Mozambik'in Siyasi Görünümü

Mozambik, Portekizlilere karşı 1964 yılında başlayan ve 1975 yılında sona eren zorlu bir savaştan sonra bağımsızlığını kazanmıştır. Bağımsızlığın ardından FRELIMO (Mozambik Kurtuluş Cephesi) ile RENAMO (Mozambik Ulusal Direniş Hareketi) arasında 1992 yılında sona eren şiddetli bir iç savaş dönemi yaşamıştır.

Devletin resmi adı, Mozambik Cumhuriyeti, yönetim şekli üniter Cumhuriyettir.

Mozambik idari yapısı itibariyle, Cabo Delgado, Gaza, Inhambane, Manica, Maputo, Nampula, Niassa, Sofala, Tete, Zambezia olmak üzere 10 vilayete ayrılmıştır.

Siyasi yapı içerisinde Mozambik’te bir Başbakan olmasına karşılık, geniş yetkilere sahip Cumhurbaşkanı aynı zamanda Hükümetin de başıdır. Bu durumda, Mozambik’teki siyasi sistemi “yarı Başkanlık sistemi” olarak adlandırmak mümkündür.

Mozambik, 1990 yılında yeni bir anayasa ile çok partili demokratik sistemi kabul etmiştir.

Ülkede Parlamento ve Cumhurbaşkanlığı seçimleri beş yılda bir düzenlenmektedir. Anayasa uyarınca Cumhurbaşkanı en fazla iki dönem görev yapabilmektedir.

Cumhuriyet Meclisi olarak adlandırılan yasama organı beş yılda bir halk tarafından seçilen 250 milletvekilinden oluşmaktadır.

Cumhurbaşkanlığı seçimleri Parlamento seçimleriyle eş zamanlı olarak gerçekleştirilmektedir. Son seçimler 15 Ekim 2019 tarihinde yapılmış olup, Cumhurbaşkanı Filipe Jacinto Nyusi yeniden seçilmiştir. Açıklanan resmi sonuçlara göre iktidar partisi FRELİMO Cumhurbaşkanlığı, Parlamento ve Vilayetler düzeyinde net üstünlük sağlayarak seçimlerin galibi olmuştur. Sözkonusu seçimler sonucunda oluşan kabine 17 Ocak 2020 tarihinde açıklanmıştır.

FRELIMO oyların %71’ini alarak 184 milletvekili, RENAMO oyların %22,7’sini alarak 60 milletvekili, MDM (Mozambik Demokratik Hareketi) oyların %4,24’ünü alarak 6 milletvekili çıkarmıştır.