Mısır'ın Siyasi Görünümü

Kısa tarihçe:

1517 yılında Osmanlı İmparatorluğu idaresine geçen Mısır, 1914 yılına kadar resmen İmparatorluğun parçası olarak kalmıştır. Ancak, 1798-1801 yıllarında Fransa ve 1882'de Birleşik Krallık tarafından işgal edilmiş ve bu ülkenin fiili himayesine girmiştir. I. Dünya Savaşının başlamasıyla, bu durum, resmi statü kazanmıştır.

1922 yılında iktidara gelen Kral Fuad, Mısır'ın bağımsızlığını ilân etmiştir. Ancak, Mısır'daki İngiliz askerleri 1946 yılına kadar ülkeden çekilmemiş, bu tarihte ise Süveyş Kanalı bölgesini ellerinde bulundurmak koşuluyla, ülkenin diğer kesimlerini terk etmiştir. 1952 yılında General Necip ve Albay Nasır'ın liderliğindeki subaylar tarafından gerçekleştirilen darbe sonucunda Kral Faruk ülkeyi terk etmek zorunda bırakılmış ve 1953 yılında Cumhuriyet ilan edilmiştir. 1956 yılında yapılan seçimlerde Cemal Abdel Nasır Başkan olarak seçilmiştir. Başkan Nasır, ülkede sosyalist ilkelere dayalı bir ekonomik düzen kurmuş, dış politikada ise, aşamalı olarak, sosyalist blok ülkeleriyle yakın ekonomik, siyasi ve kültürel ilişkiler içine girmiş, Bağlantısızlar Hareketinin kurucuları arasında yer almıştır.

1970 yılında Devlet Başkanı olan ve 1981 yılında suikast sonucu hayatını kaybeden Enver Sedat, önemli ekonomik, sosyal ve siyasal değişiklikler gerçekleştirmiştir. Mısır ekonomisinde özel sektöre yeniden yer vermiş, "açık kapı" politikası uygulamaya başlayarak yabancı sermayenin ülkeye gelmesini sağlamıştır. 1978'de İsrail ile Camp David Anlaşmasını imzalamış, İsrail bu Anlaşma uyarınca işgal ettiği Mısır topraklarından geri çekilmiştir. İki ülke arasında diplomatik ilişki ise 1980’de kurulmuştur.

1981 yılında Cumhurbaşkanlığı’na getirilen Hüsnü Mübarek, Enver Sedat'ın uyguladığı ekonomik ve sosyal politikaları ana hatlarıyla sürdürmüştür.

“25 Ocak” ya da “Tahrir Devrimi” olarak adlandırılan, 2011 yılında geniş halk kitlelerinin katılımıyla iki hafta süren protesto gösterileri Cumhurbaşkanı Mübarek’in istifasıyla neticelenmiştir. 2012 genel seçimleriyle iktidara gelen Cumhurbaşkanı Mohamed Mursi’nin yönetimine 3 Temmuz 2013’de askeri müdahaleyle son verilmiştir. Akabinde yönetimi üstlenen Geçici Hükümet sonrasında 2014’te yapılan seçimlerde, dönemin Başbakan Yardımcısı ve Savunma Bakanı Abdülfettah Es Sisi Cumhurbaşkanı olarak seçilmiştir.

Cumhurbaşkanı Sisi’nin birinci dönemi 8 Haziran 2014’te, ikinci dönemi ise 2 Haziran 2018’de başlamıştır. 2019 Nisan ayında yapılan referandumla kabul edilen anayasa değişikliği ile Cumhurbaşkanlığı görev süresi 4 yıldan 6 yıla çıkarılmış, 2022’de görev süresi bitecek olan Sisi’nin görev süresi Nisan 2024’e uzatılmıştır.

10-12 Aralık 2023 tarihlerinde gerçekleştirilen Cumhurbaşkanlığı seçiminde, Abdülfettah Es Sisi üçüncü dönem için Cumhurbaşkanlığına seçilmiştir. Cumhurbaşkanı Sisi’nin yeni 6 yıllık görev dönemi, mevcut görev süresinin bitimini müteakip 2024 Nisan ayında başlayacaktır.