Dışişleri Bakanı Sayın Ali Babacan'ın Paraguay Dışişleri Bakanı Alejandro Hamed Franco ile Ortak Basın Toplantısı, Ankara, 7 Mart 2009

SAYIN BAKAN: Latin Amerika, gittikçe ağırlığı artan bir bölge. Biliyorsunuz, bizim genelde Latin Amerika ülkeleri, özelde ise Paraguay’la ilişkilerimizi daha ileriye taşıma hedefimiz var. Latin Amerika ile Türkiye arasındaki siyasi istişareyi ilerletmek için düşüncelerimiz var. Özellikle MERCOSUR, burada önemli bir örgüt ve şu anda Paraguay MERCOSUR’un dönem başkanı. Bizim MERCOSUR ile başlattığımız bir Serbest Ticaret Anlaşması müzakere süreci var biliyorsunuz. O bir yandan devam ediyor. Bir yandan da Türkiye ile MERCOSUR arasında bir siyasi danışma ve işbirliği sürecinin de başlatılmasını arzu ediyoruz. Bütün bu konuları değerli konuğumuzla değerlendirdik.

Türkiye ile Latin Amerika’nın ticareti 2000 yılında 1 milyar Dolar’ken, 2008 yılının sonunda, bu rakam 6 milyar Dolara çıktı. Paraguay’la da rakamlarımız büyüyor, ama henüz tatmin edici seviyede değil. Bunun için iki ülke arasında bir İş Konseyi kurulabileceği üzerinde durduk. Paraguay’ın Türkiye’de Fahri Konsolosluk açması fikrini ele aldık. Özellikle ekonomik ilişkileri nasıl ileri götürebileceğimiz üzerinde durduk.

Parlamentolarımız arasındaki işbirliği ve etkileşimin arttırılması ile ilgili atılabilecek adımlar üzerinde durduk. Biliyorsunuz, Sayın Cumhurbaşkanımız Paraguay Devlet Başkanı’nı Türkiye’ye davet etmişti. Bu ziyaretin de en kısa zamanda gerçekleşmesini ümit ediyoruz. Toplantılarımız oldukça verimli geçti. Ben konuk Bakana, Sayın Hamed Franco’ya tekrar ziyareti için teşekkür ediyorum ve sözü kendisine bırakıyorum.

KONUK BAKAN : İyi akşamlar; burada bulunduğunuz için teşekkür ediyorum. Bu ziyaret, üç yıldan daha kısa bir sürede Paraguay’ın Türkiye’ye gerçekleştirdiği ikinci resmi ziyarettir. Bu da ülkemin Türkiye’yle olan ikili ilişkilerine verdiği önemi göstermektedir. Bugün ticari ilişkiler istediğimiz boyutlarda değil, ancak bu ilişkilerin daha iyi bir düzeye gelmesi için çalışıyoruz, çaba gösteriyoruz. Bunun yavaş yavaş gerçekleşeceğini biliyoruz. Türkiye, diğer Latin Amerika ülkelerinin yanı sıra Paraguay’la da ticaretini artırma çalışmalarına devam edecek.

Ticari ilişkilerin öneminin dışında, Sayın Bakan ile Amerika kıtasının Güney kısmındaki gelişmeleri değerlendirdik ve ülkelerimizin çok önemli adımlar attığına değindik. Özellikle Latin Amerika’nın uluslararası ilişkiler bağlamında daha önemli bir rol edinmek çabalarının bir ürünü olarak UNASUR kuruluşundan bahsettik. Bugün yapılanma süreci içinde olan ve tüm Güney Amerika ülkelerini kapsayan bu çok önemli entegrasyon kuruluşunu ele aldık.

Özellikle bu organizasyon içindeki ülkeler arasındaki bağların güçlendirilmesi açısından önemli iki faktöre değinmek istiyorum. Biz bugün, BANCOSUR adında bir Güney Bankası kurmak istiyoruz. Ve aynı zamanda bir Savunma Sekreterliği oluşturmak istiyoruz. Bu da gerçekten yeni bir oluşum. Bu da ilk defa bizim bölgemizde, kendi coğrafi alanımızda savunmayı kendi ellerimize almak isteğimiz çerçevesinde bir adımdır.

