DIŞİŞLERİ BAKANI MEVLÜT ÇAVUŞOĞLU- Değerli bakanlarım, değerli valilerimiz, Genel Başkan Yardımcımız, milletvekillerimiz, Belediye Başkanımız, kurum ve kuruluşlarımızın çok değerli temsilcileri; bugün Murat Bakanımızın da söylediği gibi depremden etkilenen depremzede kardeşlerimizi yerinde ziyaret etmek ve Murat Kurum bakanımızın riyasetinde ve koordinasyonunda sizlerin yaptığı çalışmalara küçük de olsa bir katkı sağlamak için Gaziantep’e geldik.

Öncelikle Leyle-i Miraç’ınızı tebrik ediyorum, bu mübarek gecenin içinden geçtiğimiz zor günleri atlatmamıza, ülkemizin ve milletimizin Miraç’ına vesile olmasını niyaz ediyorum.

Gerçekten asrın felaketini yaşıyoruz. Tüm dünyadan uzmanlar, Türkiye’ye gelenler, dün NATO Genel Sekreteri de aynı şeyi söyledi, yaşanan en büyük felaket. NATO’nun kuruluşundan bu yana yaşanan en büyük felaketin olduğunu dün Genel Sekreter de söyledi. Ama sahaya inince, gelince esas depremin ve etkisinin büyüklüğünü görüyoruz ve bu depremin vatandaşlarımıza, şehirlerimize verdiği zararı da görebiliyoruz.

Bir kere daha hayatını kaybeden vatandaşlarımıza Allah’tan rahmet diliyoruz, yaralı kardeşlerimize de şifa diliyoruz.

Bugün özellikle depremden en çok etkilenen Gaziantep’te iki ilçemizi ziyaret ettik, Nurdağı ve İslahiye’de vatandaşlarımızla buluşarak geçmiş olsun dileklerimizi ilettik. Her iki ilçemizde de çadır kentlerimiz tamamen kurulmuş, ara ara da sorduk çadır ihtiyacı olan var mı diye. Belki kırsal kesimde köylerimizde olabilir, ama evi yıkılan, evini terk etmek zorunda kalan herkesin çadır kentlere yerleştiğini gördük.

Diğer taraftan kurulan ve kurulmakta olan konteyner kampları da ziyaret ettik. Ve gerçekten buralarda geçici yaşam alanlarının kurulduğunu, aşhanelerin aynı şekilde kurulduğunu, sosyal marketlerimizin tüm afetzedelerimize hizmet verdiğini gördük ve düzenli bir şekilde. Sayın Bakanım, gerçekten hem teşekkür ediyoruz, hem de tebrik ediyoruz. Burada sizin riyasetinde Büyükşehir Belediyemiz, valilerimiz, komşu illerden gelen koordinatör valilerimiz, askerlerimiz, jandarmamız, polisimiz, gönüllülerimiz, aynı şekilde korucular da gelmiş farklı şehirlerden, yani Kızılay, AFAD, zaten kurumların hepsini tek tek saymakla bitmez, gerçekten güzel bir uyum ve iş birliği var. O nedenle Gaziantep’te sistemin oturduğunu görmekten büyük bir mutluluk duyduk.

Ve bu konteyner ve geçici yaşam alanlarımızda bu sayıların ve kapasitenin arttırılması için de sahada samimi bir gayret gördük.

Yine bu barınma alanlarında çocuklarımızdan tutun da kadınlarımıza kadar her türlü hizmet verilmeye çalışılıyor, sağlıktan eğitime, kıyafetten yiyeceğe; bankacılık hizmetlerini yine verildiğini gördük.

Yine vatandaşlarımızın talep ve isteklerinin de tek tek kayda alındığını gördük. Biraz önce hasar tespitinden bahsettiniz, bazı vatandaşlarımızın itirazları olunca hemen onu dikkate alıyorlar ve ne zaman tekrar inceleneceğini de söylüyorlar. Bunlar vatandaşımızı rahatlatan çalışmalar; teşekkür ediyoruz.

