DIŞİŞLERİ BAKANI MEVLÜT ÇAVUŞOĞLU - Çok değerli Bakan dostlarım, çok değerli milletvekilleri, Ekselansları, çok değerli Büyükelçiler, değerli iş adamları, hanımefendiler, beyefendiler; bugün burada önemli bir etkinlikte sizlerle birarada olmaktan büyük bir mutluluk duyuyoruz.

Türkiye ve Polonya’dan iş adamlarını biraraya getiren Ankara Ticaret Odası’na ve Polonya Yatırım Ajansı’na da özellikle teşekkür ediyorum.

Benden önceki konuşmacı arkadaşlarımız da Türkiye’yle Polonya arasındaki tarihi bağlara vurgu yaptılar, gerçekten 600 yıllık diplomatik ilişkilere sahip iki dost ülke. 300 yıldır ya da 3 asırdır yaklaşık sınır komşusu değiliz ama, hala sınır komşusu gibi birbirine saygı duyan, birbirinin yanında olan iki ülkeyiz. Bugün Türkiye ve Polonya hem Avrupa’nın, hem bölgesinin, hem de dünyanın yükselen yıldızları ve hem Avrupa’ya, hem bölgesine, Orta Avrupa’ya, bulunduğu coğrafyaya ve dünyaya önemli fırsatlar sunan iki ülke.

Hatırlayacaksınız, özellikle Avrupa’da Polonya’yı ve Türkiye’yi ucuz iş gücü kaynağı olarak görüyorlardı. Doğrudur, Avrupa’nın kalkınmasına Polonya’dan ve Türkiye’den giden insanlar çok önemli katkılar sağladılar, ama bugün ucuz iş gücü olarak değil, gittiği ülkelerin ekonomisine de yaptığı yatırımlarla ve sağladığı istihdamlarla önemli katkı sağlamaktadırlar. Bugün özellikle Batı Avrupa ülkelerindeki Polonyalıların ve Türklerin o ülkelerin ekonomisine sağladığı katkı açıktır.

Elbette iki ülke karşılıklı olarak birbirine de ve iş adamlarına da önemli fırsatlar sunmaktadır. Sürekli büyüyen iki ekonomi ve büyüyen ekonomilerin ortaya sunduğu fırsatlar, bu fırsatları çok iyi değerlendirmek lazım. Bugünkü geldiğimiz noktada ikili ticaret hacmimizin 5,5 milyar olması lazım, hele 300 milyon dolardan yaklaşık bu noktaya gelmemiz önemli, ama bunu 7, 8, 10 milyar dolara çıkarmak için hedefimiz var, bunu başarabiliriz, buna inanmamız lazım, her şeyden önce büyüyen ekonomimize yakışan da budur.

Ve iki ülkenin karşılıklı yatırımlarına baktığımız zaman, bu yatırımların miktarı bizi tatmin etmiyor. Polonya’da yaklaşık 150 iş adamı var 250 milyon dolarlık yatırım yapılmış. Türkiye’de ise yaklaşık 74 Polonyalı işadamı var, 40 milyon dolarlık yatırım yapılmış. Şimdi büyüyen ekonomilerimizi yansıtan bir gerçek değil ya da ülkelerimizin sunduğu fırsatların değerlendirilmesi bakımından yetersiz olduğunu düşünüyoruz ki Türkiye’ye gelen doğrudan yatırım miktarı 2002’de yıllık 1 milyar dolarken, dünyadaki ekonomik krizler, Avrupa’daki finansal krizden önce yılda 22 milyar dolara çıkmıştı, fırsat var, ama bunu iyi değerlendirmemiz lazım.

Aynı şekilde üstlendiğimiz projelere baktığımız zaman, Türk firmalarının Polonya’da üstlendiği proje miktarı, dün akşam da söyledik, 1,2 milyar dolar civarında, metrodan, enerjiden, ulaşımdan altyapı çalışmalarına kadar. Fakat bizim iş adamlarımızın, yani Polonyalı ve Türk iş adamlarının uzmanlık alanları var ve bu gücü birleştirdikten sonra Türkiye’de de, Polonya’da da fırsatlar var, üçüncü ülkelerde de fırsatlar var, bunları çok iyi değerlendirmek lazım. Bugün Türkiye’nin sunduğu fırsatlar, özellikle yap-işlet modeli, yap-işlet modeliyle sunduğu fırsatlarda iş adamları kredisini kendisi bulması gerekiyor, tabi ki devlet olarak yardımcı oluyoruz, aynı şekilde Polonya’da, aynı şekilde üçüncü ülkelerde gücümüzü birleştirirsek bu projelerde yerimizi daha fazla alabiliriz. Biz de Dışişleri Bakanlıkları olarak, Ekonomi Bakanlıkları, yarınki forumda Ekonomi Bakanımız da katılacak, hükümetler olarak biz de sizlerin önünüzü açmak için her türlü gayreti sarf ediyoruz.

