SORU- Efendim, tahıl koridoruyla ilgili olarak aslında bizim merak ettiklerimiz var. Türkiye’nin bir girişimi olacak mı bu noktada? Çünkü özellikle Zelenskiy ile Putin görüşmesine dair Cumhurbaşkanının bir takvimde görüşmesi var mı?
DIŞİŞLERİ BAKANI MEVLÜT ÇAVUŞOĞLU- Evet, tahıl koridorunun özellikle Rusya’nın çekildim ve iş birliği yapmayacağım diye yaptığı anonstan sonra devam etmeyeceği konusunda çok sorular alıyoruz. Ama biz bu süreci aşacağımıza inanıyoruz. Temaslarımız da zaten başladı bile. Milli Savunma Bakanımız Rusya Savunma Bakanı Şoygu’yla, yine Ukrayna Savunma Bakanı ve Altyapı Bakanıyla ayrı ayrı görüşmeler gerçekleştirdiler. Dün de Lavrov’la bir telefon görüşmesi gerçekleştirdim, Soçi’deydi.
Bir taraftan Rusya’nın güvenlikle ilgili bazı taleplerini Hulusi Paşamıza da ilettiler. Diğer taraftan Rusya’nın ihraç etmeye çalıştığı tahıl ve gübrenin önündeki engellerin halen devam ettiğini Lavrov bana söyledi. Bu konuyla ilgili olarak Genel Sekreter’e de bir mektup yazmışlar. Bugün o mektubun bir kopyasını da gönderecekler. Biz de zaten Genel Sekreter’le, yani BM ile de bu süreci takip ediyoruz, Genel Sekreter Yardımcısı Griffiths ile beraber. Sonuçta en başta mutabakata varıldığı gibi tahıl sevkiyatının, şu anda yüklü gemilerde bir sıkıntı yok, ama sonrasında devam etmesi için sorunların aşılması lazım. Yine mutabakata varıldığı gibi, Rusya tahıl ve gübresinin önündeki engellerin kaldırılması için somut adımların atılması lazım. Her ikisine de, her iki ülkenin ihraç ettiği ürünlere tüm dünyanın, özellikle de gelişmekte olan ve az gelişmiş ülkelerin ihtiyacı var. Biz Türkiye olarak bu çabalarımızı sürdüreceğiz.
Sayın Cumhurbaşkanımızın da Putin’le bir görüşmesi olacak, Zelenskiy’le bir görüşmesi olacak.
SORU- Ne zaman efendim?
DIŞİŞLERİ BAKANI MEVLÜT ÇAVUŞOĞLU- Bugünlerde olacak, öyle söyleyeyim. Açıklamalar gelecek Cumhurbaşkanlığımızdan. Ama Cumhurbaşkanımız bizzat bu konuyla ilgileniyor. Biz yoluna koyacağımıza inanıyoruz. Bu herkesin yararına. Bir taraftan savaş devam ediyor maalesef, üzüntü verici görüntüler devam ediyor. Ama iki ülke arasında esasen güven artırıcı önlemler de oldu bizim de katkılarımızla; esirlerin takası, aynı şekilde Zaporijya Nükleer Enerji Santrali’yle ilgili Rasatom uzmanlarıyla Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı uzmanların görüşmesi ve diğer attığımız adımlar, Tahıl Anlaşması tabii bunların başında geliyor. Ama tüm insanlığı yakından ilgilendiren bir konu olduğu için biraz savaştan ayrı tutmak, işleyişle ilgili sorunlar varsa bunları da hep beraber aşmak lazım. Biz de çabalarımızı sürdüreceğiz.
SORU- Toplantıya dair aktaracağınız bilgiler nedir?
DIŞİŞLERİ BAKANI MEVLÜT ÇAVUŞOĞLU- Bugünkü toplantı, mutat bir toplantı, geleneksel. Sayın Cumhurbaşkanımız biliyorsunuz partiyi kurduğumuz günden bu yana istişarelere çok önem verir, teşkilatlarla istişareler, milletvekillerimizle istişareler. Bu herhalde bu dönemde en son yapılan istişare, çünkü bundan önce de grup grup milletvekilleriyle Sayın Cumhurbaşkanı bir araya geldiler. Milletvekillerimiz özellikle yaz döneminde sahadalardı. Milletimizden gelen talepleri ilettiler. İlgili Bakan arkadaşlarımız bizler de dahil gelen sorular varsa cevapladık. Yine talepler varsa, sorunlar varsa da onların çözümü konusunda Sayın Cumhurbaşkanımız gerekli talimatları verdi. Sonuç odaklı çok faydalı bir istişare toplantısı oldu bugün her zaman olduğu gibi.
SORU- Efendim, Rusya’yla gaz merkezi üzerine son durum nedir?
DIŞİŞLERİ BAKANI MEVLÜT ÇAVUŞOĞLU- Şimdi gaz merkeziyle ilgili olarak, Putin’in teklifinden sonra Enerji Bakanlarını görevlendirdiler Sayın Cumhurbaşkanımız ile Putin. Bir çalışma yapılıyor ve bu çalışma neticesinde ne kadar talep var Avrupa’da özellikle, çünkü bu gaz merkezi, kurulacak merkez, ilave boru hatları da olabilir, esas itibariyle Rusya’nın Avrupa ülkelerine ihraç edeceği gazla ilgili. Putin de bunu söylemişti. Ama ileride bu gaz piyasası oluştuktan sonra özellikle fiyatların belirlenmesi ve yine LNG yöntemiyle farklı ülkelere de gidebilir. Bununla ilgili olarak, şu anda teknik düzeyde, Enerji Bakanlıklarımız arasında çalışma devam ediyor. Biz de özellikle Avrupa’da ne kadar talep olacak olmayacak, o konuda da Dışişleri Bakanlığı olarak katkılarımızı yapıyoruz.
Çok teşekkürler arkadaşlar.
* Interpress deşifresidir.