|
Üye Ülkeler:
WFP ve FAO BM Genel Kurulu’nun kararları ile kurulmuş olduğundan, anılan
iki kuruluşun üyesi olan ülkeler ile BM’nin diğer uzmanlık kuruluşlarının
üyesi olan ülkeler WFP çalışmalarına katılabilmektedirler. Ancak WFP’da oy
hakkı olan ülkeler İcra Kurulu’na üye olan 36 ülkedir. Anılan 36 ülke
rotasyona tabidir. Ülkemiz WFP İcra Kurulu çalışmalarına gözlemci sıfatıyla
katılım sağlamaktadır.
Tarihi
WFP ve FAO BM Genel Kurulu’nun 1961 yılında kabul ettikleri paralel
kararlar ile üç yıllık deneme süresiyle ihdas edilmiştir. Üç yıllık deneme
süresinin sonunda, çalışmalarının gerekliliğinin kabul görmesi üzerine, 6
Aralık 1965'te FAO Konferansı’nda, 20 Aralık 1965'te ise BM Genel
Kurulu’nda alınan paralel kararlar uyarınca WFP, çoktaraflı gıda yardımına
ihtiyaç olduğu sürece faaliyet göstermek üzere süresiz olarak kurulmuştur.
WFP, BM Genel Sekreteri ve FAO Genel Direktörü tarafından atanan bir İcra
Direktörü ile dört yardımcısı tarafından yönetilir. WFP İcra Direktörü'nün
görev süresi 5 yıldır ve bir kez yenilenebilmektedir. WFP İcra Kurulu’nda
36 üye yer almaktadır. Bu üyeler Kurul’a listeyle önerilerek BM Ekonomik ve
Sosyal Konseyi (ECOSOC) ve FAO Konseyi tarafından seçilir. İcra kurulu
yılda en az 3 defa toplanmaktadır.
Üye ülkeler kuruluşa yönelik yönlendirme çalışmalarını beş liste altında
gerçekleştirirler: D listesinde ülkemizin de yer aldığı “donör” ülkeler yer
alırken, genelde yardım alan ülkelerin bulunduğu diğer listelerden A
listesinde Asya, B listesinde Afrika, C listesinde Latin Amerika ve E
listesinde de Doğu Avrupa ülkeleri yer almaktadır.
Kuruluşun yardım kaynaklarını büyük ölçüde ülkelerin gönüllü katkıları
oluşturmaktadır. Ancak son yıllarda WFP’nin özel sektör ve sivil toplum
kuruluşlarından da önemli miktarda katkı sağlamaya çalıştığı
gözlemlenmektedir. WFP mevcut durumda 80’i aşkın ülkede açlıkla mücadele
amacıyla programlar yürütmekte olup, anılan ülkelerin tam listesine ve
yürütülen programlarla ilgili bilgilere WFP’nin internet adresinden
ulaşılabilmektedir.
WFP, çalışmalarının barış ve güvenliğe katkıları dolayısıyla 2020 yılında
Nobel Barış Ödülüne layık görülmüştür.
Türkiye ile İlişkiler
Ülkemiz WFP’nin İcra Kurulu çalışmalarına düzenli ve aktif katılım
sağlamaktadır. Ayrıca, donör ülkeleri kapsayan D listesi grubu üyesi
olarak, anılan grubun çalışmalarını yakından takip etmektedir.
Türkiye, 2004-2012 döneminde BM’ye yıllık katkılarımız çerçevesinde WFP’ye
gönüllü katkıda bulunmuştur. 2012’den sonraki beş yıllık dönemde ise, 2013
ve 2015 yıllarında ülkemizdeki Suriyeliler ile Suriye ve Irak’taki ihtiyaç
sahipleri için kullanılmak ve gıda alımları ülkemizdeki tedarikçilerden
yapılmak şartıyla gönüllü katkılarını sürdürmüştür.
WFP, Suriye krizinin ortaya çıkmasıyla birlikte 2012 yılında ülkemizdeki
Suriyelilere yönelik yardım faaliyetlerine başlamıştır. Suriye krizi
öncesinde ülkemizde temsilciliği bulunmayan WFP’nin halihazırda Ankara’daki
ofisinin dışında Gaziantep ve Mersin’de ofisleri mevcuttur.
WFP halihazırda ülkemize ilişkin faaliyetlerini 2023-2025 WFP Türkiye Ülke
Stratejik Planı kapsamında sürdürmektedir.
Türkiye, WFP’nin öndegelen tedarikçileri ve ortakları arasında yer
almaktadır.
|