Üye Ülkeler:

BİK üyeleri; GDAÜ katılımcı ülkeleri (Türkiye, Arnavutluk, Bosna-Hersek, Bulgaristan, Hırvatistan, Karadağ, Kosova, Kuzey Makedonya, Moldova, Romanya, Sırbistan, Yunanistan ve Slovenya), AB, donör ülkeler, uluslararası kuruluşlar ile uluslararası mali kurumlardan oluşmaktadır.

Türkiye’nin Üyelik Durumu:

Ülkemiz, BİK’in kurucu üyeleri arasında yer almakta, bütçesine önemli miktarda katkıda bulunmakta ve bölgesel nitelikteki ortak projelerde belirleyici rol üstlenmektedir. Türkiye, BİK Yönetim Kurulu’nun üyesidir.

Teşkilatın Tarihi

BİK, 27 Şubat 2008’de Sofya’da yapılan GDAÜ Dışişleri Bakanları Toplantısı’nda, Güneydoğu Avrupa İstikrar Paktı’nın ardılı olarak kurulmuştur. Sekretaryası Saraybosna’da yerleşik teşkilatın ayrıca Brüksel’de bir İrtibat Ofisi bulunmaktadır.

Tüzükle belirlenen 6 faaliyet alanı bulunan teşkilat, bu alanlardaki faaliyetlerinin icrası sırasında hükümetler, uluslararası kuruluşlar, mali kurumlar, bölgesel örgütler, sivil toplum ve özel sektörle aşağıdaki faaliyet alanlarında iş birliği yapmaktadır.

-Ekonomik ve sosyal kalkınma

-Enerji ve altyapı

-Adalet ve içişleri

-Güvenlik işbirliği

-İnsan kaynağının geliştirilmesi

-Parlamentolararası ilişkiler

Teşkilatın işleyişi çerçevesinde, yıllık toplantılar ve Yönetim Kurulu toplantıları gerçekleştirilmektedir. Yıllık toplantılar, GDAÜ Zirveleri’yle eşzamanlı olarak, Genel Sekreter ile GDAÜ Dönem Başkanı ülkenin Dışişleri Bakanlığı’nın eşbaşkanlığında düzenlenmektedir.

Üst düzey siyasi bir toplantı olarak öngörülen yıllık toplantıda, Genel Sekreterin Yıllık Raporu ile Strateji ve Çalışma Belgesi gözden geçirilmekte ve onaylanmaktadır.

BİK’in denetimi ve operasyonel anlamda yönlendirilmesi, yılda üç kez toplanan Yönetim Kurulunca yapılmaktadır.

GDAÜ 2019 Saraybosna Zirvesi’nde GDAÜ liderleri, BİK’i bölgesel bağlantısallık (connectivity) politikasını mümkün olan tüm veçheleriyle izlemekle görevlendirmiştir. Saraybosna Zirvesi Bildirisi’nde, GDAÜ katılımcılarının, BİK’ten, yürürlük dönemi sona ermekte olan Güneydoğu Avrupa 2020 Stratejisi sonrası için BM Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları ve 2030 Gündemi’yle (2030 Agenda) uyumlu yeni bir strateji hazırlanmasını beklediği ifade edilmiştir. Benzer şekilde, BİK’in, bölgenin AB ve Avrupa-Atlantik bütünleşme süreçlerine katkı sağlama görevi çerçevesinde, hazırlanacak Stratejinin AB Müktesebatı (EU Acquis) ile uyumlu olması gerektiği hususu vurgulanmıştır.

BİK tarafından bu temel üzerine çalışmaları başlatılan Güneydoğu Avrupa 2030 Strateji Belgesi (SEE 2030), GDAÜ Dönem Başkanlığımızca 17 Haziran 2021 tarihinde Antalya’da yapılan GDAÜ Zirvesinde onaylanmıştır.

Türkiye’nin Teşkilat’la İlişkileri

BİK, “bölgesel sahiplenme” anlayışıyla, kapsayıcı nitelikte bir teşkilat olarak planlanan ve aktif üyesi olduğumuz GDAÜ’nün operasyonel koludur.

Bu itibarla, tarafımızdan, BİK’in yalnız üyesi olmakla yetinilmeyip, aynı zamanda Yönetim Kurulu üyeliği de üstlenilmiştir. Türkiye, teşkilat bütçesine en büyük miktarda katkı yapan ülkeler arasında da yer almaktadır.

Ülkemiz, GDAÜ Dönem Başkanlığını üstlendiği 1998-1999, 2009-2010 ve 2020-2021 dönemlerinde, uzman düzeyindeki toplantılar yoluyla BİK’in teorik aşamadan uygulama aşamasına geçmesine özel çaba harcamıştır.

GDAÜ Dönem Başkanlıkları ve BİK arasında sinerji yaratılması da ülkemizin hassasiyetle üzerinde durduğu bir konuyu oluşturmaktadır.