Osmanlı İmparatorluğu ile Prusya Krallığı arasında 1761’de dostluk ve
ticaret anlaşması imzalanmasını takip eden dönemde ilk Osmanlı Sefirinin
atanması, akabinde II. Mahmud ve II. Abdülhamit dönemlerinde askeri
işbirliğinin artmasıyla ikili ilişkiler gelişmiştir. Birinci Dünya Savaşı
sırasındaki müttefiklik bağının yanı sıra, o dönemde İstanbul-Bağdat
demiryolunun yapımı gibi önemli yatırımlarda işbirliği içerisinde
olunmuştur.
1933’ten sonra Hitler Almanya’sını terkeden Yahudi, liberal Alman
akademisyen ve mühendisler Türkiye'ye davet edilmiş, bu aydınların ülkemizde
üniversitelerin yeniden örgütlenmesinde, sanayi tesisleri ve şirketlerin
kurulmasında değerli katkıları olmuştur. Soğuk Savaş döneminde Federal
Almanya ile ticari, ekonomik ve kültürel ilişkilerimiz yoğun olarak devam
etmiş; 1961’de Türkiye ile Almanya arasında imzalanan İşgücü Anlaşmasıyla,
çok sayıda vatandaşımız çalışmak için Almanya’ya gitmiştir. 2021 yılında
Almanya ile İşgücü Anlaşması’nın imzalanmasının 60.yıldönümü vesilesiyle
Almanya’da üst düzey yetkililerinin de katılımlarıyla etkinlikler
düzenlenmiştir.
Avrupa’daki önemli müttefiklerimizden biri olan Almanya ile günümüzde
siyasi, ekonomik, askeri ve beşeri boyutları olan çok yönlü ilişkilerimiz
bulunmaktadır. Üst düzey karşılıklı ziyaretlerin yanı sıra teknik düzeydeki
temaslar düzenli şekilde devam etmektedir.
Bununla birlikte, Almanya'yla ikili ilişkilerimizde 2 Haziran 2016’da
Almanya Federal Meclisi’nin 1915 olaylarını “soykırım” olarak tanıma
kararıyla başlayan, başka olumsuz gelişmelerin de yaşandığı sorunlu bir
dönem yaşanmıştır. 2018’den itibaren sürdürülen diyalog, atılan karşılıklı
adımlar ve üst düzeyli temaslar sayesinde ilişkilerde normalleşme
sağlanabilmiştir. Sayın Cumhurbaşkanımızın 27-29 Eylül 2018 tarihlerinde
gerçekleştirdiği Devlet Ziyareti başta olmak üzere siyasi temaslar
artmıştır.
Dönemin Şansölyesi Angela Merkel 2019 Ekim ayında İstanbul'da Suriye
konusundaki Dörtlü Zirveye katılmak üzere ülkemizi ziyaret etmiş, Sayın
Cumhurbaşkanımız da 19 Ocak 2020 tarihinde Berlin’de tertiplenen Libya
Konferansı’na katılmışlardır. Eski Şansölye Merkel’in 24 Ocak 2020 tarihinde
ülkemize gerçekleştirdiği çalışma ziyareti, ikili ilişkilerimize yeni bir
dinamizm getirmiştir. Merkel, 16 Ekim 2021 tarihinde veda ziyareti için
İstanbul’a gelmiştir.
Merkel’den sonra göreve gelen AFC Şansölyesi Olaf Scholz 14 Mart 2022
tarihinde ülkemize resmi bir ziyaret gerçekleştirmiştir. Eski Şansölye
Scholz son olarak, 19 Ekim 2024 tarihinde ülkemize bir çalışma ziyaretinde
bulunmuştur.
Sayın Cumhurbaşkanımız, 17 Kasım 2023 tarihinde Almanya’yı ziyaret
etmiştir. AFC Cumhurbaşkanı Steinmeier, 22-24 Nisan 2024 tarihlerinde
ülkemize resmi bir ziyaret gerçekleştirmiştir. İki ülke arasındaki Dostluk
Antlaşması’nın 100. yıldönümünde gerçekleşen ziyaret, aynı zamanda
Frank-Walter Steinmeier’in Cumhurbaşkanı sıfatıyla ülkemizi ilk ziyareti
olmuştur. Konuk Cumhurbaşkanı, ziyareti kapsamında İstanbul ve Gaziantep’te
de bazı programlara katılmış ve 24 Nisan 2024 tarihinde Ankara’da Sayın
Cumhurbaşkanımızla resmi görüşmelerde bulunmuştur.
Cumhurbaşkanı Steinmeier, 5 Şubat 2025 tarihinde ülkemize bir çalışma
ziyareti gerçekleştirmiştir. Görüşmelerde, Türkiye ve Almanya arasındaki
ikili ilişkiler etraflıca ele alınmış, ayrıca Türkiye-AB ilişkileri ile
başta Suriye ve İsrail-Filistin ihtilafı olmak üzere güncel bölgesel
konular hakkında görüş alışverişinde bulunulmuştur.
Sayın Cumhurbaşkanımız ile 6 Mayıs 2025 tarihinde Almanya Federal
Şansölyesi olarak göreve başlayan Friedrich Merz arasındaki ilk görüşme, 16
Mayıs 2025 tarihinde Tiran’da düzenlenen Avrupa Siyasi Topluluğu Altıncı
Zirvesi sırasında gerçekleşmiştir.
Sayın Bakanımız, 2 Kasım 2023 tarihinde Berlin’de AB'ye üye ile aday
ülkelerden temsilcilerin katılımıyla düzenlenen "A larger, stronger Union –
making the European Union fit for enlargement and candidate countries fit
for accession" başlıklı Bakanlar Konferansı’na katılmış ve Konferans
marjında mevkidaşıyla ikili görüşme gerçekleştirmiştir.
AFC eski Dışişleri Bakanı Annalena Baerbock, son olarak 20 Aralık 2024
tarihinde ülkemize bir çalışma ziyareti gerçekleştirmiştir. Sayın Bakanımız
ile eski Dışişleri Bakanı Baerbock, 14 Şubat 2025 tarihinde Münih Güvenlik
Konferansı marjında ikili bir görüşme yapmışlardır.
Sayın Bakanımız, 6 Mayıs 2025 tarihinde kurulan yeni Federal Hükümet’in
Dışişleri Bakanı Johann Wadephul ile Antalya’da düzenlenen NATO Gayriresmi
Dışişleri Bakanları Toplantısı marjında 15 Mayıs 2025 tarihinde
görüşmüştür.
Ayrıca, iki ülke üst düzeyli makamları arasında uluslararası konferanslar
ve toplantılar marjında son dönemde çok sayıda görüşme gerçekleşmiştir.
Almanya’da yaklaşık 3 milyon Türk kökenlinin bulunması ilişkilerimizin
güçlü beşeri boyutunu teşkil etmektedir. Almanya’daki Türk toplumu, ülkenin
sosyal, siyasal hayatına ve ekonomik refahına yıllardır önemli katkılarda
bulunmaktadır.