Türkiye-ABD Ekonomik Ortaklık Komisyonu Sekizinci Toplantısı 8 Mayıs 2012 tarihinde Ankara’da yapılmıştır.
İkili ticaret hacminde yakalanan % 34’lük büyümenin ışığında, Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ve ABD Hükümeti Temsilcileri 8 Mayıs 2012 tarihinde Ankara’da Türkiye-ABD Ekonomik Ortaklık Komisyonu’nun (EOK) sekizinci toplantısı vesilesiyle bir araya gelmişlerdir. Toplantı, iki ülke arasındaki stratejik ekonomik ortaklığın güçlendirilmesi ile yatırım ve ticaret hacminin daha da artırılması yönündeki ortak kararlılığımızı yansıtmaktadır. EOK Türkiye ile ABD arasındaki Stratejik, Ekonomik ve Ticari İşbirliği Çerçevesinin kilit bir unsurunu teşkil etmektedir.
Sekizinci EOK toplantısı, ticaret, yatırım ve sektörel işbirliği konularıyla ilgili olarak geniş bir alana yayılan ortaklığımızın daha da derinleştirilmesine odaklanmıştır. Heyetler, enerji, altyapı, finans, bilgi ve iletişim teknolojisi alanlarındaki işbirliğini geliştirmeye ve girişimcilik ile inovasyon konularındaki ortak gayretleri ilerletmeye dönük fırsatları ele almışlardır. Toplantıda öne çıkan başlıklar aşağıda özetlenmiştir.
• İstanbul Finans Merkezi ve girişimcilik konularında işbirliği. Heyetler, İstanbul Finans Merkezi projesindeki mevcut işbirliğini temel alarak, sermaye piyasalarının derinleştirilmesine ve yeni mali ürünlerin pazara girişini desteklemeye dönük işbirliğimizin genişletilmesi yönünde mutabakata varmışlardır. Ayrıca, Türkiye ve ABD arasında girişimcilik ve İstanbul Finans Merkezi konusunda süregiden işbirliği neticesinde 2011 yılında İstanbul’da ikinci Küresel Girişimcilik Zirvesi başarıyla gerçekleştirilmiştir. Heyetler, ABD Dışişleri Bakanlığı’nın Küresel Girişimcilik Programı (GEP), Yeni Bir Başlangıç için Ortaklık Programı (PNB) ile Bilim ve Teknoloji Alanında Küresel Girişim (GIST) projelerine ilişkin devam eden faaliyetleri not etmişlerdir.
• Enerji sektörü işbirliğinin enerji konusundaki bilimsel araştırmaları ve enerji etkin teknolojilerin kullanımı da içerecek şekilde yaygınlaştırılması. İki taraf, Türk ve ABD’li araştırmacılar ve bilim adamlarının, elektrikli araçlar, yakıt hücreleri, solar termal teknolojiler ve diğer alanlardaki potansiyel işbirliği imkanlarını ele almışlardır. ABD tarafı, Türk heyetine İzmir’deki “endüstriyel enerji verimliliği girişimine ilişkin Sıfıra Yakın Bölge” hakkında bilgi sunmuştur. Bu bölge halihazırda enerji etkin teknolojilerin ve buna bağlı süreçlerin Türk iş dünyasına sağladığı kayda değer geri dönüş yatırımları ile kendini kanıtlamaktadır. Heyetler ayrıca, akıllı şebeke, jeotermal, kömür kökenli doğalgaz ve nükleer enerji konuları da dahil olmak üzere Türk ve ABD firmalarının enerji sektöründeki mevcut ve gelecekteki potansiyel ticari ortaklıkları üzerinde durmuşlardır.
• Altyapı ile bilgi ve iletişim teknolojileri alanlarında işbirliğinin geliştirilmesine ilişkin fırsatlar. Heyetler, EOK gündemine iki yeni konu eklemişlerdir. Türkiye’nin önümüzdeki beş ila on yılda büyük miktarda altyapı iyileştirmesi planlarından hareketle, ABD’nin altyapı kalkınması alanındaki deneyimlerinin yararlı olabileceği düşünülmüştür. Türk Heyeti, bilgi teknolojileri ve iletişim alanındaki çarpıcı planları hakkında ABD heyetine bilgi sunmuştur. Bahsekonu iki alanda nasıl işbirliği yapılacağı görüşülmüştür.
