Mali'nin Siyasi Görünümü

İkinci Dünya Savaşı’ndan sonra başlayan bağımsızlık hareketleri sonucunda, 1958 yılında Fransız Sudanı özerk bir cumhuriyet olmuştur. 1959’da Senegal ile birleşerek, Mali Federasyonu teşkil edilmiştir. Federasyon Haziran 1960’ta Fransa’dan bağımsızlığını ilan etmiş, ancak Senegal’in Ağustos ayında Federasyondan ayrılması üzerine Fransız Sudanı yöneticileri ülkenin adını Mali olarak değiştirerek, 22 Eylül 1960’ta bağımsız Mali Cumhuriyeti’ni ilan etmişlerdir.

Mali’de 1992-2012 yılları arasında siyasi ve ekonomik açıdan nispi bir istikrar dönemi yaşanmıştır. 2012 Ocak ayında ülkenin kuzeyinde başlayan dördüncü Tuareg isyanı, 22 Mart 2012 tarihinde yapılan askeri darbe ve ardından isyancıların Bamako’ya yaklaşması ülkenin tamamında istikrarsızlığa yol açmıştır.

Cezayir’in başını çektiği uluslararası arabuluculuğun sonucunda, Mali Barış ve Uzlaşı Anlaşması, isyancı/silahlı grupların tamamı ve Mali Hükümeti arasında 2015 Haziran ayında Bamako’da imzalanmıştır. Barış ve Uzlaşı Anlaşması’nın uygulamaya geçirilmesi sürecinin bir parçası olan Ulusal Mutabakat Konferansı 27 Mart-2 Nisan 2017 tarihlerinde Bamako’da toplanmıştır.

29 Mart ve 19 Nisan 2020 tarihlerinde gerçekleştirilen Milletvekili seçimlerinin sonuçlarına ilişkin tartışmalar neticesinde, İmam Mahmoud Dicko önderliğindeki CMAS (Mahmoud Dicko’yu Destekleyen Hareket, Dernek ve Taraftarlar), Ana Muhalefet Koalisyonu FSD (Demokrasiyi Koruma Cephesi) ve EMK (Yeni bir Mali Ümidi) isimli sivil kuruluş önderliğinde 5 Haziran 2020 tarihinde ağırlıklı olarak Bamako’da olmak üzere gösteriler düzenlenmeye başlamıştır. Muhalefet Cephesi daha sonra M5-RFP (5 Haziran Hareketi-Vatansever Kuvvetler Birliği) ismini almıştır.

Dönemin Cumhurbaşkanı Ibrahim Boubacar Keita’nın Mahmoud Dicko ve M5-RFP ile gerçekleştirdiği görüşmeler ile Batı Afrika Devletleri Ekonomik Topluluğu’nun (ECOWAS) arabuluculuk çabaları sonuç vermemiştir. Akabinde, muhalefet cephesi Keita’nın istifa etmesi konusunda ısrarını sürdürmüş ve neticede 18 Ağustos 2020 tarihinde askeri darbe gerçekleşmiştir. Darbeyi müteakiben 5 Ekim 2020 tarihinde geçiş dönemi hükümeti kurulmuş olmakla birlikte, Geçiş Dönemi Devlet Başkanı N’Daw ve ile Başkan Yardımcısı Goita arasında yaşanan anlaşmazlıklar sonucu, Albay Goita’nın girişimiyle 24 Mayıs 2021 tarihinde ikinci askeri darbe gerçekleşmiştir.

7 Haziran 2021 tarihinde Albay Assimi Goita, “Geçiş Dönemi Devlet Başkanlığı” görevini devralmıştır.

6 Haziran 2022 günü imzalanan Kararname ile 24 aylık bir geçiş süreci ilan edilmiş, 17 Haziran tarihinde CNT (Ulusal Geçiş Konseyi / Conseil National de Transition - yasama organı görevi yapmaktadır) tarafından yeni seçim yasasının kabul edilmiş, 28 Haziran 2022 tarihinde de önümüzdeki dönemi kapsayan seçim ve siyasi/kurumsal reform takvimi taslağı Bakanlar Kurulu'na sunulmak üzere hazırlanmıştır.

Mali Geçiş Hükümetince çalışmaları sürdürülen yeni anayasa teklifi 27 Şubat 2023 tarihinde Assimi Goita’ya takdim edilmiştir.