Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanı Sayın Mevlüt Çavuşoğlu ve Meksika Dışişleri Bakanı Sayın Marcelo Ebrard, Türkiye Cumhuriyeti ile Birleşik Meksika Devletleri arasındaki İki Uluslu Yüksek Düzeyli Komisyon'un eşbaşkanları olarak Türkiye-Meksika Yüksek Düzeyli İki Uluslu Komisyonu ikinci toplantısını Bakan Ebrard'ın Türkiye'ye düzenlediği resmi ziyaret vesilesiyle 17 Kasım 2022'de Ankara'da gerçekleştirmişlerdir.

Samimi bir atmosferde gerçekleştirilen görüşmede Bakanlar, Türkiye ile Meksika arasındaki ikili ilişkileri tüm yönleriyle ele almış ve stratejik ortaklığın yakın işbirliği içerisinde derinleştirilmesi ve çeşitlendirilmesi yönündeki karşılıklı kararlılıklarını vurgulamışlardır.

Bakanlar ayrıca, pek çok alanda ikili işbirliğinin geliştirilmesini kolaylaştıran ve destekleyen ana mekanizma olarak İki Uluslu Yüksek Düzeyli Komisyonun merkezi rolünü teyit etmiş ve bahsekonu Komisyon çerçevesinde yakın işbirliğinin sürdürülmesi hususunda mutabık kalmışlardır.

Bu kapsamda Bakanlar, bugün yapılan görüşmelerin takibinin yapılması ve ülkemiz ile Meksika arasındaki ikili ilişkilerin geleceğine ilişkin yol haritasının nihai hale getirilmesi amacıyla Yüksek Düzeyli İki Uluslu Komisyon Siyasi Komitesinin Bakan Yardımcıları düzeyinde en kısa zamanda toplanması konusunda mutabık kalmışlardır.

Bakanlar, ikili ilişkilerde kaydedilen ilerleme ile gerek Türkiye'nin gerek Meksika'nın önemli roller üstlendiği uluslararası arenadaki son gelişmeleri değerlendirmiş ve düzenli üst düzey temasların sürdürülmesi konusunda da mutabık kalmışlardır.

Bu bağlamda Sayın Bakanımız, Dışişleri Bakanı Ebrard'ı gelecek yıl Nisan ayında yapılacak olan Antalya Diplomasi Forumu'nun (ADF) bir sonraki oturumuna davet etmiştir. Bakanlar ayrıca, ADF ile COMEXI (Meksika Dış İlişkiler Konseyi) arasındaki ortaklığa dayalı işbirliğinden duydukları memnuniyeti dile getirmişlerdir.

Bakanlar, ikili ilişkileri daha da zenginleştirmenin bir yolu olarak parlamentolar arası diplomasinin önemine değinmiş ve Parlamentolar Arası Dostluk Grupları da dahil olmak üzere, ülkelerinin parlamentoları arasındaki temasların arttırılmasını arzu ettiklerini belirtmişlerdir.

Ekonomik konularda Bakanlar, bu yılın sonunda ilk kez 2 milyar ABD Dolarını aşması beklenen ikili ticaret hacmindeki artışı memnuniyetle karşıladıklarını dile getirmiş ve ikili ticaret hacmimizin henüz gerçek potansiyeline ulaşmadığına işaretle, 2015 yılında Cumhurbaşkanı Sayın Recep Tayyip Erdoğan’ın Meksika ziyareti sırasında kararlaştırılan yıllık 5 milyar ABD Doları ticaret hacmi hedefine ilişkin kararlılıklarını yinelemişlerdir.

Bu amaçla, ekonomik ilişkilerin kapsamlı bir şekilde gözden geçirilmesi ve Serbest Ticaret Anlaşması müzakerelerinin ileriye dönük olarak yeniden başlatılması da dahil olmak üzere ticaret ve yatırımların karşılıklı olarak artırılması için atılacak adımların belirlenmesi amacıyla Bakanlar, Türkiye-Meksika Karma Ekonomik Komisyonu ikinci toplantısının mümkün olan en kısa sürede düzenlenmesi konusunda mutabık kalmışlardır.

Bakanlar, iki ülke iş çevreleri arasındaki temasların öneminin altını çizmiş ve DEİK ve COMCE (Meksika Dış Ticaret İş Konseyi) dâhil ilgili kurumlarına, her iki ülke iş insanlarının bir araya gelerek, yeni ticaret ve yatırım projeleri fırsatlarını ele almalarını sağlayacak iş forumları ve seminerler düzenlenmesi çağrısında bulunmuşlardır.

Bakanlar ayrıca, Türk Hava Yolları'nın bu yıl 1 Kasım itibarıyla haftalık 11 sefere ulaşan İstanbul-Meksika Şehri doğrudan uçuşlarının frekansının artırılmasını da memnuniyetle karşıladıklarını belirtmiş ve iki ülke arasındaki gelişmiş hava ulaşımının, turizm de dahil olmak üzere ekonomik işbirliğinin artırılmasına katkı sağladığı hususunda mutabık kalmışlardır.

