Dışişleri Bakanı Sayın Hakan Fidan’ın Suriye ve Komşuları Toplantısı Sonrası Ürdün, Irak, Lübnan ve Suriye Dışişleri Bakanları ile Ortak Basın Toplantısı, 9 Mart 2025

ÜRDÜN BAŞBAKAN YARDIMCISI, DIŞİŞLERİ VE YURTDIŞINDA YAŞAYAN ÜRDÜNLÜLER BAKANI AYMAN SAFADİ- [SİMULTANE TERCÜME]

https://www.youtube.com/watch?v=Lr-ztrLlWJs

IRAK BAŞBAKAN YARDIMCISI VE DIŞİŞLERİ BAKANI FUAD HÜSEYİN- [SİMULTANE TERCÜME]

https://www.youtube.com/live/Lr-ztrLlWJs?si=9PA4ZbeELsLgfzeY&t=191

DIŞİŞLERİ BAKANI HAKAN FİDAN- Değerli basın mensupları, bugün Ürdünlü mevkidaşımızın ev sahipliğinde gerçekten tarihi bir toplantı gerçekleştirdik. Suriye’ye komşu dört bölge ülkesi olarak, Suriye dahil beş ülke olarak, bugün bölgemizdeki bazı kronik sorunları nasıl çözeriz onun arayışı içerisinde olduk. Bu formatı açıkçası hayata geçirmek için bir süredir görüşmelerimiz devam ediyordu. 3+3 formatında değerli Ürdünlü kardeşimizle yaptığımız toplantıda, sonra Irak’la yaptığımız toplantılarda, sonra Suriyeli kardeşlerimizle yaptığımız toplantılarda hep böyle bir platformun ihtiyacını gündeme getirdik.

Bölge ülkeleri olarak, bölgenin sorununa hep beraber sahip çıkma, çözme yolunda bir irademizin, inisiyatifimizin olması gerekiyor. Yoksa, bölgedeki sorunlar küresel sorunlara dönüşüyor ve küresel diğer aktörlerin bölgemize müdahale etmesine yol açıyor ve bu müdahale neticesinde çözümden daha çok problemle karşılaşıyoruz. Onun için bölge ülkeleri kendi sorumluluklarını üstlenmeli ve gereğini yapmalı. Bu ruhla bir araya geldik. Başta terörle mücadele olmak üzere, Suriye’nin istikrarıyla ilgili bütün konuları masaya yatırdık. Bölgesel birtakım diğer terör faaliyetlerini gündeme getirdik. Özellikle, bu amaçla Suriye’de yeni kurulan hükümete her yönüyle yardımcı olmak, istikrarlaştırıcı bütün faaliyetleri desteklemek konusunda tabii ki kararlılığımız var.

Diğer taraftan, Suriye Hükümetinin hiçbir provokasyona gelmeden haftalardır sürdürdüğü politikanın son günlerde bir provokasyonla rayından çıkartılmaya çalışıldığını görüyoruz. Burada tabii ki Suriye’de bulunan gerek Alevi gerek Hristiyan gerek Dürzi gerek Nusayri bütün kardeşlerimizin bu provokasyonlardan uzak durması önemli. Burada bölge ülkeleri olarak istikrarı bozucu hiçbir inisiyatifi desteklemiyoruz. Sivil halkın canının, malının, kültürel varlıklarının kutsal olduğunu her platformda savunuyoruz.

Değerli basın mensupları, bugün yaptığımız görüşmeler neticesinde, özellikle somut neler yapabiliriz, onun üzerinde durduk. Bunların başında bölge ülkeleri olarak, özellikle DEAŞ’a yönelik bir müşterek operasyon ve istihbarat mekanizmasının kurulması konusunda karar aldık. Arkadaşlarımız bu konuda çalışacaklar, somutlaştırmak için.

Diğer taraftan, İsrail’in bölgedeki yayılmacı politikalarına karşı hep beraber ortak duruşumuzu nihai bildirgeye de yansıtıyoruz. Bu da bizim için fevkalade önemli.

Irak, Suriye ve Türkiye için ortak düşman olan PKK’nın da bölgeden silinmesi, silahlı terör faaliyetlerine son vermesi bizim önceliklerimiz arasında yer almakta.

