No:37 - 9 Mart 2006, UAEA Yönetim Kurulu´nun; İran´ın Nükleer Faaliyetleri Hakkında;Yaptığı Toplantı hk.

Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (UAEA) Yönetim Kurulu’nun (YK) 8 Mart 2006 tarihinde yapılan olağan toplantısında, diğer konuların yanısıra, İran’ın nükleer programı da görüşülmüştür. Ajans Yönetim Kurulu, İran’a, nükleer faaliyetlerini askıya alması ve Ajans’la yeniden işbirliğine girmesi için 6 Mart tarihine kadar süre tanınması yönünde 4 Şubat 2006 tarihinde alınan kararın bu ülke tarafından ne ölçüde uygulandığını değerlendirmiştir. Toplantı sonunda yapılan Başkanlık Açıklaması’nda, Ajans’ın 4 Şubat tarihli kararı uyarınca, Genel Direktör El Baradei’nin 27 Şubat tarihli raporunun Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’ne iletileceği kaydedilmiştir. Sözkonusu rapor, İran’ın bazı konularda Ajans’la daha kapsamlı işbirliği yaptığını ve ilave bilgi sağladığını vurgulamakla beraber, nesnel güvenlik garantilerinin henüz hayata geçirilemediğini ve YK’nın geçmiş kararlarına tam riayet edilmediğini ortaya koymaktadır.

İran ile Rusya Federasyonu ve Avrupa Birliği Üçlüsü arasında son günlerde yapılan temaslardan olumlu sonuç alınmamış ve bu ülke ile uluslararası toplum arasındaki krizin Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nin devreye girdiği bir aşamaya ulaşmış olmasını endişeyle izlemekteyiz. Türkiye, İran’ın nükleer programının bazı veçhelerinin Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı’ndan gizlenmesinin uluslararası camiada bir güven kaybına yol açtığını ve İran’ın bu güven noksanlığını telafi etmesi için Ajans’la tam ve daha şeffaf bir işbirliği içinde bulunması ve ilave güven arttırıcı önlemler alması gerektiğini sürekli vurgulamıştır. Bu görüşlerimiz, son olarak, 3 Mart 2006 tarihinde ülkemizi ziyaret eden İran Meclisi Dış Siyaset, Ulusal Güvenlik ve Savunma İşleri Komisyonu Başkanı Boroujerdi’ye de iletilmiştir. Ülkemiz, bu unsurları içeren ve Avrupa Birliği tarafından 8 Mart tarihinde yapılan açıklamaya da katılmıştır.

Türkiye, bu sorunun müzakereler ve diplomasi yoluyla çözümlenebileceğine yönelik görüşünü muhafaza etmektedir. İran’ın Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı ile daha şeffaf ve kapsamlı bir işbirliğine gitmesi ve nükleer programına yönelik endişelerin tam olarak giderilmesi durumunda, sorunun çözümü yolunda yeni bir fırsat doğacaktır. İran’ın bu fırsatı iyi değerlendireceğini ümit etmekteyiz.