Dışişleri Bakanlığı’nın Çalışma İlkeleri
(Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında 1 sayılı Cumhurbaşkanlığı
Kararnamesinde düzenlenen şekliyle)
a) Bölgesinde ve dünyada barışçıl, adil ve kalkınmaya imkan tanıyan bir
ortamın kalıcı şekilde tesisi ve güçlendirilmesi,
b) Ulusal hak ve çıkarların savunulması ve korunması,
c) Her türlü toplumsal yaşamın temelini oluşturan insan haklarının ve
demokratik değerlerin savunulması ve ileriye götürülmesi; dil, ırk, renk,
cinsiyet, siyasi düşünce, felsefi inanç, din, mezhep ve benzeri sebeplerle
yapılan her türlü ayrımcılık ile mücadele edilmesi,
ç) İnsanlığın kültürel mirasının, çevrenin ve yerkürenin doğal yaşam
alanlarının korunması,
d) Uluslararası hukukun ve ona olan saygının geliştirilmesi ve
güçlendirilmesi.
Dışişleri Bakanlığı’nın Görev ve Yetkileri
(Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında 1 sayılı Cumhurbaşkanlığı
Kararnamesinde düzenlenen şekliyle)
a) Türkiye Cumhuriyetinin dış politikasının tespiti için hazırlık
çalışmaları yapmak ve tekliflerde bulunmak, Cumhurbaşkanı tarafından tayin
ve tespit edilen hedef ve esaslara göre dış politikayı uygulamak ve
koordine etmek,
b) Türkiye Cumhuriyetini ve Cumhurbaşkanını yabancı devletler ve
uluslararası kuruluşlar nezdinde yetkili makam olarak temsil etmek, yabancı
devletler ve uluslararası kuruluşlarla temas ve müzakereleri ilgili kurum
ve kuruluşlarla işbirliğinde bulunmak suretiyle yürütmek, Türkiye
Cumhuriyetinin dış ilişkilerini tüm boyutlarıyla ve ilgili kurum ve
kuruluşlarla işbirliğinde bulunmak suretiyle tesis etmek, yürütmek,
yönlendirmek, geliştirmek ve ülkenin çıkarlarını korumak,
c) Devlet organlarının uluslararası temaslarının yürütülmesinde bu
organlara yardımcı olmak,
ç) 5/5/1969 tarihli ve 1173 sayılı Milletlerarası Münasebetlerin
Yürütülmesi ve Koordinasyonu Hakkında Kanun çerçevesinde, diğer kamu kurum
ve kuruluşlarınca dış politika ile bağlantılı olarak yurtdışında yürütülen
faaliyetlerin Cumhurbaşkanınca saptanan dış politikaya uygunluğunu
gözetmek, bu faaliyetleri koordine etmek ve bunlara katılım sağlamak,
d) Cumhurbaşkanını dış dünyadaki gelişmeler ve değişen şartlar konusunda
bilgilendirmek,
e) Türkiye Cumhuriyeti hakkında yurtdışında bilgilendirici faaliyetler
yürütmek,
f) Yurtdışında yaşayan vatandaşların hak ve menfaatlerini korumak ve yaşam
kalitelerinin yükseltilmesine yönelik çalışmalar yürütmek, ülke dışındaki
vatandaşlara ve Türkiye Cumhuriyeti uyrukluğunu taşıyan tüzel kişilere
destek, yardım ve konsolosluk himayesi sağlamak,
g) Milletlerarası Andlaşmalara ilişkin Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi
çerçevesinde, diğer devletlerle ve uluslararası kuruluşlarla akdedilen
andlaşmalara ilişkin temas, müzakere, yetki belgesi, imza, onay ve tescil
süreçlerini ilgili kamu kurum ve kuruluşları ile işbirliği içinde yürütmek,
bu andlaşmaları veya tescil edilmiş kopyalarını muhafaza etmek ve
sicillerini tutmak, andlaşma taslaklarının mevzuata uygunluğunu incelemek
ve görüş bildirmek,
ğ) Uluslararası hukukun ve uluslararası hukuk içtihadının gelişimine
yönelik süreçleri takip etmek ve bu süreçlere iştirak etmek,
h) Türkiye Cumhuriyetinin tarafı olduğu siyasi nitelikli uluslararası
davaları ve Adalet Bakanlığı ile işbirliği yapmak suretiyle Avrupa İnsan
Hakları Mahkemesindeki davaları ikame ve takip etmek,
ı) Türkiye Cumhuriyetini temsil yetkisine sahip olarak Cumhurbaşkanı kararı
ile belli bir geçici görevle görevlendirilen temsilciler ve temsil
heyetlerine Türkiye Cumhuriyetini bağlayan hususlarda Cumhurbaşkanının
talimatlarını iletmek, bu temsilci ve temsil heyetlerinin ihtisasa dair
hususlarda ihtiyaç duyacakları talimatları ilgili bakanlıklar ile istişare
suretiyle tespit edip onlara iletmek, heyetlerin başkanları diğer
bakanlıklardan ise bu heyetlerde temsilci bulundurmak,
i) Kamu kurum ve kuruluşları tarafından yurtdışı teşkilatı kurulması ve dış
temsilcilik açılması konusunda görüş bildirmek,
j) Mali, iktisadi ve diğer teknik konularda ilgili kurum ve kuruluşlarca
yürütülmesi gereken veya statülerinde, üyelerinin ve ortaklarının belirli
bakanlık veya merci vasıtasıyla işlem yapacağı belirtilen uluslararası
kuruluşlarla yürütülen dış temas ve müzakerelerin dış politikaya uygun
olarak yürütülmesini gözetmek, gerekirse bunlara katılmak,
k) Diplomasi ve konsolosluk ilişkilerinin yürütülmesi ile bağlantılı olarak
uluslararası andlaşmalardan kaynaklanan iş ve görevleri yerine getirmek,
l) Uluslararası kuruluşlarla işbirliğini geliştirmek,
m) 1173 sayılı Kanun çerçevesinde ve Cumhurbaşkanının politikaları
doğrultusunda Türkiye'nin Avrupa Birliği üyeliğine hazırlanmasına yönelik
yapılacak çalışmaların yönlendirilmesi, izlenmesi ve koordinasyonu ile
üyelik sonrası çalışmaların koordinasyonunu yürütmek,
n) Kanunlarla ve Cumhurbaşkanlığı kararnameleriyle verilen diğer görevleri
yapmak.