1. VİZE

Umuma mahsus pasaport hamili T.C. vatandaşlarının Çek Cumhuriyeti'ne seyahatleri vizeye tabidir.

Ayrıca, Çek Cumhuriyeti, 4 Nisan 2008 tarihi itibarıyla, Çek Cumhuriyeti'nde bulunan uluslararası havaalanlarını başka ülkelere geçiş amacıyla transit seyahatlerde kullanacak vatandaşlarımıza transit vize uygulaması başlatmıştır. Bu çerçevede, 4 Nisan 2008 tarihinden itibaren vatandaşlarımızın Çek havaalanlarındaki transit bölgelere girişine, ancak havaalanı transit vizesiyle izin verilmektedir.

Transit vize uygulamasından;

a) Diplomatik, Hususi ve Hizmet pasaportu hamili,

b) AB ülkeleri, Norveç, İzlanda, Andorra, Japonya, Kanada, Liechtenstein, Monako, San
Marino, ABD ve İsviçre'de yasal kalışa izin veren belge sahibi ve

c) Uçak mürettebat belgesi hamili vatandaşlarımız muaf tutulmaktadır.

Çek Cumhuriyeti 21 Aralık 2007 tarihi itibariyle Schengen alanına dâhil olmuştur.
Bu çerçevede, Schengen ülkelerinde ikamet izni sahibi olan vatandaşlarımız, Çek Cumhuriyeti’ne vizesiz giriş yaparak, üç aya kadar bu ülkede kalabilmektedirler.
Çek Cumhuriyeti temsilcilikleri, gidilecek esas ülke veya birkaç ülkeye birden gidilecekse, giriş yapılacak ilk Schengen ülkesi Çek Cumhuriyeti olduğunda Schengen vizesi ita etmektedir.

Çek Cumhuriyeti temsilcilikleri, Schengen vizesi için 80 Avro vize harcı tahsil etmektedir. Sözkonusu harç, vize başvuru ücreti niteliğinde olup, vize verilmediği takdirde iade edilmemektedir.

Bununla birlikte, Türk vatandaşları uzun süreli (90 günü aşan – özel meşruhatlı) vize harcından muaftırlar. Ayrıca, AB üyesi, Avrupa Ekonomik Alanı Anlaşması imzacısı ve Avrupa Toplulukları ile müzakere edilmiş anlaşmalarla bağlı ülkelerin vatandaşlarıyla aile birliği içinde bulunan vatandaşlarımız; 6 yaşından küçükler; her kategoride öğrencilerimiz ve öğretim veya eğitim gezisi amacıyla Çek Cumhuriyeti’ne seyahat eden öğrencilere refakatle görevli öğretmenlerimiz ve bilimsel çalışmalarda bulunmak amacıyla Çek Cumhuriyeti’ni ziyaret eden araştırmacılarımız (ulusal vize verildiği için) vize başvuru ücretinden muaftırlar.

Resmi pasaport hamili vatandaşlarımız, Çek Cumhuriyeti’ne yapacakları son 180 gün içerisinde toplam ikamet süresi 90 günü geçmemek kaydıyla turistik seyahatlerinde vize muafiyetine sahiptirler.

Diğer taraftan, 1 Eylül 2006 tarihi itibariyle Çek Cumhuriyeti, AB Parlamentosu ve AB Konseyi'nin 895/2006 ve 896/2006 sayılı kararları uyarınca, İsviçre ve Liechtenstein'da ikamet izni sahibi olan vatandaşlarımızın vizesiz olarak transit geçebilmelerine ve ülkede azami 5 gün konaklamalarına olanak sağlamaktadır. Bu olanak, yalnızca transit amacıyla kullanılabilmekte, vatandaşlarımızın Çek topraklarına giriş yapmış oldukları ülkeye, başka bir ülke toprağına geçiş yapmaksızın, dönmelerine izin verilmemektedir.

Sınırda vize itası uygulaması yoktur.