Diğer taraftan, bugün sosyal donatı alanlarını da gördük bu iki ilçemizde, çocuk gelişim çadırları, çadır sınıfları gördük, öğretmenlerimizin ne kadar severek çocuklarımıza her türlü desteği, eğitim desteğini, psikolojik desteği verdiğini de gördük.

Ve bu sosyal marketlerde bir düzen içinde vatandaşlarımızın ihtiyaçlarının nasıl karşılandığını gördük ve bunun gerçekten örnek alınması gerekiyor her yerde. Ve vatandaşlarımız da bu ihtiyaçların karşılanmasından son derece memnunlar.

Tabi sahada biraz önce söyledim herkes var, gönüllüler de var, farklı şehirlerden gelen gönülleri de gördük. İş insanları da aşevlerine katkı sağlıyorlar.

Sonuçta bizim de görevimiz, siz söylediniz ama, bu bizim görevimiz, Dışişleri Bakanlığı olarak bu çalışmaların koordinasyonuna katkı sağlamaya çalışıyoruz. Daha önce kovid-19 tüm dünyayı sarstı, yine Afganistan ve Ukrayna’dan tahliyeler gerçekleştirdik, bunun için oluşturduğumuz Koordinasyon ve Destek Merkezimizi daha da güçlendirdik.

Ayrıca, AFAD Koordinasyon Merkezimize 4 büyükelçimizi ve 2 yine personelimizi Ankara’da tahsis ettik. Ama orada yetmez, sahada da olmamız gerekiyor, sizlerin bu yoğun çalışmanıza küçük de olsa destek vermemiz gerekiyor. Ve Hatay, Gaziantep, Adana, Adıyaman, Kahramanmaraş, Şanlıurfa ve Kilis’te 12 koordinatör büyükelçimiz var, ayrıca 15 yine personelimiz var. Yine Antalya, İstanbul ve Edirne temsilciliklerimiz de 7 gün 24 saat esasıyla sizlere destek olmaya çalışıyorlar.

Elbette bizim personellerimizden de şehit olanlar oldu. Depremde hayatını kaybeden Hatay’da Gökhan Aytaç kardeşimiz var. Hatay Temsilcimiz biliyorsunuz o Rönesans binaları dediğimiz apartmanda maalesef yaşıyordu ve henüz daha kendisine ulaşamadık. Ama etrafımızda herkesin acısı var, bu tüm Türkiye’nin, tüm toplumun acısı.

Tabi böyle bir durumda hemen uluslararası yardım çağrısını en üst düzeyde yaptık, herkes de bu çağrımıza cevap verdi. Bir taraftan Avrupa Birliği üzerinden, NATO üzerinden, diğer taraftan ülkeler bireysel olarak bize yardım etmek için çok samimi adımlar attılar, onlara da çok teşekkür ediyoruz. Hem BM, hem NATO, hem de Avrupa Birliği acil durum mekanizmalarını hayata geçirdiler.

Biz de dış teşkilatlarımızla vatandaşlarımız olsun, kardeş ve dost ülkelerden insanların Türkiye’ye göndermek istediği ayni ve nakdi yardımların da ülkemize ulaşması için aynı şekilde sistemlerimizi kurduk, merkezden de koordine ediyoruz.

Diğer taraftan, tabi çok talepler geliyor sosyal medyadan ve diğer yöntemlerle, onların cevaplanması gerekiyor. Dünyanın her yerinden taziye ve destek mesajları geliyor telefonla. Bir taraftan Sayın Cumhurbaşkanımız liderlerle görüşüyor, biz de uluslararası örgütlerin temsilcileri ve dışişleri bakanlarıyla sürekli gelecek yardımları da koordine ediyoruz, onların bu destek mesajlarına da cevap vermeye çalışıyoruz.

İzninizle şu ana kadar yurt dışından gelen yardımlarla ilgili de kısa bir bilgi aktarmak istiyorum.

