Türkiye-Filipinler İlişkileri

Asya-Pasifik Bölgesi'nin yüksek büyüme oranına sahip dinamik ekonomilerinden biri olan, Güneydoğu Asya Uluslar Birliği (ASEAN) ve Asya-Pasifik Ekonomik İşbirliği (APEC) üyesi Filipinler ile siyasi, ekonomik, savunma sanayii işbirliği ve kültürel alanlarda ilişkilerimiz istikrarlı bir şekilde gelişmekte ve çeşitlenmektedir.

Türkiye ve Filipinler arasındaki diplomatik ilişkiler 13 Haziran 1949 tarihinde imzalanan Dostluk Anlaşması ile kurulmuştur. Manila Büyükelçiliğimiz 17 Ekim 1990 tarihinde, Filipinler’in Ankara Büyükelçiliği ise Ekim 1991’de açılmıştır. Askeri Ataşeliğimiz 2015 Ağustos ayında Manila Büyükelçiliğimiz bünyesinde faaliyete geçmiştir. Filipinler Askeri Ataşeliği ise 2018 Ekim ayında Ankara Büyükelçilikleri nezdinde açılmıştır.

Son yıllarda savunma sanayi sektöründeki işbirliğimizi geliştirmek amacıyla, Savunma Sanayi Başkanlığı ile Filipin Savunma Bakanlığı arasında 18 Aralık 2018 tarihinde imzalanan “Savunma Sanayi Alanında İşbirliği Mutabakat Zaptı” (SSİ-MoU) ile 11 Şubat 2019 tarihinde akdedilen SSİ-MoU Uygulama Anlaşması’nın onay sürecinin tamamlanmasıyla birlikte, Filipinler’e Hükümetten-Hükümete silah satışını mümkün kılan hukuki altyapının tesisinde önemli adımlar atılmıştır.

Filipinler'e satışı 2020 Ağustos tarihinde imzalanan sözleşmeyle tamamlanan 6 adet T-129 ATAK Helikopterinden ilk ikisi, Filipin Hava Kuvvetleri'ne 6 Nisan 2022 tarihinde, Filipin Milli Savunma Bakanı Delfin Lorenzana ve Savunma Sanayi Başkanımız Prof. Dr. İsmail Demir'in katıldığı bir resmi törenle teslim edilmiştir. Diğer 4 adet helikopterin ikisi ise 9 Aralık 2022 tarihinde Devlet Başkanı Ferdinand R. Marcos Jr.'un katılımıyla Malacanang Başkanlık Sarayında gerçekleştirilen resmi bir törenle teslim edilmiştir. Kalan son 2 helikopterin 2024 yılında Filipin tarafına teslimi öngörülmektedir.

Anadolu Ajansı (AA) ile Filipin Ulusal Haber Ajansı (PNA) arasında 22 Nisan 2019 tarihinde Manila'da İşbirliği Anlaşması imzalanmıştır.

Filipinler genelinde önemli sosyoekonomik projeler yürüten Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı (TİKA) Manila ofisi 2015 Nisan ayında faaliyetlerine başlamıştır.

Türk Hava Yolları’nın (THY) İstanbul-Manila arasında 2015 Mart ayından itibaren başlattığı karşılıklı seferler, iki ülke halklarının etkileşimine katkıda bulunmaya devam etmektedir. THY 28 Ocak 2022 tarihinden itibaren İstanbul-Manila aktarmalı Cebu Adası seferlerine de başlamıştır.

Ülkemiz, Filipinler’in güneyinde Mindanao adasında 1970’lerden bu yana Moro Müslümanları ile Merkez Hükümet arasında yaşanan ihtilafın sona erdirilmesi ve adada adil ve kalıcı barışın tesis edilmesi çabalarına aktif olarak katkı sağlamaktadır. Bu bağlamda, Filipinler Hükümeti ile Moro İslami Kurtuluş Cephesi (MILF) ile Moro Ulusal Kurtuluş Cephesi (MNLF) arasında iki kanaldan yürütülen Barış Müzakereleri’nde Türkiye, Uluslararası Temas Grubu (ICG), İslam İşbirliği Teşkilatı Güney Filipinler Barış Komitesi (OIC-PCSP) ve Üçüncü Taraf İzleme Heyeti (TPMT) nezdinde aktif rol oynamaktadır.

Ülkemiz Güney Filipinler Barış Süreci’nin önemli bir paydaşı olan Bağımsız Silah Bırakma Organı’nın (Independent Decommissioning Body/ IDB) Başkanlığını da, 2014 yılında kurulmasından bu yana etkin şekilde yürütmektedir.

1992 yılından bu yana, toplam 192 Filipinli öğrenci Hükümet burslarımızdan faydalanmıştır. “Türkiye Bursları” kapsamında 2022-2023 öğretim yılı için 10 Filipinli öğrenciye burs tahsis edilmiştir.