2. YOL GÜZERGÂHI VE SINIR KAPILARI

Batı ve Kuzey Avrupa ülkelerinde yaşayan ve ülkemize karayolundan seyahat edecek olan vatandaşlarımızın Çek Cumhuriyeti'nin Almanya sınırından giriş yaparak kullanabilecekleri en kısa transit güzergâh şöyledir:

Berlin-İstanbul:

Berlin-Dresden-Prag-Brno-Bratislava-Budapeşte-Szeged-Subotica-Novi Sad- Belgrad-Niş-Sofya-Filibe (Plovdiv)-Edirne-İstanbul

Batı Avrupa'daki vatandaşlarımız, bu güzergâha alternatif olarak, Çek Cumhuriyeti'ne giriş yapmadan Avusturya'dan geçiş yapabilirler. Bu takdirde, güzergâh şöyledir:

Münih-İstanbul:

Münih-Salzburg-Graz-Maribor-Zagreb-Belgrad-Niş-Sofya-Filibe (Plovdiv)-Edirne-İstanbul

3. GÜMRÜK

Gümrükte deklare etmeden yolcu beraberinde ülkeye sokulabilecek veya ülke dışına çıkarılabilecek altın/ziynet eşyası, Çek Korunası ve döviz miktarı, toplam 10 bin Avro ile sınırlandırılmıştır. Buna özellikle dikkat edilmesi gereklidir.

Aksi takdirde, sözkonusu sınırın üzerindeki meblağa el konulmakta ve ilgili kişi hakkında kamu davası açılmaktadır.

Yolcu beraberinde ülkeye sokulmasına ve ülke dışına çıkarılmasına izin verilen maddeler:

- 200 sigara veya 50 puro veya 250 gram tütün

- 4 litre şarap veya 1 litre sert alkollü içki (22 dereceden yüksek)

- 16 litre bira

- Aracın deposu dışında 10 litre benzin.

Yolcu beraberinde taşınabilecek özel eşya veya ticari olmayan hediye değeri karayoluyla seyahat ediliyorsa kişi başına 300 Avro, hava veya deniz yoluyla seyahat ediliyorsa 430 Avro ile sınırlıdır. 15 yaşının altında yolcular için bu sınır 200 Avro’dur.

4. KARAYOLLARININ DURUMU VE GÜVENLİK

Çek Cumhuriyeti’nde otoyollarda trafik oldukça yoğundur ve asfalt kalitesi Almanya ile Avusturya kadar düzgün değildir. Ülkemize transit geçişlerin gerçekleştiği güneydoğuda Slovakya üzerinden Macaristan ve Sırbistan’a ve güneyde de Avusturya üzerinden Slovenya ve Hırvatistan’a uzanan Prag-Brno arasındaki yaklaşık 200 kilometrelik bölüm özellikle ağır vasıtaların kış koşullarında kaymalarını önlemek amacıyla kasisli inşa edildiğinden sürat yapılmasına uygun değildir. Çek Cumhuriyeti genelde güvenli bir ülkedir ancak bilhassa yabancı plakalı araçlarda bazı hırsızlık vakalarına rastlanmaktadır. Bu nedenle, araçların park yerlerinde uzun süre bırakılmaması, ayrıca pasaport, para vs. gibi şahsi eşyaların araç içinde muhafaza edilmemesi tavsiye olunur.

OTOYOL GEÇİŞ ÜCRETLERİ

Çek Cumhuriyeti’nde otoyolların bir bölümü ücretlidir. Ülkeye özel araçlarıyla gelecek vatandaşlarımızın https://edalnice.cz/ linkinde yer alan elektronik otoyol etiketlerinden (e-vignette) satın almaları gerekmektedir. Sözkonusu internet sitesi Çekçe’nin yanı sıra, İngilizce, Almanca, Rusça, Lehçe ve Macarca dillerinde de hizmet vermektedir.Uygulama, aracın kayıtlı olduğu ülke ve plaka bilgilerinin sisteme işlenmesi yoluyla hayata geçmektedir. Ödeme, kredi kartı veya banka havalesi ile yapılabilmektedir. İşlemin sonunda, başvuru esnasında sisteme kaydedilen elektronik posta adresine teyit e-postası gönderilmektedir. Doğalgaz veya Biometan ile çalışan araçlara indirimli fiyat uygulanmaktadır. Güncel etiket fiyatları aşağıdaki gibi olup, ayrıntılı bilgilere https://edalnice.cz/ internet sayfasından; otoyollar hakkındaki ayrıntılara ise http://www.motorway.cz/ sayfasından ulaşılması mümkündür.