Adalet ve içişleri konularında Bakanlar, düzensiz göçün dünya çapında yarattığı zorlukları ele almış ve Türkiye ile Meksika'nın bu alanda oynadığı kritik rolün altını çizmişlerdir.

Bakanlar ayrıca, düzensiz göçün getirdiği zorluklarla başa çıkma hususunda ortak uluslararası sorumluluğun öneminin altını çizmiş ve uluslararası toplumu, meselenin temel nedenlerinin ele alınması yolunu da içerecek şekilde, bu olgunun etkili bir şekilde yönetilmesi konusunda daha fazla işbirliği içinde olmaya davet etmişlerdir.

Bakanlar, düzenli göçmenlerin küresel ekonomiye olumlu katkılarına atıfla, göçmenlerin bir yandan insan hakları garanti altına alınırken diğer yandan da pandemi sonrası müdahale ve ekonomik iyileştirme çabalarına entegre edilmelerinin önemi konusunda da mutabık kalmışlardır.

Konsolosluk ve adli konularla ilgili olarak ilişkilerin durumunu gözden geçiren Bakanlar, bu alanlardaki müzakerelerin tamamlanması ile bekleyen anlaşmaların bir an önce imzalanması yönündeki beklentilerini dile getirmişlerdir. Bakanlar ayrıca, yeni Fahri Konsolosların atanması da dahil olmak üzere, konsolosluk ağlarının genişletilmesini arzu ettiklerini belirtmişlerdir.

Güvenlik alanında Bakanlar, terörizmin tüm biçim ve tezahürlerine karşı Türkiye ile Meksika arasındaki işbirliğinin sürdürülmesine verilen desteği yinelemişlerdir. Bu kapsamda Bakan Ebrard, İstanbul'da meydana gelen son terör saldırısını şiddetle kınamış ve Meksika'nın Türkiye Hükümeti ve halkıyla dayanışma içerisinde olduğunu belirtmiştir.

Bakanlar ayrıca, organize suçla mücadele konusundaki kararlılıklarının altını çizerek, kolluk kuvvetleri ile istihbarat teşkilatları da dahil olmak üzere ilgili kurumları arasındaki işbirliğini daha da güçlendirme konusunda mutabık kalmışlardır. Bakan Ebrard, yasalara uymayan ticari faaliyetleri nedeniyle on bir Amerikan silah üreticisine ve yasadışı silah kaçakçılığına katıldığı için beş silah satıcısına karşı açılan dava da dahil olmak üzere Meksika'nın organize suçla mücadele stratejisi hakkında bilgi sunmuştur.

Kültür ve eğitimle ilgili konularda Bakanlar, 2021 yılının Meksika'nın bağımsızlığının 200. yıldönümü ve 2023 yılının ise Türkiye Cumhuriyeti'nin 100. yıldönümü olması vesilesiyle iki ülke arasında devam eden işbirliğini memnuniyetle karşıladıklarını belirtmişlerdir. Bu kapsamda Bakan Ebrard, Türkiye Cumhuriyeti'nin 100. yıldönümü vesilesiyle, eğitim gemisi Cuauhtémoc'un Türkiye’ye bir limanı ziyareti yapabilmesi için Meksika Donanması ile işbirliği içerisinde hazırlıklar yapıldığını dile getirmiştir.

Bakan Çavuşoğlu, Latin Amerika ve Karayipler bölgesindeki iki Kültür Merkezi’nden biri olan ve ahiren Meksika Şehri’nde faaliyete geçen Yunus Emre Kültür Merkezine atıfta bulunarak, Merkezin, Türk ve Meksika halkları arasında daha iyi bir anlayış oluşturmak amacıyla çeşitli kültürel ve akademik faaliyetler yürüteceğini belirtmiştir.

Bakanlar ayrıca, eğitim alanındaki işbirliğinin önemini vurgulayarak, öğrenci değişimi, burs temini ve ortak akademik faaliyetler yoluyla işbirliğinin daha da geliştirilmesi yönündeki kararlılıklarını yinelemişlerdir. Bu bağlamda Bakan Çavuşoğlu, daha fazla sayıda Meksikalı öğrencinin Türkiye Burslarından istifade etmesi ve yüksek öğrenimlerine Türkiye'de devam etmesinden duyulacak memnuniyeti dile getirmiştir.

Bakanlar ayrıca, eğitim alanındaki anlaşmalara ilişkin müzakerelerin süratle sonuçlandırılmasını arzu ettiklerini belirtmiş ve bahsekonu anlaşmaların imzalanmasının iki ülke arasındaki işbirliğini kolaylaştıracağına inandıklarını dile getirmişlerdir.

