Dış İlişkiler Komisyonu davet ederse Sayın Erozan, geliriz, orada da anlatırız, konuşuruz. Kapalı yapın, kapalı yaparsanız sizlere perde arkası birçok bilgide veririm, açıklarım, açık olursa da açıkta geliriz, siz nasıl isterseniz. Siyasi partilerimizi bilgilendirme konusunda her zaman söylüyorum biz hazırız, iş birliği yapmaya hazırız, sizlerle beraber çalışmaya hazırız.

Bir arkadaşımız dedi ki, muhalefet sert yapsın dedi, keşke yapsanız, keşke. Yani biraz önce söylediğim konularda, yüzde 100 haklı olduğumuz konularda siz sert yapsanız da biz yumuşatsak. İyi polis-kötü polis diyorlar ya hani, keşke yapsanız, çok memnun oluruz, ama nerede? Maalesef yok. Bundan sonra inşallah olur, çünkü dış politikanın alanı çok geniş, sizlere de, hepimize yer var, birlikte çalışalım.

Diğer sorulara yazılı bir şekilde cevap vereceğim… (Ses Kesikliği)

OTURUM BAŞKANI- Sayın Bakanım, çok teşekkür ediyorum.

Yalnız bir ricada da…

Sistemde bir problem oldu arkadaşlar, şu anda ben açamıyorum.

BİR KATILIMCI- Sayın Bakanım, … ne oldu?

DIŞİŞLERİ BAKANI MEVLÜT ÇAVUŞOĞLU- Şoförlerle ilgili sorunlar konusunu da yakından takip ettiğimizi siz de biliyorsunuz. Gerek ... (Mikrofonsuz Konuşma) … her yerde gerekli çalışmaları yapıyoruz. Sarp’ta Bulgaristan’la bir iş birliğine gittik, karşı taraf da genişleyecek, bunları da inşallah yapacağız…

Sayın Başkan, küresel sermayeyle ilgili arkadaşlarımızın tespiti doğru değildir. 2003-2021 yılları arasında Türkiye’ye gelen küresel sermaye miktarı 240 milyar dolar. 2003’ten önceki 23 yılda gelen miktar toplamı sadece 15 milyar dolar. Sadece geçen sene 13.3 milyar dolar, yani 23 yılda elde edilene çok yakın 1 yılda. Yani o yüzden sürekli artıyor, bazen yıla göre artıyor-düşüyor, bazen daha fazla oluyor, bazen daha az oluyor. 20’yi de gördük doğru, 13.3 yanlış, pandemiden sonra canlanma başladı. Ama küresel sermaye gelmiyor, Türkiye’ye güvenmiyor kimse demeyin. Türkiye’ye sadece kendi halkımız değil, Rusya, Ukrayna değil, bakın Balkanlar’da herkesin güvendiği ülke Türkiye, Bosna Hersek içinde de herkesin güvendiği Türkiye. Bırakın yakın coğrafyayı, Filipinler’de değerli arkadaşlar, Hükümetle biliyorsunuz Moro Cephesi arasında silah bırakma konusundaki komitenin başkanlığını da bir Türk büyükelçisi yapıyor. Yani dünyanın her yerinde Türkiye’ye güven var, ülkemizi hafife almayalım, biz büyük bir ülkeyiz, ama Türkiye yüzyılında çok daha güçlü olacağız.

Hepinize saygılar sunuyorum, çok teşekkür ediyorum.

OTURUM BAŞKANI- Sayın Bakanım, yalnız bir ricada bulunacağım, Genel Kuruldan önce yazılı cevapların ulaşması gerekiyor. 1 hafta, 10 gün içinde komisyonumuza gelirse cevaplar, biz de komisyonumuz aracılığıyla değerli vekillerimize ulaştırırız cevapları.

DIŞİŞLERİ BAKANI MEVLÜT ÇAVUŞOĞLU- İnşallah.

OTURUM BAŞKANI- Şimdi oylamaya geçeceğim ama, geçmeden önce son söz vekilin anlayışı içinde Sayın Kuşoğlu’na sembolik olarak kısa bir süre veriyorum, buyurun lütfen.

BÜLENT KUŞOĞLU- Teşekkür ederim Sayın Başkanım.

Sayın Bakan, teşekkür ederiz cevaplar için, ama çok sert bir üslubunuz var. Şimdi burada Türkiye Büyük Millet Meclisine hesap veriyorsunuz, millete hesap veriyorsunuz sembolik olarak, çok sert bir üslup kullanıyorsunuz ve iç politikayla dış politikayı da birbirine karıştırarak bu cevapları veriyorsunuz.

Şimdi Sayın Kılıçdaroğlu’nun Washington ve Londra ziyaretleri, bunlara siyasi değildi, bunlar bilimsel ve finans amaçlıydı. Washington ziyaretinde önce bazı girişimler oldu…

OTURUM BAŞKANI- Yeni tartışmalara girmeyelim.

