Türkiye - Etiyopya Siyasi İlişkileri

Etiyopya ile ilk diplomatik temaslarımız 1896 yılında Sultan II. Abdülhamid ve İmparator II. Menelik dönemlerinde heyet teatisi ile başlamıştır. Osmanlı Devleti’nin 1912 yılında Harar’da açtığı Konsolosluğun ardından, Sahra-Altı Afrika’daki ilk yerleşik Büyükelçiliğimiz 1926 yılında Addis Ababa’da tesis edilmiştir. Etiyopya tarafı ülkemizde 1933 yılında açtığı Büyükelçiliğini 1984 yılında Komünist Derg rejimi sırasında kapatmış, 21 Nisan 2006 tarihinde yeniden açmıştır.

Türkiye-Etiyopya ilişkileri hâlihazırda daha da geliştirilmeye açık bir şekilde olumlu yönde seyretmektedir.

Hükümetimizin 2005'i Afrika yılı ilan etmesinin ardından Sayın Cumhurbaşkanımızın bu ülkeyi Başbakan iken iki kez ziyaret etmesi, Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı Başkanlığı’nın (TİKA) Afrika’daki ilk ofisini 2005 yılında Addis Ababa’da açması, çeşitli düzeylerde gerçekleştirilen karşılıklı ziyaretler ilişkilere ivme kazandıran unsurlar olmuştur. Bunun yanı sıra, THY'nin 2006 Nisan ayında Addis Ababa’ya doğrudan seferlerini başlatması ve ülkemizden Etiyopya’ya yönelik yardım programlarının artarak sürmesi, söz konusu ilişkilerin gelişmesinde önemli adımları teşkil etmiştir.

Ülkemiz Etiyopya Hükümeti tarafından Çin ve Hindistan ile birlikte Etiyopya’nın üç stratejik ortağından biri olarak kabul edilmektedir.

Sayın Cumhurbaşkanımız, göreve başladıktan sonra Sahraaltı Afrika’ya ilk ikili ziyaretini 21-23 Ocak 2015 tarihlerinde Etiyopya’ya yapmışlardır. Ziyaret vesilesiyle ikili ve bölgesel konular kapsamlı şekilde ele alınmış ve iş forumu düzenlenmiştir.

Dönemin Etiyopya Cumhurbaşkanı Mulatu Teshome Wirtu, 6-10 Şubat 2017 tarihlerinde ülkemize resmi bir ziyarette bulunmuş, 10-11 Ekim 2018 tarihlerinde de İstanbul’da düzenlenen II. Afrika Ekonomi ve İş Forumu’na iştirak etmiş, Sayın Cumhurbaşkanımız ile birlikte forumun açılışını gerçekleştirmişlerdir.

Sayın Bakanımız 15 Kasım 2020 tarihinde Başbakan Yardımcısı ve Dışişleri Bakanı Demeke Mekonnen ile telefon görüşmesi gerçekleştirmiştir.

2003 yılında Etiyopya’da yatırım yapan Türk firması sayısı sadece 1, istihdam edilen kişi sayısı 5 iken, 2019 yılında yaklaşık 200 Türk firmasıyla işadamlarımız Etiyopya’daki en büyük özel sektör işvereni konumuna yükselmiştir. Doğrudan dış yatırımlarımızın toplam tutarı 2 milyar ABD Doları civarındadır. Şirketlerimizce halihazırda yaklaşık 20 bin yerel personele istihdam sağlanmaktadır.

İki ülke arasında gelişen ilişkilerin bir diğer önemli göstergesi de, son yıllarda ticaret hacmimizde görülen hızlı büyümedir. 2000 yılında yaklaşık 27 milyon ABD Doları olan ticaret hacmimiz, 2018 yılında 355,514 milyon ABD Doları’na yükselmiştir. Bu sayı 2019 yılında 405,8 milyon ABD Doları olmuştur.

Bugüne kadar, 632 Etiyopyalı öğrenci ülkemiz burslarından faydalanmıştır.