Bakanlar, kültürel mirasa saygı duyulmasının teşvik edilmesinin, kültürel mirasın kötüye kullanımı ve haksız şekilde sahiplenilmesinden kaçınılmasının ve kaçakçılıkla mücadelenin önemini vurgulamıştır. Bakanlar, kültürel varlıkların korunması, muhafazası, iadesi ve eski haline getirilmesine ilişkin ikili işbirliğinin güçlendirilmesi yönündeki kararlılıklarını beyan etmişlerdir.

Kalkınma yardımları konusunu da ele alan Bakanlar, Türkiye ve Meksika kalkınma ajansları, TİKA ve AMEXCID (Meksika Kalkınma Ajansı) arasındaki işbirliğini memnuniyetle karşıladıklarını belirtmiş ve yalnızca ikili düzeyde değil, üçüncü ülkelerde kalkınma projeleri gerçekleştirilmesine yönelik olarak da bahsekonu işbirliğine desteklerini yinelemişlerdir.

Bölgesel ve küresel konularda ise Bakanlar, her iki ülkenin ortak menfaatlerinin bulunduğu çeşitli konularda kapsamlı görüş alışverişinde bulunmuş ve Türkiye ile Meksika'nın pek çok konuda benzer hedef ve çıkarlara sahip olduklarını teyit etmişlerdir.

Bu bağlamda Bakanlar, BM, G-20 ve özellikle son 10 yıldır uluslararası işbirliği ve dayanışma yoluyla çok taraflılığın ve küresel yönetişimin güçlendirilmesi için çalışan MIKTA gibi çok taraflı platformlarda yakın işbirliklerini sürdürme yönündeki kararlılıklarını bir kez daha dile getirmişlerdir.

Dışişleri Bakanı Ebrard, MIKTA'nın Türkiye'nin başkanlığı dönemindeki başarılı bir şekilde koordine edilmesinden duyduğu derin memnuniyeti ifade etmiş ve Meksika’nın MIKTA’nın uluslarararası alanda ve küresel gündemde sürekli olarak tanıtılmasına yapılan katkıları takdir ettiğini belirtmiştir.

Bakan Çavuşoğlu, Meksika'nın Latin Amerika ve Karayipler bölgesinde ekonomik entegrasyonun teşvik edilmesinde oynadığı öncü rolü takdir ettiğini ifade etmiş ve bu vesileyle, 25 Kasım 2022 tarihinde Meksika'da düzenlenecek Pasifik İttifakı Zirvesi için başarı dileklerini iletmiştir.

Bakanlar, gıda ve enerji güvenliği, iklim değişikliği, göç, pandemi ile mücadele, BM reformu ve sürdürülebilir kalkınma gibi konuları uluslararası platformlarda ortak ilgi ve işbirliği gerektiren küresel zorluklara örnek olarak göstermişlerdir.

Bakanlar ayrıca, BM Genel Kurulu'na sunulan"2030 Gündeminin Geliştirilmesi için Sıfır Atık Yaklaşımlarının Teşvik Edilmesi " başlıklı karar taslağının küresel sürdürülebilir atık yönetimi çabalarına önemli katkılar sağlayacağını bir kez daha teyit etmişlerdir.

Ukrayna'daki savaşla ilgili son gelişmeleri de ele alan Bakanlar, Ukrayna'nın egemenliği ve toprak bütünlüğüne verdikleri desteği ve kararlılığı teyit etmiş ve bu alandaki yakın temaslarını sürdürme konusunda mutabık kalmışlardır. Bu bağlamda Bakan Ebrard, Türkiye'nin, İstanbul Tahıl Anlaşması’nın etkinleştirilmesi ve sürdürülmesindeki rolünün yanısıra Ukrayna'da adil ve sürdürülebilir bir barışın sağlanmasına yönelik devam eden çabalarını takdir ettiğini belirtmiştir.

Venezuela'daki duruma ilişkin olarak, her iki Bakan da hükümet ile muhalefet arasındaki diyalog sürecinin sürdürülmesine verdikleri desteği yinelemişlerdir. Bu bağlamda Bakan Çavuşoğlu, Meksika'nın geçtiğimiz yıl sözkonusu diyalog sürecinin çeşitli turlarına ev sahipliği yaparak oynadığı kritik role ilişkin takdirini ifade etmiştir.

Bakanlar, İki Uluslu Yüksek Düzeyli Komisyonun bir sonraki toplantısının en geç 2024 yılında yapılması konusunda mutabık kalmışlardır.

Bakan Ebrard, İki Uluslu Yüksek Düzeyli Komisyon toplantısının Ankara'da düzenlenmesinden ve kendisine ve heyetine gösterilen misafirperverlikten dolayı içten teşekkürlerini ifade etmiştir.