1 yıllık standart 1.500.-Çek Korunası (61.- Avro)

1 aylık standart 440.- Çek Korunası (18.- Avro)

10 günlük standart 310.- Çek Korunası (13.- Avro)

Diğer taraftan, ağırlığı 3,5 tonun üzerindeki TIR, otobüs ve motorlu araçlar için mutlaka “MYTO” (elektronik geçiş cihazı) kullanılması ve sözkonusu cihaza ilk seferde 1.000 Çek Korunası (yaklaşık 41 Avro) kredi yüklenmesi gerekmektedir. Bu cihaz Çek Cumhuriyeti’ne girişte sınır kapılarından 1.550 Çek Korunası (yaklaşık 63 Avro) depozito ücreti karşılığı kiralanabilmekte ve cihaz iade edildiğinde depozito ücreti geri alınmaktadır. 3,5 tonun üzerindeki araçların ödeyecekleri otoyol ücreti aracın emisyon sınıfına, dingil sayısına ve gidilecek mesafeye göre değişmektedir. Bu konuda, “https://mytocz.eu/tr” web sitesinin “toll calculator” (yol ücreti hesaplama) bölümüne aracın emisyon sınıfı, dingil sayısı ve giriş-çıkış noktaları girilerek ücretler konusunda bilgi edinilebilir.

Çek Cumhuriyeti'ne giren tüm araçların, "yeşil kart" olarak da tabir edilen üçüncü taraf uluslararası trafik sigortası olması gerekmektedir.

5. TRAFİK KURALLARINDA DİKKAT EDİLMESİ GEREKEN HUSUSLAR

Çek Cumhuriyeti'nde trafik sağdan işler. Yol ve trafik işaretleri, Avrupa genelindeki işaretlerle aynıdır.

Sürüş sırasında ehliyet, araç ruhsatı, araç sigorta belgelerinin ve yeşil kartın bulundurulması zorunludur.

Araçların 24 saat far yakma zorunluluğu vardır.

Araç kullanan sürücüler için alkol tolerans sınırı sıfırdır. Emniyet kemeri takılması zorunludur. 12 yaşından küçük çocukların aracın ön kısmına oturmaları yasaktır.

Üçüncü şahıs sigortası (trafik sigortası) yaptırılması zorunludur. Zararın 100 bin Çek Korunasının (yaklaşık 4.200 Avro) üzerinde olduğu bir trafik kazasına karışan sürücü, zararın sigortadan karşılanmasını talep edebilmek için olay yerini terk etmeden polisin tutanak tutmak üzere gelmesini beklemek zorundadır.

Kaza için tutanak tutulduğunda ve polis çağırılmadığında hatalı tarafın derhal sigorta şirketini bilgilendirmesi talep edilmelidir. Polisin olay yerine gelerek tutanak tutması ve kusurun karşı tarafta olması durumunda, sözkonusu tutanak ile karşı tarafın sigorta şirketine başvurulması mümkündür.

Ağır yaralanma veya ölüm ile sonuçlanan kazalarda, polisin soruşturmasına ve akabinde ilgili mahkemenin alacağı karara uyulması zorunludur. Bu durumda, aracın sürücüsünün tutuklanması mümkündür.

Ağır yaralanma veya ölüm içermeyen kazalarda, genel olarak, yabancı göz altına alınmamakta, bilahare gıyabında yapılan mahkemenin sonucu vatandaşı olduğu ülkenin ilgili makamına gereği için duyurulmaktadır.

Hız limitleri, genelde ve trafik işaretleriyle aksi bildirilmediği takdirde, yerleşme birimlerinde 50 km, ana yollarda 90 km ve otoyollarda 130 km.'dir. Radarla hız kontrolleri yapılmaktadır.