BÜLENT KUŞOĞLU- Girmiyorum, ama bir cevap vermem lazım Sayın Başkanım.

Oldu, bunları ret etti, onun için o mülahazanız doğru değil Sayın Bakan.

Diğer konu, bu geçen dönem de, geçen sefer de FATF ve GRECO’yla ilgili cevap vermediniz. Şöyle bir cevabınız var: Geçen yıl diyorsunuz ki, raportörün raporunu okumadınız mı siz diye bir fırça atmışsınız bizlere yine bu üslupla.

Şimdi şu; 21 Ekim 2021 tarihli FATF’ın Müdürü -Almandır Amerikalı değil- Marcus Pleyer açıklaması var, Türkiye’yi terörün finansmanı, suç örgütleri ve yolsuzlukla suçluyor ve bunun Türkiye yönetimi tarafından da kabul edildiğini açıklamış. Şimdi böyle bir durum varken, GRECO’yla ilgili hiçbir şey yapılmamışken cevap vermediniz, bunları hatırlatıyoruz, bunlara cevap verilmesi lazım, biz de yardımcı olmaya hazırız.

Ayrıca, Schengen vizesiyle ilgili yardım istediniz de yardımcı olmadık mı? Hepimizin derdi bu.

OTURUM BAŞKANI- Sayın Kuşoğlu, yeni tartışmalar açıyorsunuz, bu usulünüz de çok uygun değil.

BÜLENT KUŞOĞLU- Onun haricinde de, … bu yıl gaz almama diye bir sorun mu söz konusu olacak acaba?

DIŞİŞLERİ BAKANI MEVLÜT ÇAVUŞOĞLU- Efendim?..

BÜLENT KUŞOĞLU- Bu yıl gaz almama diye bir sorun mu söz konusu olacak? Onu sordunuz ya, gaz almayla ilgili bir endişe mi var dediniz. Böyle bir sorun mu söz konusu olacak?

DIŞİŞLERİ BAKANI MEVLÜT ÇAVUŞOĞLU- Hayır hayır, öyle bir şey yok.

Sorduğum soru şu: Türkiye’de vatandaşlarımızın bu kış gazsız, elektriksiz kalacağız diye bir endişesi yok, onu söylemeye çalıştım. Size gelen bir şey var mı diye.

SİBEL ÖZDEMİR- ... (Mikrofonsuz Konuşma)

OTURUM BAŞKANI- Sibel Hanım, sizi kastetmemişti ama, söz mü istiyorsunuz?

Buyurun.

BÜLENT KUŞOĞLU- ... (Mikrofonsuz Konuşma)

OTURUM BAŞKANI- Bitti o tartışmalar, bir son kapanış şeyi olarak söz verdim ben size.

DIŞİŞLERİ BAKANI MEVLÜT ÇAVUŞOĞLU- … (Ses Kesikliği) kabul ederek, o tavsiyelerin bu vize serbestisiyle ilgili de kriterlerden bir tanesi. İnşallah bunu da hep birlikte Meclis seçimden önce yapar mı, yapamaz mı bilmiyorum. Bu düzenlemeyle de tüm bu GRECO tavsiyelerini yerine getirmiş oluyor, iş birliğimiz iyi.

Yalnız FATF ilgile sanırım açılamayla benim açılamam arasında zamanlama farkı var. Evet, Türkiye bu eksiklikleri gördüğü için yüce Meclisimize ilgili kurumlarımız milletvekillerimizin imzasıyla yasa tasarıları getirdi, siz de desteklediniz. Ve MASAK da bununla ilgili bir eylem planı da oluşturdu ve uygulamada da adımlar atıldı, daha sonra FATF’ın uzmanlarının değerlendirmesinde tüm bu gerçekler yansıtıldı. Ama tabi ülkeler karar alırken Amerika, orada Genel Sekreter demiyorum, ama Amerika oranın üyesi, her ülkenin oy hakkı var ve orada Almanya da Amerika’ya destek verdi o oylamada, onu da söylemek isterim, yani burada bir siyasi karar oldu. Elbette bu konu hepimiz için hassa, yani bizim gri listede şu anda olmayı hak etmiyoruz ve bir an önce de çıkmamız lazım.

OTURUM BAŞKANI- Değerli arkadaşlar, Bakanımıza teşekkür ediyorum.

Böylece gündemimizde yer alan kurumların bütçe kesin hesap ve Sayıştay raporları üzerindeki görüşmeler tamamlanmıştır.

Şimdi sırasıyla bütçe kesin hesapları okutuyorum, Dışişleri Bakanlığının bütçesini okutuyorum.

KATİP- 16 milyar 778 milyon 583 bin.