Latin Amerika ülkeleri, aynı zamanda Karayip ülkeleriyle yeni bir birlik oluşturuyorlar. Onlarla da 200 yıl boyunca beraber yaşadık, ama gerçekten de birbirimizi tanımadan yaşadık. Biz, 33 ülkeyiz ve ortak bir yol arayışı içindeyiz. Güney Amerika da Arap ülkelerine ve Arap bölgesine yaklaşmaya çalışıyor. Ben Paraguay’ı temsilen Güney Amerika-Arap ülkeleri Zirvesi’nin ön görüşmelerinde bulundum. Bu zirve Doha-Katar da gerçekleşecek. Bu bizim bu düzeydeki ikinci buluşmamız olacak. Bunun için çalışıyoruz halen.

Yine Türkiye ile olan ilişkilere dönecek olursak, iki ülke arasındaki ziyaretler devam edecek. Biz, Nisan ayında, özellikle ticari ilişkilerimizin geliştirilmesi alanında Türkiye’den önemli yetkililerin ziyaretlerini bekliyoruz. Bu dönem içinde bunun dışında, yine iki ülke arasındaki işbirliğini içeren başka belgeler de imzalanacak.

Biz, yine tabii ki sıklıkla geleceğiz bu ülkeye ve Türkiye ile Paraguay arasındaki bu güzel yakınlaşmayı daha canlı tutmaya çalışacağız. ve bu çerçevede çok çaba göstereceğiz. İki taraf arasında ticari ilişkilerin artması için, Türkiye ve MERCOSUR arasındaki anlaşmanın daha hızlı bir şekilde imzalanması için gayret göstereceğiz.

Yine iyimser bir şekilde her şeyin olumlu gittiğini söyleyebiliriz ve Paraguay ile MERCOSUR bir tarafta, Türkiye Cumhuriyeti diğer tarafta olmak üzere, daha olumlu ilişkiler geliştireceğimizi düşünüyorum. Beraber çalışacağız ve bunu gerçekleştireceğiz. Çok teşekkür ederim.

SAYIN BAKANIMIZ :Evet teşekkür ederim. Bana ya da değerli konuğumuza soru sormak isteyen arkadaşlar varsa, birkaç soru alalım. Yalnız konu itibariyle önceliği Latin Amerika- Türkiye-Paraguay ilişkilerine verelim. Bu sorularla başlarsak memnun olurum.

SORU : Konuk Bakan Savunma Sekreterliğinden bahsetti. Bu nasıl bir yapı olacak. Bu konuda biraz daha detay verebilir misiniz? İkinci sorum da Sayın Bakan size. Amerika’nın Irak’tan çekilme takvimiyle ilgili olarak Amerikan tarafına Irak’tan çekilmeden önce PKK’nın bitirilmesi konusunda, PKK sorununun çözümü konusunda bir talep ilettiniz mi bu konuda bir detay verebilir misiniz?

KONUK BAKANIN CEVABI : UNASUR çerçevesinde Savunma Sekreterliği henüz başlangıç sürecindedir. Şu anda bir takvimimiz yok. Ön görüşmeler yapılıyor. Ama dediğim gibi, başlangıcındayız ve tabii ki bunu gerçekleştirmeyi istememiz önem taşıyor. Biz, kendi coğrafyamızdaki egemenliğimizi ve savunmamızı sağlama almak istiyoruz.

SAYIN BAKANIMIZIN CEVABI: İkinci sorunuza gelince, biliyorsunuz bugün Sayın Clinton da basın toplantısında söyledi. Geri çekilmeyle ilgili henüz planlar detaylandırılmış değil. Detaylar ne zaman ortaya çıkarsa, biz o zaman onlarla bu konuları görüşmeye başlayacağız. Ancak, PKK konusuyla geri çekilme arasında herhangi bir bağlantı yok. Böyle bir bağlantıyı onlar da bize dile getirmedi, bizde onlara bu konuda herhangi bir şey söylemedik. Bu ikisi arasında herhangi bir bağlantı yok. Orada zaten ayrı bir üçlü mekanizmamız var biliyorsunuz. Çalışan bir üçlü mekanizma. Üçlü mekanizma çerçevesinde zaten hem istihbarat paylaşımı, hem askeri birimlerimizin koordinasyonu devam edecek.

Öncelik Türkiye-Paraguay konusu olursa sevinirim.

