Mozambik'in Ekonomisi

BM İnsani Gelişmişlik Endeksi’ne göre Mozambik 182.sıradadır.

Dünya’nın düşük gelirli ülkelerinden Mozambik, aynı zamanda zengin doğal kaynaklara sahip bulunmaktadır. Mozambik, 1990 yılında yapılan Anayasa değişikliği ile pazar ekonomisini benimsemiş, yatırım ortamının iyileştirilmesi ve ekonomik altyapısının yeniden inşası gayreti içerisine girmiştir. Bunların sonucu olarak, Mozambik ekonomisi hızla büyümüş ve uzunca bir dönem ortalama büyüme hızı %8 civarında seyretmişse de pandeminin de etkisiyle ekonomik daralma yaşamış, bilahare pandeminin etkilerinin azalmasıyla 2024 yılında büyüme oranı %4,3 seviyesinde gerçekleşmiştir.

Mozambik tarihsel olarak da limanlarıyla Zambiya, Zimbabve, Botsvana ve hatta Güney Afrika Cumhuriyeti’nin kuzey kısmının denizle bağlantısını sağlayan bir ülke konumundadır. Bu nedenle, ülkede bulunan limanlar, ekonomik bakımdan büyük önem taşımaktadır.

Tarıma elverişli geniş bir araziye sahip Mozambik’in ekilebilir topraklarının sadece %10,8’inde- (Dünya Gıda Örgütü verilerine göre, tarım için elverişli 36 milyon hektarın yalnızca 3,9 milyon hektarı) tarım yapılmaktadır. Ekilen alanların %97’si küçük toprak sahiplerine aittir. Dolayısıyla tarımsal alanda yatırıma ve modernizasyona ihtiyaç duyulmaktadır.

Ülkenin doğal zenginliklerini, hidroelektrik enerji, kömür, doğal gaz, titanyum cevheri, tantalin, grafit, ilmenit, rutil, zirkon, demir cevheri, altın, yakut, boksit, niobyum oluşturmaktadır. Mozambik’te, son yıllarda yaklaşık 5,7 trilyon metreküp doğal gaz ve yaklaşık 23 milyar ton kaliteli kömür keşfedilmiştir.

Başlıca ihraç kalemleri, pamuk, kaju fıstığı, şeker kamışı, çay, mısır, Hindistan cevizi, narenciye ve tropik meyveler, patates, kereste, sığır ve kümes hayvanları, kimyasal madde, alüminyum, doğalgaz, karides; ithalat kalemleri ise, makine ve teçhizat, araç, yakıt, kimyasal maddeler, metal ürünleri, gıda ve tekstil ürünleridir.

2024 BM Dünya Yatırım Raporunda Mozambik'e doğrudan yabancı yatırım oranı bir önceki yıla göre %2,1 artarak 2,5 milyar ABD Doları olarak gerçekleşmiştir. Mozambik’e doğrudan yatırımlar sıralamasında Morityus %44,7 ile ilk sırada yer almakta olup, Morityus’u sırasıyla %25,4 ile Güney Afrika, %14,6 ile Hollanda ve %7,2 ile İtalya takip etmektedir.

2.500 kilometrelik sahil şeridine sahip Mozambik’te, ayrıca büyük bir turizm potansiyeli bulunmaktadır. Ülkenin iklimi ve coğrafyası balıkçılığa son derece elverişlidir.