Güney Afrika Cumhuriyeti (GAC) demokratik değerlere dayanan anayasal düzeni ve gelişmiş ekonomisiyle günümüzde Afrika kıtasındaki en güçlü ve istikrarlı ülkelerden biridir. Şubat 1997’de yürürlüğe giren GAC Anayasasında temel hak ve özgürlükler teminat altına alınmıştır.

Başkanlık sistemine dayanan parlamenter demokrasiyle yönetilen GAC'de ilk serbest ve demokratik seçimler 1994 yılında yapılmış, ırkçı beyaz (apartheid) rejime karşı mücadelenin bayraktarlığını yapan Afrika Ulusal Kongresi (ANC) seçimlerden büyük başarıyla çıkmıştır. ANC, 1999, 2004, 2009, 2014 ve 2019 yıllarında düzenlenen seçimleri tek başına hükümet kurabilecek çoğunlukla kazanmıştır. Son olarak 29 Mayıs 2024 tarihinde yapılan seçimlerde ANC oyların %40,18’ini alabilmiş, bu çerçevede ana muhalefet partisi DA’nın (Demokratik İttifak, %21,81) yanısıra Yurtsever İttifak (PA), Inkatha Özgürlük Partisi (IFP), Good Partisi, Pan Afrikan Azania Kongresi (PAC), Özgürlük Cephesi Artı (FF+), Birleşik Demokratik Hareket (UDM), Al Jama-ah ve Rise Mzansi’nin de içinde yeraldığı Ulusal Birlik Hükümeti kurulmuş, Cyril Ramaphosa ikinci defa Cumhurbaşkanı seçilmiştir.

Cape Town’da yerleşik Ulusal Meclis, Hükümeti denetleme görevini, Anayasanın çizdiği sınırlar içinde yapmaktadır. Yürütme başkenti Pretorya, yargı başkenti ise Bloemfontein’dır.
Cumhurbaşkanı Hükümet üyelerini atadığı gibi, ANC’nin de Genel Başkanıdır.

Parlamento, Ulusal Meclis (National Assembly) ve Ulusal Eyaletler Konseyinden (National Council of Provinces) oluşmakta olup, Parlamento Cape Town’da yerleşiktir.

Ulusal Meclis üyeleri nispi temsil sistemine göre beş yılda bir yapılan genel seçimlerle belirlenmektedir. Son olarak 29 Mayıs 2024 tarihinde düzenlenen genel seçimler sonrasında göreve gelen Ulusal Meclis’te milletvekili sayısı 400’dür. Meclis üyeleri, parti listelerindeki sıraya göre nispi temsil sistemi ile seçildiklerinden, mensup oldukları parti yönetiminin tam kontrolündedirler.

Parlamentonun diğer kanadı olan Ulusal Eyaletler Konseyi (National Council of Provinces) dokuz eyaletin her birinin Eyalet Meclisi tarafından seçilen 10’ar kişilik heyetlerden olmak üzere, toplam 90 temsilciden oluşmaktadır.