Türkiye-Polonya İlişkileri

Siyasi İlişkiler

1414 yılında diplomatik ilişkilerin tesis edilmesinden bu yana Türkiye-Polonya ilişkileri, nadir addedilebilecek savaş dönemleri hariç tutulacak olursa hep olumlu seyir izlemiştir.

1918’de bağımsızlığını yeniden kazanan Polonya Devleti, 1923 yılında Lozan Antlaşması’nın bir gün öncesinde Dostluk Antlaşması imzalayarak Türkiye Cumhuriyeti’ni tanıyan ülkelerin başında gelmiştir.

Polonya’nın Türkiye’nin AB üyelik sürecini, Türkiye’nin de 1999’da gerçekleşen Polonya’nın NATO üyeliğini desteklemesi siyasi ilişkilerin gelişimine katkıda bulunmuştur.

İkili ilişkilerimiz 2009 yılında imzalanan bildiriyle stratejik ortaklık seviyesine taşınmıştır. İki ülke arasında Yüksek Düzeyli Stratejik İşbirliği Konseyi tesis edilmesi konusunda mutabakat bulunmaktadır.

Polonya’yla siyasi diyaloğumuz yoğun üst düzey ziyaretlerle sürmektedir. Polonya Cumhurbaşkanı Andrzej Duda ülkemize 24-25 Mayıs 2021 tarihlerinde resmi bir ziyarette bulunmuş, ayrıca 16 Mart 2022 tarihinde çalışma ziyareti gerçekleştirmiştir. Sayın Cumhurbaşkanımız 17 Ekim 2017 tarihinde, Sayın TBMM Başkanımız ise 30 Kasım-2 Aralık 2021 tarihlerinde Polonya’yı ziyaret etmiştir.

Polonya Dışişleri Bakanı Zbignew Rau, Türkiye-Romanya-Polonya Üçlü İşbirliği Süreci Dışişleri Bakanları toplantısı vesilesiyle 27 Mayıs 2022 tarihinde ülkemizi ziyaret etmiş ve Sayın Bakanımızla ikili bir görüşme gerçekleştirmiştir. Bakan Rau ayrıca 18-20 Haziran 2021 tarihlerinde düzenlenen Birinci Antalya Diplomasi Forumuna katılmıştır. Sayın Bakanımız, Sekizinci Varşova Güvenlik Forumuna iştirak etmek ve ikili temaslarda bulunmak üzere 4-5 Ekim 2021 tarihlerinde Polonya’ya bir ziyaret gerçekleştirmiştir.


Ekonomik İlişkiler

YILLAR

İHRACAT

İTHALAT

DENGE

HACİM

2019

3.449

2.603

+846

6.052

2020

3.475

3.005

+470

6.479

2021

4.674

3.636

+1.038

8.310

2022 (Ekim)

4.609

3.489

+1.120

8.098

Kaynak: T.C. Ticaret Bakanlığı verileri (Milyon Dolar)

İhraç edilen başlıca ürünler Otomobiller, karayolu taşıtları için aksam ve parçalar, traktörler, alüminyumdan çubuklar ve profiller, tekstil ve hazır giyim, yaş meyve ve sebze, beyaz eşya

İthal edilen başlıca ürünler Makinalar, mekanik cihazlar ve aletler, motorlu kara taşıtları, elektrikli makine ve cihazlar, demir ve çelik, kimyasallar, kozmetik, mobilya

Polonya ile ikili ticaret hacmi hedefimiz 10 milyar Dolar olarak belirlenmiştir. 2021 yılında ticaret hacmimiz %28 artışla 8,3 milyar Dolara ulaşmıştır. 2022 yılının ilk on ayında ise ticaret hacmimiz 8,1 milyar Dolar olmuştur.

2022 Eylül ayı itibariyle Polonya’nın ülkemizdeki doğrudan yatırımlarının miktarı 37 milyon Dolar, Polonya’daki Türk yatırımları ise 113 milyon Dolardır. Ülkemizde 156 Polonyalı firma faaliyet göstermektedir.

Türk müteahhitlik firmaları bugüne kadar Polonya’da 4,6 milyar Dolar tutarında 59 proje üstlenmiştir. Polonya böylece, yurtdışı müteahhitlik sektörümüzün ikinci büyük pazarı konumuna erişmiştir. Ayrıca, Avrupa’da da en fazla proje üstlenilen ülkedir. Teknik müşavirlik firmalarımız ise 5,7 milyon dolar tutarında 9 proje üstlenmişlerdir.

Türkiye-Polonya Düzenli Ekonomik İstişare Mekanizması’nın beşinci toplantısı, Sayın Ticaret Bakanımız ve Polonya Ekonomik Kalkınma ve Teknoloji Bakanı başkanlıklarında 12 Eylül 2022 tarihinde Ankara’da düzenlenmiştir. Toplantı marjında DEİK tarafından her iki ülke iş insanlarının katılımıyla bir yuvarlak masa toplantısı tertiplenmiştir.

Polonya vatandaşlarına ülkemize kimlikle seyahat imkanı sağlayan düzenleme, 19 Nisan 2022 tarihinde yürürlüğe girmiştir.

2022 Ekim ayı itibariyle yaklaşık 1,1 milyon Polonyalı turist ülkemizi ziyaret etmiştir.


Kültür, Eğitim ve Konsolosluk İlişkileri

Polonya’yla 600 yılı aşkın dostane ilişkilerimizin bir yansıması olarak kültürel alanda karşılıklı çeşitli projeler yürütülmektedir. Bu çerçevede, Varşova’daki Lazienki Parkı’nda zamanında bulunan Türk Evi’nin restitüsyonu ve ayrıca Krakov’da bir Türkiye-Polonya Dostluk Çeşmesi yapılması üzerinde çalışılmaktadır.

Varşova Üniversitesi, Krakov Jagiellonian Üniversitesi ve Poznan Adam Mickiewicz Üniversitelerinde Türkoloji Bölümleri bulunmaktadır. Bu kurumlarda Bakanlıklararası Ortak Kültür Komisyonu (BAOKK) tarafından görevlendirilen iki okutmanımız görev yapmaktadır.

Yunus Emre Türk Kültür Merkezi Varşova’da faaliyetlerini sürdürmektedir.

Polonya, Erasmus + öğrenci değişim programı çerçevesinde Türk öğrencilerin gittikleri ülkeler arasında birinci sırada yer almaktadır. Ülkemize gelen öğrenci sıralamasında ise Polonya beşincidir. Program çerçevesinde 2014-2021 döneminde 29.921 Türk öğrenci Polonya’ya gitmiş, 2.447 Polonyalı öğrenci ülkemize gelmiştir.

Polonya’da kayıtlı vatandaş sayımız 16.172’dir. Erasmus değişim programı ve sürekli eğitim gören üniversite öğrencileri dahil olmak üzere Polonya’da yaklaşık 25.000 vatandaşımız yaşamaktadır.

Polonya’da Varşova Büyükelçiliğimizin yanısıra, faal durumda Krakov, Poznan, Wroclaw ve Lodz Fahri Başkonsolosluklarımız ile münhal durumda Gdansk Fahri Başkonsolosluğumuz bulunmaktadır.

Polonya’nın ise ülkemizde Büyükelçiliğinin yanısıra, İstanbul’da Başkonsolosluğu ile Antalya, Bursa, Gaziantep ve İzmir illerimizde faal; Mersin ve Trabzon’da münhal Fahri Konsoloslukları mevcuttur.