SORU : Efendim Konuk Bakana sorum. Bugün Ankara temasları kapsamında bir de dış ticaretle ilgili olarak anlaşma imzaladı. Bu anlaşmanın Türkiye-Paraguay ilişkilerine nasıl bir boyut kazandırmasını bekliyorsunuz bunu sormak istiyorum. Size de bir sorum olacak. Bugün yazılı bir ortak açıklama yapıldı ve bu açıklamada Kıbrıs’la ilgili de bir noktaya işaret ediliyor ve iki ülke Kıbrıs Türklerine uygulanmakta olan tecridin sona erdirilmesini taahhüt etmişlerdir deniliyor. Amerikan tarafından bu konuyla ilgili kısa vadede somut bir adım bekliyor muyuz? Böyle bir talep iletildi mi acaba?

KONUK BAKANIN CEVABI : Evet, bugün bu özellikte bir belge imzaladık ve bugün uygun yasal çerçeveyi oluşturduk. Artık Türkiye ile Paraguay arasındaki ekonomik ve ticari ilişkilerimizi geliştirmek için yasal çerçeveyi oluşturduk. Çeşitli imkânlar sunan bu Anlaşma en kısa sürede yürürlüğe girecek.

SAYIN BAKANIMIZIN CEVABI : Biliyorsunuz, ABD, hem ikili planda hem de BM çerçevesinde Kıbrıs konusuyla yakından ilgilenen bir ülke. 2004’te Annan Planı sürecinde ayrıca kendi Kıbrıs Özel Temsilcileri de vardı. Biz, Kıbrıs sorununun çözümü konusunda uluslararası toplumun ve bazı ülkelerin desteğinin iyi olacağını düşünüyoruz. Burada bu desteğin verilmesi, bir bakıma tarafların çözüm konusunda cesaretlendirilmesi, tarafların çözüm yönündeki çalışmalarına ivme vermek önemlidir. Dolayısıyla, Kıbrıs konusu bugün bizim Sayın Clinton’la yaptığımız görüşmede ele alınmıştır. Detaylı olarak konuşulmuştur ve umarız ki 2004 yılında nasıl bir kapsamlı çözüme ulaştıysak, bu yıl da böyle bir çözüme ulaşırız. Bizim arzumuz, isteğimiz bu yönde. Sürece desteğimiz tamdır. Sayın Talat’a desteğimiz, güvenimiz tamdır. Dediğim gibi, bu yıl önemli bir fırsattır. Bu fırsatın tüm taraflarca iyi kullanılması lazım ve uluslararası toplumun da bu sürece vereceği destek, taraflara vereceği cesaret önemli olacaktır. Bu da gündemimizdeydi kuşkusuz.

Son bir soru daha alalım.

SORU : İlk sorum Konuk Bakana. Önümüzdeki dönemde Paraguay’a Türkiye’den bazı yetkililerin gideceğini söylediniz. Bunlar kim, belli bir planı var mı onu soracaktım. Diğer sorum da, malum Türk dış politikası gündeminde 24 Nisan günü çok önemli olarak addediliyor. Obama’nın 1915 olaylarını nasıl değerlendireceği merak konusu. Türkiye’nin bu konudaki tedirginliği görüşmelerinize yansıtıldı mı? Paylaşırsanız sevinirim.

KONUK BAKANIN CEVABI : Paraguay’ı ziyaret edecek heyet Türk Dış Ticaret Müsteşarı başkanlığında, işadamlarından oluşacaktır. Kendisi imzaladı bugünkü anlaşmayı da. Heyet Paraguay’da yatırım imkanlarını değerlendirecek. Öncelikle altyapı sektöründe. Aynı zamanda Paraguay ile Türkiye arasındaki ticaret hacmini arttırmaya yönelik imkanlar üzerinde de konuşacağız.

SAYIN BAKANIMIZIN CEVABI : 1915 olayları da bugünkü gündem maddelerinden bir tanesiydi. Bu konuyu da görüştük. Ancak şunu rahatlıkla söyleyebilirim ki, şu andaki Amerikan Yönetimi Türkiye’nin bu konudaki görüşlerini, bu konudaki hassasiyetini anlıyor. Yani, arada herhangi bir iletişim sıkıntısı yok. Daha önceden ifade etmiştim, umarız ki bu konuyu sorunsuz bir şekilde, iki ülke ilişkilerine gölge düşürmeyecek bir şekilde çözeriz. Bizim amacımız, umudumuz bu. Bu yönde de istişarelerimize, görüşmelerimize devam edeceğiz. Evet teşekkür ederim.