Türkiye - Güney Afrika Siyasi ve Ekonomik İlişkileri

İki ülke arasında tarihten gelen ilişkiler mevcuttur. 27 Şubat 1993 tarihinde Ankara’da Güney Afrika Cumhuriyeti (GAC) Büyükelçiliği, 22 Mart 1994 tarihinde ise Pretorya Büyükelçiliğimiz açılmıştır. Cape Town Başkonsolosluğumuz Eylül 2020'de faaliyete geçmiştir.

15 Kasım 2015 tarihinde ülkemizde düzenlenen G20 Antalya Zirvesi’ne katılan dönemin GAC Devlet Başkanı Zuma ile Sayın Cumhurbaşkanımız Başbakan iken bir görüşme gerçekleştirmiştir.

Sayın Cumhurbaşkanımızın GAC Cumhurbaşkanı Cyril Ramaphosa’nın daveti üzerine 25-27 Temmuz 2018 tarihlerinde Johannesburg’da düzenlenen BRICS Zirvesi vesilesiyle GAC’ı ziyaretleri ve 20 Eylül 2023 tarihinde Birleşmiş Milletler Genel Kurulu marjında yaptıkları görüşme ikili ilişkilerde son yıllardaki en üst düzey teması teşkil etmiştir.

Dönemin Dışişleri Bakanı Sayın Mevlüt Çavuşoğlu, 9-10 Ocak 2023 tarihlerinde Güney Afrika Cumhuriyeti’ne bir ziyaret gerçekleştirmiştir. Sayın Çavuşoğlu, ziyaret vesilesiyle 9 Ocak 2023 tarihinde Cape Town Başkonsolosluğumuzun resmi açılışını yapmış, 10 Ocak 2023 tarihinde Pretorya’da resmi temaslarda bulunmuştur.

Güney Afrika Cumhuriyeti, Türkiye'nin Sahraaltı Afrika'daki en önemli ticaret ortağıdır. Bölgenin en büyük ekonomisine sahip GAC ile ticaretimiz Sahraaltı Afrika ülkeleriyle toplam ticaretimizin yaklaşık yüzde 15’ini oluşturmaktadır. 2022 yılı sonu itibarıyla ikili ticaret hacmimiz 3.29 milyar Dolara ulaşmıştır. GAC’a ihracatımız 1,7 milyar Dolara ulaşırken, GAC’tan ithalatımız 1.58 milyar Dolar olarak kayda geçmiştir. Ülkemiz 2022 yılında GAC ile ikili ticaretinde ilk kez ticaret fazlası vermeye başlamıştır.

GAC’daki Türk yatırımlarının değeri 600 milyon dolardan fazladır. Yatırımlarımız ağırlıklı olarak makine ve tekstil sektörlerinde toplanmaktadır. Ayrıca, başta Cape Town ve Johannesburg kentlerinde olmak üzere, vatandaşlarımıza ait tekstil, halı, gıda ağırlıklı ithalat, toptan ve perakende satış yapan firmalar bulunmaktadır. Son dönemde Arçelik tarafından gerçekleştirilen önemli yatırımlar (Beyaz eşya üreticisi DEFY’in Arçelik tarafından 2011 yılında satın alınmıştır.) ülkemizin GAC’a yönelik olarak ekonomik planda üst düzeyli ilgisini ortaya koymuştur.

Son Karma Ekonomik Komisyon (KEK) toplantısı 4-5 Ekim 2017 tarihlerinde GAC’da düzenlenmiştir.

GAC’da yaşayan vatandaşlarımızın sayısının 5.000 civarında olduğu tahmin edilmektedir.

Ülkemizden GAC’a ve GAC’dan ülkemize yönelik turist akışı THY’nin Cape Town-Johannesburg-İstanbul seferlerinin 17 Eylül 2007 tarihinde başlaması ile yoğunlaşmıştır. THY, Ekim 2015 sonu itibariyle Cape Town’a ayrı uçuş başlatmıştır. THY’nin Kasım 2015 başında başlayan Durban uçuşlarıyla GAC’daki uçuş noktası sayısı 3’e yükselmiştir.