Türkiye Libya halkıyla yüzyıllara dayanan köklü ilişkilere sahiptir. Osmanlı döneminde Türk ve Libya halkları arasında başlayan münasebetler, 24 Aralık 1951 tarihinde kurulan Libya Devleti’nin, Türkiye tarafından hemen tanınmasından sonra tesis edilen diplomatik ilişkilerle yeniden ivme kazanmıştır. Libya’daki ilk Türk Büyükelçisi Celal Karasapan 4 Eylül 1953 tarihinde görevine başlamıştır.

17 Şubat 2011 devrimini müteakiben, Türkiye, Ulusal Geçiş Konseyi’ni “Libya halkının tek temsilcisi” olarak tanımıştır. Trablus’un Ulusal Geçiş Konseyi’nin tam kontrolü altında girmesini müteakiben, 2 Eylül 2011 tarihinde Trablus’a Büyükelçi atayan ilk ülke olmuştur. Devrim öncesinde, Libya’yı 24-26 Kasım 2009 tarihlerinde ziyaret ederek 1996’dan o tarihe kadar Libya’ya ziyaret gerçekleştiren ilk Türkiye Cumhuriyeti Başbakanı olan Sayın Recep Tayyip Erdoğan, 16 Eylül 2011 tarihinde keza Başbakanlık görevindeyken Trablus ve Bingazi’yi ziyaret etmiştir. Bununla birlikte, 2014 yılında Libya’da kötüleşen güvenlik durumu dolayısıyla, Bingazi Başkonsolosluğumuz 14 Haziran 2014 tarihinde, Trablus Büyükelçiliğimiz ise 25 Temmuz 2014 tarihinde geçici olarak faaliyetlerini durdurmuştur. Trablus Büyükelçiliğimiz bilahare 2017 yılı Ocak ayında Trablus’ta faaliyetlerine tekrar başlamıştır. Öte yandan, Misurata Başkonsolosluğumuz, açıldığı 2013 yılı Mart ayından bu yana faaliyetlerini aralıksız olarak sürdürmektedir.

Ülkemiz 2014 yılı sonundan itibaren Libya’da ortaya çıkan diyalog sürecini desteklemiştir. Bu sürecin sonunda nihai hale getirilen Libya Siyasi Anlaşması 2015 yılının Aralık ayında Sayın Bakanımızın katıldığı törende imzalanmıştır. İki yıllık bir geçiş dönemi öngören Anlaşma uyarınca kurulan Ulusal Mutabakat Hükümeti (UMH), 2016 Mart ayında görevine başlamıştır. UMH, Başkanlık Konseyi, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nin 2259 sayılı kararıyla ülkenin tek meşru icra organı olarak tanınmıştır. UMH’yi karargahında ziyaret eden ilk ülke Türkiye olmuştur.

Libya’yla ilişkilerimiz Libya’da kalıcı barış, istikrar ve güvenliğin teminine katkı sağlanması ve karşılıklı yarar temelinde mümkün olan tüm alanlarda geliştirilmektedir. Bu çerçevede, UMH’yle 27 Kasım 2019 tarihinde “Akdeniz’de Deniz Yetki Alanlarının Sınırlandırılması” ile “Güvenlik ve Askeri İşbirliği” Mutabakat Muhtıraları imzalanmıştır.

Libya’nın istikrarı ve bütünlüğünü hedef alan tehditlere, DEAŞ ve El Kaide gibi terör örgütlerine, tüm bölgeyi etkileyen düzensiz göç, yasadışı silahlı gruplar ve insan kaçakçılığına karşı Libya’ya destek olmak için, 2 Ocak 2020 tarihinde Libya Tezkeresi TBMM’ye sunulmuş ve 325 oyla kabul edilmiştir. Libya Tezkeresi’nin 18 ay süreyle uzatılması 22 Aralık 2020 tarihinde TBMM Genel Kurulu’nda kabul edilmiştir. Sözkonusu tezkerenin yeniden 18 ay süreyle uzatılması 22 Haziran 2022 tarihinde TBMM Genel Kurulu’nda kabul edilmiştir.

Ülkemiz, Libya’daki soruna BM öncülüğünde ve Libyalılar arasında diyalog yoluyla siyasi bir çözüm bulunması amacıyla uluslararası çabalara da aktif destek sağlamaktadır. Bu çerçevede, 19 Ocak 2020 tarihinde Sayın Cumhurbaşkanımız, 23 Haziran 2021 tarihinde ise Sayın Bakanımız tarafından, Libya krizine siyasi bir çözüm bulmak amacıyla düzenlenen Berlin Konferansları’na katılım sağlanarak aktif katkıda bulunulmuştur.

Keza Libya ve Kuveyt’in eş-sponsorluğunda 21 Ekim 2021 tarihinde Trablus’ta düzenlenen “Libya’nın İstikrarı Konferansı” ile 12 Kasım 2021 tarihinde düzenlenen Libya Konulu Paris Konferansı’nda ülkemiz Dışişleri Bakan Yardımcısı düzeyinde temsil edilmiş ve görüşlerimiz kayda geçirilmiştir.