Daha önceki arkadaşlarımız da ifade ettiler. Bundan sonraki toplantıya inşallah Türkiye’de ev sahipliği yapacağız. Özellikle terörle mücadele, DEAŞ’ın bölgede tekrar baş vermemesi ve tamamıyla ortadan kaldırılması için beş ülke olarak kabiliyetlerimizi birleştirip var gücümüzle çalışmaya devam edeceğiz.

Ben tekrar ev sahipliği için değerli kardeşime çok teşekkür ediyorum.

SURİYE’DEKİ YENİ YÖNETİMİN DIŞİŞLERİ BAKANI ESAD HASAN ŞEYBANİ- [SİMULTANE TERCÜME]

https://www.youtube.com/live/Lr-ztrLlWJs?si=sy59d4YW6hF7TE5R&t=645

LÜBNAN DIŞİŞLERİ BAKANI ABDALLAH BOUHABİB- [SİMULTANE TERCÜME]

https://www.youtube.com/live/Lr-ztrLlWJs?si=uZuiw2B56BGSX1ad&t=760

SORU- iki tane sorum olacak Sayın Türk Dışişleri Bakanı Hakan Fidan’a.

Efendim, Suriye’nin karşılaştığı sorunlardan bir tanesi de DEAŞ. DEAŞ’la mücadele konusunda bugünkü görüşmelerinizin de ardından nasıl bir somut adım atılabilir ya da atılması mümkün müdür?

İkinci sorum da son günlerde Suriye’de bazı şehirlerde artan bir gerilim görüyoruz. Bu konuda yorumlarınız nelerdir?

DIŞİŞLERİ BAKANI HAKAN FİDAN- Teşekkür ediyorum. Konuşmamda da ifade ettim değerli arkadaşlar, özelikle DEAŞ’la mücadele konusunda bölge ülkeleri olarak tam bir kararlılığımız var. Biliyorsunuz, Cumhurbaşkanımız bu terör tehdidinin ortadan kaldırılması için her türlü imkan ve kabiliyetin kullanılması konusunda güçlü bir irade ortaya koymuştu.

Türkiye olarak, uzun zamandır DEAŞ’a karşı mücadelemizi büyük bir kararlılıkla sürdürmekteyiz. Fakat, DEAŞ bir ülkeye değil, birçok ülkeye aynı anda zarar verdiği için ve orada faaliyet gösterdiği için tek bir ülkenin tek başına mücadele ortaya koyması tehdidi kendisinden uzaklaştırsa da bertaraf etmiyor. Dolayısıyla, bölge ülkelerinin bir araya gelerek güçlü bir platform kurması önemliydi. Şimdi, bu platformu kurmada ilk adımı atmış olduk. İnşallah, bundan sonra -bugün iradelerimizi pekiştirdik- somut adımların atıldığını göreceksiniz. Bunun başlangıcı olarak da müşterek bir harekat merkezinin kurulması var.

Diğer soruyla da ilgili olarak, değerli arkadaşlar, ifade etmiştim. Suriye’de yeni kurulan hükümetin aslında hem azınlıklara hem diğer mezheplere yönelik ortaya koyduğu mutedil tavır, uzlaşmacı tavır bölgede provokasyon bekleyen, karışıklık bekleyen birçok bölge ve bölge dışı aktörün aslında hevesini kursağında bıraktı. Şimdi, hal böyle olunca, provokasyonu kendileri ortaya çıkarma yolunda birtakım adımlar attılar. Bunun neticesinde ortaya çıkan olaylarda şu anda bir yatışma olduğunu görüyoruz. Suriyeli meslektaşlarımızla da konuşuyoruz. Yani bu türden provokasyonlara karşı tabii ki uyanık olmak gerekiyor ama uluslararası platformlarda ortaya konan bazı propagandaların da tabii negatif tesir yaptığını da görmezlikten gelemeyiz. Burada bu provokasyonların da önünü kesmek gerekiyor.

