Ülkenin yönetim şekli Anayasal Monarşi’dir. İkinci Dünya Savaşının akabinde
1947 yılında kabul edilen Anayasa çoğulcu parlamenter sistem getirmiştir.
Anayasa uyarınca, İmparator’un görev ve yetkileri tamamen törensel
nitelikte olup, yönetim erkinin başı Başbakan’dır.
Ülkede iki kamaralı meclis sistemi bulunmaktadır. Ulusal Meclis Anayasa’da
“en üst devlet kurumu” olarak tanımlanmaktadır. Temsilciler Meclisi (Alt
Meclis) üye sayısı 465, Danışma Meclisi (Senato / Üst Meclis) üye sayısı
ise 248’dir.
Ulusal Meclis; Başbakan’ın atanması, Hükümet’in feshedilmesi ve bütçenin
onaylanmasında temel belirleyici kurumdur. Temsilciler Meclisi anayasal
olarak Danışma Meclisi’ne göre daha güçlü bir konumdadır. Temel konulardaki
bazı kararlarda sadece Temsilciler Meclisi söz sahibi olup, Danışma Meclisi
tarafından alınan kararları da üçte iki çoğunlukla reddetme yetkisine
sahiptir.
27 Eylül 2024’te yapılan Liberal Demokrat Parti (LDP) başkanlık seçimini
eski Savunma Bakanı ve Parti Genel Sekreteri Shigeru Ishiba kazanmış, 1
Ekim 2024 tarihinde de Ulusal Meclis’in her iki kanadında yapılan oylama
neticesinde ülkenin 102. Başbakanı olarak seçilmiştir. Yeni Başbakan
Ishiba’nın inisiyatifiyle 27 Ekim 2024 tarihinde erken Temsilciler Meclisi
seçimlerine gidilmesi kararlaştırılmış, seçim sonrasında 11 Kasım 2024
tarihinde yapılan oylama sonucunda Ishiba bu defa ülkenin 103. Başbakanı
olmuştur.