Bugüne kadar yardım teklifinde bulunan ülke sayısı 102. 88 ülke bugüne kadar Türkiye’de sahada bize yardım ettiler, arama-kurtarma, yine sahra hastanesi ya da sağlık ekipleriyle. 23 ülke görevini tamamlayarak ayrıldı, şu anda 65 ülke halen sahada. Ve şu anda toplam 11 bin 302 yabancı personel gelmişti, bunlardan 5 bin 926’sı ayrıldı, 5 bin 377 sahada sizlerle, bizlerle çalışıyorlar.

Diğer taraftan, şu anda en acil ihtiyaç olan çadır, daha sonra konteyner, tabi biraz daha yavaş geliyor, Türkiye’de de üretim var, gemilerin kapasitesi, ama çadırları tüm dünyadan kargo uçaklarıyla getiriyoruz. Bir taraftan ülkelerin BM Mülteciler Yüksek Komiserliği gibi kuruluşların bize taahhüt ettikleri ya da tahsis ettikleri çadırlar var. Diğer taraftan, bizim arkadaşlarımız da tüm misyonlarımızla çadır üretilen ülkelerdeki girişimlerimiz sayısında bugüne kadar 222 binden fazla çadır bulduk, bunların aşağı yukarı 120 bini ülkelerin ve kuruluşların taahhüt ettiği çadırlar, 102 bini de bizim sipariş verdiğimiz çadırlar. Bunların yaklaşık 70 bini ülkemize geldi, şu anda 55 bin civarında çadır da sevkiyat için bekliyor. Tabi bunun için uçak da bulmak lazım, bir taraftan Türk Hava Yolları, diğer taraftan NATO ülkelerini nakliye uçakları, bazı dost ve kardeş ülkelerin tahsis ettikleri kargo uçaklarıyla bunları getirmeye çalışıyoruz.

Konteynerler de gelmeye başladı, yola çıkan konteynerler var Sayın Bakanım. Sizin buradaki çabalarınıza yurt dışından da yine aynı şekilde destek vermeye çalışıyoruz.

Çok sayıda ziyaret geliyor. Maalesef her gelmek isteyen mevkidaşımıza ya da hükümet ve devlet başkanına zaman ayırmamız da şu yoğunlukta mümkün olmuyor. Ama gelen bazı davetliler de, kardeşlerimiz de sahaya da geliyorlar. Mesela bugün Pakistan Başbakanı Adıyaman’daydı. İlk sahaya gelen Azerbaycan Dışişleri Bakanı oldu. Ankara’ya çok sayıda misafirimiz geldi, NATO Genel Sekreteri Ankara’dan sonra dün Hatay’a gitti. Yarın sabah buraya Özbekistan Dışişleri Bakanı Bahtiyar Saidov kardeşim gelecek, daha sonra Hatay’a geçecek, onların da çok büyük destekleri oldu.

Neticede hiç kimseyi de kırmak istemiyoruz, dost ve kardeş ülkelerin sadece mesaj değil, bizzat gelerek bu destek ve taziyelerini iletmeleri için elimizden geleni yapıyoruz.

Gerçekten bugün, bir kere daha söylemek istiyorum, burada Gaziantep’te sizin riyasetinizde uyumlu bir şekilde vatandaşlarımızın acil ihtiyaçlarının karşılanması için ve uzun vadede atılacak adımların gerçekleşmesi için büyük hummalı bir çalışma var, bunları zaten Ankara’dan da takip ediyorduk.

Özellikle bir yıl içinde yapılacak konutlar konusunda hepsi vatandaşlarımızın Sayın Cumhurbaşkanımıza ve zatıalinize güvendiklerini söylüyorlar. Ve şimdiden yerler ayrılmış, bunları da gördük ve inşallah kısa süre içinde inşaat da başlayacak, sizlere güveniyoruz.

Ve size, tüm burada yerel yönetim dahil tüm kurum ve kuruluşlarımızın fedakar çalışanlarına, aynı şekilde tüm gönüllülere, sivil toplum örgütlerine de bir kere daha teşekkür ediyoruz.

Allah yar ve yardımcımız olsun, hep birlikte milletimizin yaralarını saracağız, Türkiye’yi ayağa kaldıracağız.

* Interpress deşifresidir.