Birleşik Krallık’ın yönetim sistemi, anayasal monarşidir. Birleşik Krallık
(Büyük Britanya ve Kuzey İrlanda Birleşik Krallığı / “United Kingdom of
Great Britain and Northern Ireland”); İngiltere, İskoçya, Galler ve Kuzey
İrlanda olmak üzere dört kurucu ülkeden oluşan bir devlettir. Büyük
Britanya (“Great Britain”) terimi sadece; İngiltere, İskoçya ve Galler’i
kapsamaktadır.
Birleşik Krallık’ı oluşturan kurucu ülkelerden İskoçya, Galler ve Kuzey
İrlanda’da yetki devrine (“devolution”) dayalı bir siyasi yapılanma
bulunmaktadır. Yetki devri uyarınca, egemen devletin sahip olduğu yasama ve
yürütme yetkilerinin bir bölümü, Birleşik Krallık Parlamentosu
(“Westminster”) tarafından farklı ölçülerde olmak üzere İskoçya, Galler ve
Kuzey İrlanda’daki ulusal parlamentolara ve bunların seçtiği yürütme
organlarına devredilmiştir. Bu sistemde, hukuken üniter devlet özelliği
korunmakta ve merkezi parlamentonun yetki devrini geri alma veya değişiklik
yapma hakkı muhafaza edilmektedir. Yetki devrinden yararlanan kurucu
ülkelerin, kendi egemenlikleri bulunmamaktadır.
Ana hatları itibarıyla; anayasa, savunma, ulusal güvenlik, dış politika,
vatandaşlık ve göç gibi konular, başkent Londra’daki Birleşik Krallık
Parlamentosu’nun uhdesinde bulunmakta olup; İskoçya, Galler ve Kuzey
İrlanda’daki yerel parlamentolar, bu konuların dışında kalan ve yetki
devrinde bulunulmuş alanlarda yasama faaliyetinde bulunabilmektedirler.
Devlet Başkanı Kraliçe II. Elizabeth, siyaset üstü bir konuma sahiptir.
1952 yılında tahta geçen 1926 doğumlu Kraliçe II. Elizabeth, Birleşik
Krallık’ın siyasi tarihinde en uzun süre iktidarda kalan Kraliçe
Victoria'yı geride bırakarak, 9 Eylül 2015 tarihi itibarıyla en uzun süre
tahtta kalan Kraliyet mensubu unvanını elde etmiştir.
Birleşik Krallık Parlamentosu, Avam Kamarası ve Lordlar Kamarası olmak
üzere iki kanatlı bir yapıya sahiptir. Seçimle teşkil edilen Avam Kamarası,
650 milletvekilinden oluşmaktadır. Atama ve veraset yoluyla oluşan üst
organ Lordlar Kamarası’nda ise, 800 civarında üye bulunmaktadır.
23 Haziran 2016 tarihinde, Birleşik Krallık’ın Avrupa Birliği'nden
çekilmesi (“Brexit”) hususunu halkın iradesine sunmak amacıyla
gerçekleştirilen referandumda, Britanyalı’ların yüzde 52’si, Birlik’ten
ayrılma yönünde tercih beyan etmiştir.
2016 yılında gerçekleştirilen AB referandumundan sonra, "Brexit" odaklı
tıkanmalar yaşayan Birleşik Krallık iç siyaseti, bu konudaki görüş
ayrılıkları nedeniyle zorlu bir dönem geçirmiştir.