Kamboçya’nın Siyasi ve Ekonomik Görünümü

Kamboçya Krallığı

Başkent:

Punom Pen

Nüfus:

17,3 milyon

Yüzölçümü:

181.035 km2

Devlet Başkanı:

Kral NORODOM Sihamoni

Başbakan:

HUN Sen

Dışişleri Bakanı:

PRAK Sokhonn

Resmi dil: Kmerce

Para Birimi: Riel

( 1 USD=4.110 Riel)

GSYİH: 30,37 milyar ABD Doları (2022)

Yönetim şekli: Meşruti Krallık

Bağımsızlığını kazandığı tarih:

9 Kasım 1953

Parlamento:

125 üyeli Ulusal Meclis ve 62 üyeli Senato’dan oluşmaktadır.

Etnik Yapı: %90 Kmer, %10 Vietnamlı, Çinli ve diğer

Üyesi Olduğu Uluslararası Kuruluşlar:

Birleşmiş Milletler (UN)
Birleşmiş Milletler Eğitim Bilim ve Kültür Teşkilatı (UNESCO)
Birleşmiş Milletler Sınai Kalkınma Teşkilatı (UNIDO)
Güneydoğu Asya Uluslar Birliği (ASEAN)
Gıda ve Tarım Örgütü (FAO)
Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu (IAEA)
Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO)
Uluslararası Göç Örgütü (IOM)
Uluslararası Denizcilik Örgütü (IMO)
Uluslararası Para Fonu (IMF)
Dünya Sağlık Örgütü (WHO)
Dünya Ticaret Örgütü (WTO)
Parlamentolararası Birlik (IPU)

Kamboçya’nın Tarihi ve Siyasi Görünümü

İlk insan yerleşimlerinin M.Ö. 2000’li yıllara dayandığı Kamboçya coğrafyasında kurulan ilk devletin M.S. 1-6. yüzyıllar arasında varlığını sürdüren Funan Devleti olduğu bilinmektedir.

Bununla birlikte, bugünkü Kamboçya’nın da dahil olduğu Güneydoğu Asya topraklarının büyük bölümünde, 9-15.yüzyıllar arasında hüküm süren Angkor İmparatorluğu, tarihsel olarak Kmer coğrafyasında kurulmuş en etkin devlet olarak nitelendirilmektedir.

Angkor İmparatorluğu’nun 1432 yılında yıkılmasının ardından bölgede siyasî açıdan istikrarsız bir döneme girilmiştir. Bu dönemde Kamboçya’da yerel güce sahip yönetimler kurulmuş, Vietnam ve Siyam (Tayland) etnik gruplar bölge üzerinde hakimiyet mücadelesine girişmiştir.

1863 yılında Fransız idaresine giren Kamboçya, bağımsızlığını 1953’te kazanmıştır.

1975-1979 yılları arasında Kamboçya’da yönetimi elinde bulunduran Kızıl Kmerler rejiminin yol açtığı tahribatın yanı sıra, komşu Tayland ve Vietnam’da yaşanan ve bölgenin istikrarını olumsuz yönde etkileyen gelişmeler Kamboçya’nın yakın siyasi tarihinde etkili olmuştur.

Ülkedeki iç karışıklıklar 1980’li yıllarda da devam etmiş, Birleşmiş Milletler (BM) tarafından yürütülen müzakereler neticesinde iç barış sağlanarak 1991 yılında BM gözetiminde geçici bir yönetim kurulmuştur.

1993 yılında “Kamboçya Krallığı” adını alan ülke, o tarihten bu yana meşruti monarşi ile yönetilmektedir. Kral Norodom Sihamoni, 2004 yılında tahta çıkmıştır.

Temmuz 2018’deki son genel seçimlerde iktidardaki Kamboçya Halk Partisi (CPP), ülke çapında almış olduğu %77,36'lık oy oranıyla, Ulusal Meclis’teki tüm sandalyeleri kazanmıştır. Müteakip genel seçimler 23 Temmuz 2023 tarihinde gerçekleştirilecektir.

Kamboçya’nın Ekonomik Görünümü

Ülke Ekonomisi:

GSYİH (milyar ABD $)

30,37

Enflasyon Oranı (%)

7,85

GSYİH Büyüme Oranı (%)

4,8

İşsizlik Oranı (%)

3,00

Nüfus (milyon)

17,3

İhracat (milyar ABD $)

15,6

Kişi Başına düşen GSYİH (ABD $)

1.842,00

İthalat (milyar ABD $)

19,1

*2022 yılı verileri (Kaynak: Kamboçya Ekonomi ve Maliye Bakanlığı)


Başlıca ticaret ortakları: ABD, Singapur, ÇHC, Japonya, Almanya

Başlıca ihracat kalemleri : tekstil, konfeksiyon, ayakkabı, elektrikli makine ve cihazlar, pirinç.
Başlıca ithalat kalemleri : hazır giyim ara ürünleri, petrol ürünleri, inşaat malzemesi, makina, motorlu araçlar, kozmetik ve eczacılık ürünleri.

Kamboçya, 2003 yılında Dünya Ticaret Örgütü’ne üye olmuş ve 2004 yılından itibaren hızlı bir ekonomik büyüme eğilimine girmiştir. Kovid-19 salgını öncesi son 15 yıllık dönemde ortalama %7 oranındaki büyüme hızının temelini, hazır giyim, inşaat ve turizm sektörleri oluşturmuştur. Dünya Bankası, Kamboçya ekonomisinin önümüzdeki dönemde Güney Doğu Asya’nın en hızlı büyüyen ekonomilerinden biri olacağı tahmininde bulunmaktadır.

Kamboçya, En Az Gelişmiş Ülkeler grubundan alt-orta gelirli ülkeler grubuna yükselmek üzere 2015 yılında başvuru yapmış; ancak gerekli kriterleri sağlayamamıştır.