|
Teşkilatın Tarihi:
Roma Statüsü, 17 Temmuz 1998 tarihinde “Birleşmiş
Milletler Uluslararası Ceza Mahkemesi Diplomatik
Konferansı”nda 120 katılımcı ülke tarafından kabul
edilmiştir. İlk sürekli mahkeme niteliği taşıyan ve
antlaşma zemininde oluşturulan UCM, en ağır suçların
cezasız kalmamasını hedeflemektedir.
Roma Statüsü, 60. onay belgesinin 11 Nisan 2002 tarihinde
Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri’ne tevdi edilmesi
suretiyle, 1 Temmuz 2002 tarihinde yürürlüğe girmiştir.
Mahkeme, anılan tarihten itibaren işlenen ve Statü’de
düzenlenen suçlar bakımından, yine Statü’de düzenlenen
koşullarda yargı yetkisini kullanabilmektedir.
Mahkeme’nin gelişimi bakımından 31 Mayıs-11 Haziran 2010
tarihleri arasında Kampala’da (Uganda) düzenlenen Gözden
Geçirme Konferansı (GGK) büyük önem taşımaktadır. GGK’da
Statü’de sayılmış olan dördüncü suç olan “saldırı suçu”nun
ve suçun unsurlarının tanımı ile Mahkeme’nin saldırı suçu
üzerinde yetkisini ne şekilde kullanabileceği hükme
bağlanmıştır.
Saldırı suçunun UCM’nin yargı yetkisine dahil edilmesi
için Roma Statüsüne değişiklik getiren “Kampala
Değişiklikleri”nin en az 30 üye ülke tarafından onaylanması
şartı, 23 Eylül 2016 tarihi itibariyle, Kampala kararlarını
onaylayan ülke sayısının 32’ye yükselmesiyle yerine
getirilmiştir.
2017 yılı sonu itibariyle, UCM saldırı suçu konusunda da
faaliyete geçmiş olup, böylece Roma Sözleşmesi’nin tüm
unsurları hayata geçirilmiş olmaktadır.
Saldırı suçunun mahkemenin yetki alanına alınması konusu
(17 Temmuz 2018 tarihinden itibaren başlatılmak kaydıyla)
uzlaşmayla kabul edilmiş ve Roma Statüsü’nün 8. maddesine
getirilen değişikliklerle 3 ayrı savaş suçu da (mikrobik,
biyolojik ve zehirli silahların kullanımı, x-ray
cihazlarında tespit edilemeyen silahların kullanımı ve
lazer silahların kullanımı) mahkemenin yetki alanına
eklenmiştir.
Mahkeme’de 18 hâkim görev yapmakta olup, hâkimlerin görev
süreleri 9 yıldır.
|