Orta Afrika Cumhuriyeti'nin Siyasi Görünümü

Orta Afrika Cumhuriyeti’nde (OAC) kendilerini Séléka olarak adlandıran milislerin Aralık 2012’de Hükümet güçlerine karşı yoğunlaştırdıkları silahlı saldırılarla tırmanan kriz, Ocak 2013’te imzalanan Librevil Anlaşmasına rağmen devam etmiş, Séléka milisleri 21 Mart 2013 tarihinde başkent Bangui’ye ilerlemiş, bunun üzerine Cumhurbaşkanı Bozizé ülkeyi terk etmiş ve Séléka lideri Michel Djotodia askeri darbe ile 24 Mart 2013 tarihinde kendini Devlet Başkanı ilan etmiştir.

Darbenin ardından ülkede güvenlik yıl boyunca tesis edilememiştir. Bunun üzerine Fransız “Sangaris” birlikleri ve Afrika Birliği (AfB) gücü MISCA (African-led International Support Mission), BMGK’nın 5 Aralık 2013 tarihli ve 2127 sayılı kararına dayanarak OAC’ye müdahale etmiştir.

İzleyen dönemde, Djotodia (2014 Ocak ayında) görevinden istifa etmiş, Catherine Samba-Panza Cumhurbaşkanı olarak seçilmiştir. Ülkede gerçekleştirilen seçimler sonucunda Cumhurbaşkanı seçilen Faustin Archange Touadéra 30 Mart 2016 tarihinde görevine başlamış ve ülkedeki geçiş dönemi hükümeti son bulmuştur.

Cumhurbaşkanı Touadéra ve hükümet önceliği ülkede güvenlik ve istikrarın sağlanması olarak açıklamışlardır. Bu çerçevede, hükümet MINUSCA’nın desteğiyle başlatılan “silahsızlandırma, terhis, topluma kazandırma, geri dönüş” (STTG) sürecine ağırlık vermektedir.

Sant’Egidio Katolik Cemiyeti’nin girişimiyle 15-19 Haziran 2017 tarihleri arasında Roma’da, BM ve AB yetkililerinin de hazır bulunduğu, OAC Hükümeti ile OAC’de faaliyet gösteren 14 silahlı grubun temsilcileri arasında barış görüşmeleri sonucunda taraflar arasında Sant’Egidio Anlaşması imzalanmıştır. Sözkonusu Anlaşmada, ateşkesin acilen sağlanması, silahlı grupların OAC’nin yasal güvenlik güçlerine katılması, sivil hayata dönmek isteyen militanlara izin verilmesi, insani yardım kuruluşlarının faaliyetlerine kolaylık sağlanması ve OAC’nin toprak bütünlüğüne saygı gösterilmesi kararlaştırılmıştır.

Hükümet ve ülkedeki 14 silahlı grubun katılmasıyla 6 Şubat 2019 tarihinde imzalanan Bangui Barış Anlaşması bir dönüm noktası olmuştur. 3 Mart 2019 tarihinde yeni bir Hükümet kurulmuş, Hükümette STTG süreci için bir Bakanlığa da yer verilmiştir.