SORU- [SİMULTANE TERCÜME]

https://www.youtube.com/live/Lr-ztrLlWJs?si=FQXTV37jrX3QuWIA&t=993

IRAK BAŞBAKAN YARDIMCISI VE DIŞİŞLERİ BAKANI FUAD HÜSEYİN- [SİMULTANE TERCÜME]

https://www.youtube.com/live/Lr-ztrLlWJs?si=oGAQsd0409chO23c&t=1036

SORU- [SİMULTANE TERCÜME]

https://www.youtube.com/live/Lr-ztrLlWJs?si=Shsd8lwBH6-y7oG2&t=1157

ÜRDÜN BAŞBAKAN YARDIMCISI, DIŞİŞLERİ VE YURTDIŞINDA YAŞAYAN ÜRDÜNLÜLER BAKANI AYMAN SAFADİ- [SİMULTANE TERCÜME]

https://www.youtube.com/live/Lr-ztrLlWJs?si=s9RLui9U9i0Y9K52&t=1179

SORU- [SİMULTANE TERCÜME]

https://www.youtube.com/live/Lr-ztrLlWJs?si=v0cM91FZFFpCWgQP&t=1281

SURİYE’DEKİ YENİ YÖNETİMİN DIŞİŞLERİ BAKANI ESAD HASAN ŞEYBANİ- [SİMULTANE TERCÜME]

https://www.youtube.com/live/Lr-ztrLlWJs?si=60z_b_MKESwe_Tz0&t=1315

SORU- [SİMULTANE TERCÜME] Terörle mücadele konusundan bahsediyoruz, fakat bu toplantıyı asıl talep eden sanırım Türk tarafıydı. Sanırım Türkiye’nin terör algısı Arap ülkelerinin algısından farklı. Ürdün ve Türkiye Dışişleri Bakanlarına soruyorum. Kürt meselesinin Türkiye tarafınca bir terör meselesi olarak algılanması, güvenlik ve istihbarat anlamında Arap ülkeleriyle iletişimde DEAŞ meselesini ele almaktan farklı oluyor mu?

ÜRDÜN BAŞBAKAN YARDIMCISI, DIŞİŞLERİ VE YURTDIŞINDA YAŞAYAN ÜRDÜNLÜLER BAKANI AYMAN SAFADİ- [SİMULTANE TERCÜME]

https://www.youtube.com/live/Lr-ztrLlWJs?si=JfMWdkACcgiJso57&t=1461

DIŞİŞLERİ BAKANI HAKAN FİDAN- Bu terör konularıyla ilgili bazı gerçekleri bir kez daha hatırlatmamız gerekiyor, sorduğunuz sorudan hareketle söylüyorum. Nasıl ki DEAŞ Arapları temsil etmiyorsa, PKK da Kürtleri temsil etmiyor. Bu ayrımı çok net şekilde yapmamız lazım, bu birincisi.

İkincisi, PKK şu anda Türkiye’de bir metrekare bile toprak kontrol etmiyor, işgal edemiyor. Ama buna mukabil, Suriye’nin üçte birini işgal etmiş durumda. Enerji kaynaklarının başına oturmuş durumda. Irak’ta, Irak Kürdistanı’nda 700 köyü işgal etmiş durumda, Sincar’ı işgal etmiş durumda ve bazı başka yerleri de işgal etmiş durumda. Günün sonunda bu sorun, altını çizmek istediğim husus, sadece benim sorunum değil, sadece Türkiye’nin sorunu değil. Irak’ın da Suriye’nin de hatta İran’da silahlı gruplar var, onların da sorunu. Yani, bu bölgesel bir sorun. DEAŞ’ı hangi metodolojiyle, hangi anlayışla nasıl üstüne giderek söylüyorsak, PKK’da da aynı şekilde yapılması lazım. Biz kendimize bakan kısmını çözdük. Ama Suriye’deki PKK’yla mücadeleyi kim yapacak? Irak’taki PKK’yla mücadeleyi kim yapacak? Yani, Irak’ta silahlı gruplar ortalıkta dolaşırken kim finans getirecek, kim yatırım getirecek? Hükümet kuvvetleri, meşru hükümet kuvvetleri ve biz ülkeyi ayağa kaldırmaya çalışıyoruz. Diğer taraftan, bakıyorsunuz Sincar’da başka bir PKK grubu, işte Irak-Türkiye sınırında başka bir PKK grubu. Bunlar, Iraklı ve Suriyeli kardeşlerim burada, onların kendi konuları. Bu konuları da tabii ki onlarla biz yakın bir iş birliği içerisinde götürüyoruz nasıl DEAŞ’ı yapıyorsak.

* Interpress deşifresidir.