Siyasi süreç kapsamında 9-15 Kasım 2020 tarihlerinde Tunus’ta BM Libya Destek Misyonu (UNSMIL) tarafından belirlenen 75 üyenin katılımıyla Libya Siyasi Diyalog Forumu (LSDF) düzenlenmiştir. LSDF’nin 1-5 Şubat 2021 tarihlerinde Cenevre’de gerçekleştirdiği toplantıda seçimlere kadar görev yürütecek Başkanlık Konseyi (BK) ile Milli Birlik Hükümeti’nden (MBH) müteşekkil yeni yönetim yapısında yeralacak isimler belirlenmiştir.

Ülkemizle Libya arasında yoğun temas ve ziyaret trafiği, Libya’nın tüm kesimleriyle diyaloğumuz devam etmektedir. Nitekim Başkanlık Konseyi Başkanı Muhammed Yunus El-Menfi ve Başkanlık Konseyi Üyesi Abdullah El-Lafi, göreve başlamalarının ardından ilk resmi uluslararası ziyaretlerini 26 Mart 2021 tarihinde ülkemize gerçekleştirmişler, adıgeçenler bu kapsamda Sayın Cumhurbaşkanımız tarafından kabul edilmişlerdir.

Başkanlık Konseyi üyeleri, Yüksek Devlet Konseyi Başkanı Halid El Meşri, Milli Birlik Hükümeti Başbakanı Dibeybe ve Dışişleri Bakanı Necla Manguş başta olmak üzere Libyalı kurumlarla temaslar sürmektedir.

Milli Birlik Hükümeti’nin tesisinden bu yana geçen sürede 11 Mutabakat Muhtırası imzalanmıştır.

2014 yılında tesis edilen Yüksek Düzeyli Stratejik İşbirliği Konseyi’nin Birinci Toplantısı, Milli Birlik Hükümeti’nin (MBH) göreve başlamasının hemen ardından, 12 Nisan 2021 tarihinde Ankara’da düzenlenmiştir. MBH Heyetine Başbakan Abdülhamid Dibeybe başkanlık etmiştir.

Libya ile tesis ettiğimiz Karma Ekonomik Komisyon’un (KEK) 21. Dönem toplantısı 20-22 Temmuz 2009 tarihleri arasında Ankara’da yapılmıştır. Bir sonraki toplantının Libya’da düzenlenmesi planlanmakta olup, toplantı hazırlıkları devam etmektedir.

Sayın Bakanımız 3 Mayıs 2021, 12 Haziran 2021 ve 3 Ekim 2022 tarihlerinde Trablus’a ziyaretler gerçekleştirmiş, Libya’daki siyasi sürece desteğimizi vurgulamıştır. Son Trablus ziyaretinde, iki devlet arasında Hidrokarbonlar, Protokol Eğitimi, Medya ve İletişim ile Telekomünikasyon alanlarında İşbirliği Mutabakat Muhtıraları imzalanmıştır.

Ülkemizle Libya arasındaki Konsolosluk İstişareleri’nin Birinci Turu Bakan Yardımcıları düzeyinde 22 Kasım 2021 tarihinde Ankara’da düzenlenmiştir.

Türkiye-Libya Parlamentolararası Dostluk Grubu 29 Nisan 2021 tarihinde kurulmuştur. Dostluk Grubu Başkanı Denizli Milletvekili Sayın Ahmet Yıldız’dır.

Libya TM Başkan Birinci Yardımcısı ve Başkan Vekili Fevzi El-Nuveyri başkanlığında bir heyet 15-17 Aralık 2021 tarihleri arasında Sayın Cumhurbaşkanımız, Sayın Bakanımız ve TBMM Başkanı Sayın Prof. Dr. Mustafa Şentop tarafından kabul edilmiş, ayrıca TBMM Dışişleri Komisyonu, Parlamentolararası Dostluk Grubu ile Sanayi, Ticaret, Enerji, Tabii Kaynaklar, Bilgi ve Teknoloji Komisyonu Başkanları ve üyeleriyle temaslarda bulunmuştur.

Libya’ya yönelik bütüncül yaklaşımımız çerçevesinde Trablus Büyükelçimiz, Temsilciler Meclisi Başkanı Agila Salih’i 19 Ocak 2022 tarihinde Kubba şehrinde ziyaret etmiş, 29 Ocak 2022 tarihinde ise Belediye Başkanının davetine icabeten ve beraberinde Türk işinsanlarıyla Bingazi’yi ziyaret etmiştir. Temsilciler Başkanı Agila Salih, Sayın TBMM Başkanımızın davetine icabetle, 1-2 Ağustos 2022 tarihlerinde ülkemize bir ziyaret gerçekleştirmiştir. Salih, TBMM’deki temaslarının ardından Sayın Cumhurbaşkanımız tarafından da kabul edilmiştir.

BM Genel Sekreteri’nin 25 Eylül 2022 tarihinde görevine başlayan yeni Libya Özel Temsilcisi Abdoulaye Bathily, ilk yurtdışı ziyaretini 21-22 Kasım 2022 tarihlerinde ülkemize gerçekleştirmiştir.