Hız limitini aşan sürücülere uygulanan trafik cezaları:

· Yerleşim yerlerinde hız sınırını 5 km/h‘den az ihlali durumunda 1.500 ila 2.500 Çek Korunası (yaklaşık 63-105 Avro), (hemen ödenmesi halinde ise 1.000 Çek Korunası)

· Yerleşim yerlerinde hız sınırının 6 ile 19 km/h ihlali durumunda 1.500 ile 2.500 Çek Korunası (yaklaşık 63-105 Avro) ve 2 ceza puanı (hemen ödenmesi halinde 1.000 Çek Korunası)

· Yerleşim yerlerinde hız sınırının 20 ile 39 km/h ihlali durumunda 2.500 ile 5.000 Çek Korunası arasında (yaklaşık 105-210 Avro) ve 3 ceza puanı (hemen ödenmesi halinde 2.500 Çek Korunası)

· Yerleşim yerlerinde hız sınırının 40 km/h ve üstü ihlali durumunda 5.000 Çek ile 10.000 Çek Korunası (yaklaşık 210-420 Avro), sürücü belgesine 6 ay ila 12 ay el konulması ve 5 ceza puanı

· Yerleşim yeri dışında hız sınırının 10 km/h’den az ihlali durumunda 1500 ila 2,500 Çek Korunası (yaklaşık 63-105 Avro), (hemen ödenmesi halinde ise 1.000 Çek Korunası)

· Yerleşim yeri dışında hız sınırının 11 ile 29 km/h ihlali durumunda 1.500 ile 2.500 Çek Korunası (yaklaşık 63-105 Avro) ve 2 ceza puanı (hemen ödenmesi halinde 1.000 Çek Korunası)

· Yerleşim yeri dışında hız sınırının 30 ile 49 km/h ihlali durumunda 2.500 ile 5.000 Çek Korunası arasında (yaklaşık 105-210 Avro) ve 3 ceza puanı (hemen ödenmesi halinde 2.500 Çek Korunası)

· Yerleşim yeri dışında hız sınırının 50 km/h ve üstü ihlali durumunda 5.000 Çek ile 10.000 Çek Korunası (yaklaşık 210-420 Avro), sürücü belgesine 6 ay ila 12 ay el konulması ve 5 ceza puanı

6. TEMSİLCİLİK İRTİBAT BİLGİLERİ VE YARARLI TELEFONLAR

Adres: T.C. Prag Büyükelçiliği

Sibiřské náměstí 730/1, 160 00 Bubeneč, Prag-6, Çek Cumhuriyeti

T.C. Prag Büyükelçiliği (mesai saatleri içinde):(+420) 224 311 402 / 224 311 403 / 233 081 810
T.C. Prag Büyükelçiliği-Acil durum nöbetçi numarası (Mesai saatleri dışında acil bir durumla karşılaşıldığında): (+420) 777 929 971

THY Prag Ofisi: (+ 420) 234 708 708 / 220 116 502

Polis imdat: 158

Ambulans: 155

Acil yardım (SOS): 112 (Birleşik servis)

UAMK - Bozulan/kaza yapan araç: 1230

Şehir Polisi: 156

7. AYRICA DUYURULMASINDA YARAR GÖRÜLEN HUSUSLAR

- Çek Cumhuriyeti'ne seyahatlerde "seyahat sigortası" yaptırmış olmak zorunludur.

- Görev bölgemize turizm amacıyla gelen vatandaşlarımız zaman zaman yankesicilik olayları neticesinde pasaport ve paralarının çalınması nedeniyle mağduriyet yaşayabilmektedirler. Özellikle kalabalık ortamlarda ve toplu taşıma araçlarında, vatandaşlarımızın sırt ya da el çantalarını gözle görebilecekleri bir yerde bulundurmaları, bu tip tatsız hadiselerin yaşanmasının önüne geçebilecektir.

Yabancı plakalı araçlara yönelik hırsızlık olayları yaygındır. Prag’a özel otomobiliyle gelen vatandaşlarımızın; aracın içinde görünen yerlerde navigasyon vb. cihazı bırakmamaları, aracın ön camına takılarak kullanılan navigasyon cihazlarının vantuz izi bırakmadığına dikkat etmeleri, araçlarını ilgili belediyeye kayıtlı sakinler için ayrılmış olan “mavi çizgili” park alanlarına kesinlikle park etmemeleri, beyaz çizgili paralı park yerlerine ya da otoparklara park etmeleri önemle tavsiye olunur. Mavi çizgili alana park eden araçların tekerine kilit takılabilmekte ya da çekici tarafından parka çekilebilmektedir.