Dün akşam da söyledim, iki ülke arasındaki bu tarihi ve dostluk bağlarının yanında, hukuki alt zemini de yıllardır biz oluşturduk, devletlerimiz, hükümetlerimiz oluşturdu ve bugün Yatırımların Korunması Kanunu, aynı şekilde Çifte Vergilendirmenin Önlenmesi Kanunu gibi önemli kanunlar var, ama biz bu hukuki altyapıyı güçlendirmek için şimdi çalışmalar yapıyoruz. Biraz sonra Bakanlığımıza beraber gideceğiz sevgili Dışişleri Bakanı dostum Schetyna’yla beraber, orada yeni anlaşmaların hazırlıklarını konuşacağız. Ama diğer taraftan iş adamlarımızın önündeki engelleri de açmak bizim görevimiz, her şeyden önce vize sorununu çözmemiz lazım. 7-8 Aralık’ta Sayın Başbakanımız Davutoğlu Polonya’yı ziyaret etti ve burada artık Polonya vatandaşlarına vizeyi kaldıracağımızı açıkladı. Şu anda bile Polonya vatandaşları Türkiye’ye çok kolay vize alabiliyor, e-vize sistemiyle 2 ya da 3 dakika içinde, o web sitesinde Lehçe de var, Lehçe’yi de koyduk, çok kolay bir şekilde vize alabiliyorlar, havaalanında da vize alabiliyorlar, şimdi biz bunun tamamen kaldırılması için çalışıyoruz. Biz de aynı beklentiyi aynı alanda adımlar atmasını Polonya’dan bekliyoruz.

Tabii ki Schengen vize sisteminin içinde olmasının ya da Schengen ülkesi olmasının getirdiği kuralları biliyoruz. Biz bunları anlıyoruz, ama en azından iş adamlarımıza kolay vize verilmesi gerekiyor, iş adamlarımızın uzun yıllar, böyle 3 yıllık, 4 yıllık, 5 yıllık vize alabilmesi lazım çok girişli ve de bu vizelerin kolay verilmesi lazım. Bu anlayış var Polonya’da, ama bunu uygulamaya başlamamız lazım. Biz şu anda Avrupa Birliği’yle vize serbestisi diyaloğu sürecini resmen başlattık, 2,5-3 yıl içinde vizeleri tamamen kaldırmayı planlıyoruz, bu konuda da Polonya’nın tam desteği var, bu desteğin de artarak devam etmesini arzu ediyoruz, ama bu süreçte de bizim iş adamlarımız da Polonya’ya kolay gidebilmeli.

Diğer taraftan, ticaretin önündeki engelleri de kaldırmamız lazım. Bugün iş adalarımızın önündeki başka bir engel de ulaşımdaki zorluklar. Bugün 600 yıllık iki dost ülke arasında haftada 5 defa Türk Hava Yolları, yani sadece Varşova’ya haftada Türk Hava Yolları’nın 5 seferi yetmez, bunu arttırmamız lazım. Aynı şekilde Türk Hava Yolları başka destinasyonlara da uçmak istiyor, bunun da önünü açmamız lazım. Türk Hava Yolları’yla Polonya’nın milli havayolu tabii ki işbirliği yapabilir, bu konuda problem yok, ama kargo uçuşlarını da yapmamız lazım. Kara ulaşımının önündeki engelleri de kaldırmamız lazım, bu sadece Polonya’yla Türkiye arasında bir konu değil, güzergah üzerindeki ülkelerle bu sorunları aşmada birlikte hareket etmemiz lazım ki ticaretimiz artsın, iş adamlarımız kolay gitsin, yatırımlar artsın ve onlar ülkelerimiz arasındaki bu bağları daha da güçlendirsin. Bugün ekonomik ilişkiler her şeyin ötesindedir. Bizim Polonya’yla her alanda, savunma dahil, çok iyi ilişkilerimiz var. NATO üyesiyiz, müttefik ülke, dost ülkedir. Bizim her zaman destekçimizdir. Biz de Polonya’nın her zaman, tarihten bu yana destekçisi olduk, yanında olduk, ama iş adamlarımızın bu iki ülke arasındaki bağları güçlendirecek adımları atma konusunda da birlikte çalışmaya devam edeceğiz.

Ben bu foruma katılan Türk ve Polonyalı iş adamlarına çok teşekkür ediyorum, başarılar diliyorum.

Bir kere daha Polonya Yatırım Ajansı’na ve Ankara Ticaret Odası Başkanı Sayın Bezci’ye de özellikle şükranlarımı sunuyorum, teşekkür ediyorum.