Zimbabve'nin Siyasi Görünümü

Bağımsızlığın kazanıldığı 1980 yılından 2008 seçimlerine kadar ZANU-PF ve Başkanı Robert Gabriel Mugabe önce Başbakan, bilahare Devlet ve Hükümet Başkanı ve Başkomutan sıfatıyla iktidarı elinde tutmuştur. 2008 yılında yapılan seçimleri MDC-T partisi kazanmış, cumhurbaşkanlığı seçimlerinin sonuçları ise uzun süre açıklanmayarak seçimin tekrarlanmasına karar verilmiştir. Bu süreçte, MDC-T’nin başkanı ve taraftarlarının çeşitli baskılara maruz kalması üzerine Morgan Tsavangirai adaylıktan çekilmiş ve tekrarlanan seçimleri R. Mugabe’nin kazandığı açıklanmıştır. Siyasi ortamın gerilmesi üzerine Güney Afrika Cumhuriyeti önderliğinde Güney Afrika Kalkınma Topluluğu’nun (SADC) başlattığı görüşmeler sonucunda 15 Eylül 2008 tarihli İktidar Paylaşımı Anlaşması (İPA -Global Political Agreement-GPA) imzalanarak 2009 Şubat ayında seçimlere katılan üç partinin oluşturduğu Birlik Hükümeti kurulmuştur. Birlik hükümetinde Robert Mugabe Cumhurbaşkanı kalmakla birlikte MDC-T lideri Morgan Tsvangirai Başbakan olmuştur. Hükümeti oluşturan siyasi partilerin temsilcileri arasında yapılan uzun müzakereler sonucunda da yeni anayasa 16 Mart 2013 tarihinde yapılan referandumla yürürlüğe girmiştir.

2013 yılında yapılan seçimlerde ZANU-PF’in % 61,09, MDC-T’nin % 33,9, MDC-N’nin % 2,68 oranında oy aldığı açıklanmış ve R. Gabriel Mugabe yeniden Devlet Başkanı seçilmiştir.

6 Kasım 2017’de Devlet Başkan Yardımcısı Mnangagwa’nın görevden alınması ve suikast tehdidiyle ülkeden ayrılmasıyla başlayan siyasi gerilim 13 Kasım 2017’de Zimbabve Silahlı Kuvvetleri’nin “Operation Restore Legacy” operasyonu sonrası Mugabe, 1980’den beri yürüttüğü Devlet Başkanlığı görevinden 21 Kasım 2017 günü istifa etmiştir. 24 Kasım 2017’de yemin ederek göreve başlayan Devlet Başkanı Mnangagwa, kabineyi ve yardımcılarını yenilemiş ve ZANU-PF’in başkanı olarak seçilmiştir. 30 Temmuz 2018 tarihinde yapılan genel seçimlerde Mnangagwa, oyların %50,8’ini alarak Devlet Başkanlığına seçilmiştir. İktidar Partisi ZANU-PF, Meclis’te 145 milletvekili ile 2/3 çoğunluğu elde etmiştir.

Yeni dönemde Zimbabve’nin uluslararası toplumla yeniden entegrasyonu, ekonominin canlandırılması, yabancı yatırımların ülkeye çekilmesi ve Batı tarafından uygulanan yaptırımların kaldırılmasına öncelik vermiştir.

Zimbabve’nin uzun bir aradan sonra yeniden İngiliz Milletler Topluluğu’na (Commonwealth) katılımı için Birleşik Krallık ile görüşmeler sürdürülmektedir.

2019 0cak ayında Devlet Başkanı Mnangagwa’nın akaryakıt piyasasında oluşan karaborsayı önlemek ve özellikle çevre ülkelere yapılan akaryakıt kaçakçılığının önüne geçmek amacıyla petrol fiyatlarını uluslararası petrol fiyatları düzeyine çekme kararı almış ve 12 Ocak'tan itibaren geçerli olmak üzere %120 zam yapıldığını açıklamıştır. Zimbabve Sendikalar Birliğinin çağrısıyla zam kararını protesto eden ve toplu iş bırakan eylemciler güvenlik güçlerinin müdahalesiyle bastırılmıştır.