- Çek Cumhuriyeti, yerel para birimi Çek Korunasını kullanmaktadır. Bunun yanı sıra, eski şehir merkezi ve pek çok turistik bölgede, restoran ve kafelerde Avro ile ödeme de kabul edilmektedir. Ancak, bu tip işletmelerde, yabancı para birimi düşük bir kurdan Çek Korunasına çevrildiğinden, vatandaşlarımızın herhangi bir alışveriş yapmadan evvel, yanlarında bulundurdukları dövizlerini yeterli miktarda Çek Korunasına çevirmeleri yararlı olacaktır. Bu bağlamda, özellikle Vaclav Meydanında (Vaclavske Namesti) bulunan döviz bürolarında ilân edilen cazip kurların dikkatle incelenmesi; yüksek kurların genellikle 2-3 bin Avro gibi yüksek meblağlar için uygulandığına, daha az miktarlara daha düşük kurların uygulanmakta olduğuna, komisyon alınıp alınmadığına dikkat edilmesi ve mağduriyet yaşanmaması için bürodan ayrılmadan önce mutlak surette çevrilen paranın sayılarak kontrolünün sağlanması, döviz bozdurmak için ana turist güzergâhının dışında kalan döviz bürolarının kullanılması, sokakta döviz bozdurma işi yapan şahıslardan kaçınılması önemle tavsiye edilir.

- Parklar, caddeler gibi açık alanlarda alkol tüketimi yasak olup, 1.000 Çek Korunasından başlayan para cezaları uygulanmaktadır. Yerlere sigara ve çöp atıldığında da 1.000 Çek Korunası para cezası tatbik edilmektedir. Diğer yandan okul, hastane, metro ve çocuk parkları çevresinde alkol tüketimlerinde 30.000 Çek Korunasına (1.200 Avro) kadar ceza uygulanabilmektedir.

- Çek vatandaşları toplu taşıma araçları için büyük çoğunlukla yıllık paso sahibidir. Bu araçlar için gerek metro istasyonlarından, gerek otomatik gişelerden veya gazete bayilerinden bilet temin edilebilmektedir. Ayrıca, temassız özellikli kredi kartlarıyla tramvaylarda, otobüslerde ve metro istasyonlarında bulunan turuncu/sarı renkli makinalardan da bilet satın alınması mümkündür. Metro, otobüs ve tramvay gibi toplu taşıma araçlarında turnike bulunmamaktadır. Paso sahibi olmayanların biletlerini araç içinde ya da metro istasyonu girişindeki cihazlara okutarak aktive etmeleri gerekmektedir. Öte yandan, otobüs ve tramvay içinde, metro istasyonu çıkışlarında görevlilerce rastgele denetim yapılmakta, turist olduğu anlaşılan kişiler öncelikle sorgulanmaktadır. Özellikle biletle seyahat edenlerin metroya inmeden önce, tramvay/otobüsle seyahat edeceklerin ise biner binmez biletlerini makinaya okutmaları gerekmektedir. Aksi takdirde makinalarda okutulmamış biletlere kaçak yolcu işlemi yapılıp 1.500,- Çek Korunası (anında ödendiği takdirde 1.000,- Çek Korunası) para cezası tatbik edilmektedir. Haksız bir uygulama sonucu kesildiği düşünülen cezanın iptali konusunda Büyükelçiliğimizin bir yetkisi bulunmamakta olup, vatandaşlarımızın ödemeyi yaptıktan sonra itirazda bulunmaları (e-posta kanalıyla da takip edilebilmektedir) gerekmektedir.

- Ülkemizden Çekya’ya turistik amaçlarla gelen ve konaklama rezervasyonlarını şahsen internet siteleri aracılığıyla yapan vatandaşlarımızın Çekya’ya varışlarında konaklama tesisinden memnun kalmadıkları, değiştirmek istedikleri, bu nedenle para iadesi talebinde bulundukları, ancak görevlilerle aralarında anlaşmazlık çıktığı yönünde zaman zaman şikâyetler alınabilmektedir. Sözkonusu şikâyetler, konusu itibariyle ticari nitelikte olup, iki taraf arasında bağlayıcılık taşımaktadır. Büyükelçiliğimizce tesislere herhangi bir yaptırımda bulunulması mümkün değildir.