• Fikri mülkiyet hakları, eczacılık sanayii ve tarım ürünleri konularında devam eden müzakereler. Heyetler, iki ülke arasındaki ekonomik ilişkilerde önemli yer tutan birçok konuda yapıcı müzakereler gerçekleştirmişler; telif hakları konusundaki fikir alışverişi için tutarlı bir forum niteliği arzeden, Türkiye-ABD Telif Hakları Çalışma Grubu’nun bu yılın başında hayat geçirilmesini memnuniyetle karşılamışlardır. Heyetler ayrıca, eczacılık sanayii ve tarım konularında nasıl kayda değer ilerleme sağlanabileceğini ele almışlardır.
• Karşılıklı yatırımın desteklenmesi. Türk heyeti, Türkiye’de yakın geçmişte açıklanan yatırım teşvik sistemi paketi hakkında ABD heyetini bilgilendirmiş ve taraflar, daha fazla potansiyel Amerikalı yatırımcının Türkiye’ye getirilmesi konusunda görüş alışverişinde bulunmuşlardır. ABD heyeti de, bu ülkeye doğrudan yabancı yatırımcı çekilmesine yönelik “SelectUSA” programı hakkında bilgi sunmuştur.
• Başta Kuzey Afrika ve Sahraaltı Afrika olmak üzere, üçüncü ülkelerde ekonomik kalkınmanın teşvik edilmesi konusunda işbirliği taahhüdü. Heyetler, Arap Baharı ülkelerinin geçiş süreçlerinin desteklenmesi yönünde iki ülkenin atmakta olduğu adımları değerlendirmişlerdir. EOK özellikle, iki ülkenin ilgili özel sektör kuruluşlarının bu bölgelerde enerji ve altyapı alanlarında ortak işler almaya teşvik edilmesi üzerine odaklanmıştır. ABD Türkiye’ye, “Geçiş Sürecinde Bulunan Arap Ülkeleri için Deauville Ortaklığı”na bölgesel ortak olarak sağladığı katkılardan dolayı şükranlarını sunmuştur.
Dışişleri Bakanlığı Genel Siyasi İşlerden Sorumlu Müsteşar Yardımcısı Büyükelçi Halit Çevik’in başkanlık ettiği Türk heyetinde, Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, Ekonomi Bakanlığı, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı, Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı, Kalkınma Bakanlığı, Sağlık Bakanlığı, Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı, Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu, Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu, Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu, Hazine Müsteşarlığı, Küçük ve Orta Ölçekli İşletmeleri Geliştirme ve Destekleme Ajansı Başkanlığı, Sermaye Piyasası Kurulu, Türk Eximbank, Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu, Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği, Türk Patent Enstitüsü, Türkiye Müteahhitler Birliği, Türk Standartları Enstitüsü ile Yatırım Destek ve Tanıtım Ajansı’nın temsilcileri yer almışlardır.
ABD Dışişleri Bakanlığı’nda Ekonomi ve Ticaretten Sorumlu Müsteşar Yardımcısı Jose W. Fernandez’in başkanlık ettiği ABD heyetinde, Ulaştırma Bakanlığı Müsteşar Yardımcısı Susan Kurland ile Dışişleri, Ulaştırma, Ticaret ve Enerji Bakanlıkları, ABD Ticaret ve Kalkınma Ajansı ve ABD Ticaret Temsilciliği Ofisi yetkilileri yer almışladır.
EOK’nın yılda iki kez toplanmasına ilişkin karar ve Türkiye – ABD ekonomik ilişkilerinin canlandırılması için mevcut olan siyasi iradenin bir yansıması olarak, heyetler, önümüzdeki sonbaharda Amerika Birleşik Devletleri’nde tekrar bir araya gelmeye karar vermişlerdir.