Meslek Memuru Kimdir?

Meslek memurları, Dışişleri Bakanlığının görevlerinin yerine getirilmesinde, çeşitli kademelerde görev ve sorumluluk alarak diplomasi mesleğini icra eden Bakanlığın yönetici kadro memurlarıdır.

Diplomasi mesleği, tarih boyunca devletlerin ulusal çıkarlarının korunmasında ve hatta ulusların kaderlerinin tayin edilmesinde belirleyici bir rol oynamıştır. Mesleğin bu özelliğinin bugün de geçerliliğini koruduğu kuşkusuzdur.

Bununla birlikte, uluslararası ilişkilerde son yıllarda meydana gelen hızlı gelişmeler karşısında diplomasi mesleği de yeni bir nitelik ve kapsam kazanmıştır. Diplomatlar, geçmişe kıyasla bugün çok daha geniş bir alan içinde mesleklerini icra etmek durumundadırlar. Siyasi konuların yanı sıra, ticaret, ekonomi, kültür/sanat, bilim, tanıtım gibi bir toplumu doğrudan ilgilendiren konular da diplomatların sorumluluk alanları arasına girmiştir. Diplomasinin faaliyet alanlarının önümüzdeki dönemde daha da genişleyeceğinden şüphe edilmemektedir.

Nasıl Meslek Memuru Olunur?

Dışişleri Bakanlığı meslek memurları, adayların yabancı dil ve okul bilgileri ile muhakeme, kavrayış ve ifade yeteneklerinin ölçüldüğü, yazılı ve sözlü aşamalarından oluşan yarışma sınavı ile seçilirler.

Aday Meslek Memurluğu Sınavına Katılma Şartları Nelerdir ?

Dışişleri Bakanlığı meslek memuru olmak için, 657 Sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 48'inci maddesinde yer alan devlet memuru olma koşullarına ilaveten aşağıdaki şartlar aranır:

a) Yazılı eleme sınavının ilk günü itibariyle 31 yaşından gün almamış olmak,

b) Siyasal  Bilgiler, İktisat ve İktisadi ve İdari Bilimler Fakültelerinin dört yıl süreli  eğitim veren uluslararası ilişkiler, kamu yönetimi, siyaset bilimi, iktisat,  maliye, işletme ve ekonomi bölümlerinden, Hukuk Fakültelerinden veya bu dallara  öğrenim programlarında ağırlıklı olarak yer veren (bu konuda Bakanlığın takdiri  esastır) denkliği YÖK tarafından onaylanmış yabancı öğrenim kurumlarından mezun  olmuş olmak, 
 
c) ÖSYM tarafından yapılan KPSS sınavından, Bakanlığımız aday meslek memurluğuna giriş için belirlenmiş puan türünden (KPSS36) , sınav ilanında duyurulacak yeterli puanı almak,

d) Erkek adaylar için, muvazzaf askerlik hizmetini yapmış veya erteletmiş olmak,

e) Her türlü iklim şartlarına dayanıklı olduğunu tam teşekküllü resmi hastane raporu ile belgelemek (bu belge sınavı kazananlardan istenecektir). (Aday Meslek Memurluğu Sınavına en fazla üç defa katılınabilir.)

Sınav Konuları Nelerdir ?

Yazılı eleme aşamasında, adayın sınava gireceği yabancı dilde (İngilizce, Fransızca veya Almanca) kompozisyon, Türkçe'den yabancı dile çeviri ve yabancı dilden Türkçe'ye çeviri bölümleri bulunur. Almanca'dan sınava gireceklerin, İngilizce veya Fransızca dillerinden birinden de sınava girmeleri zorunludur. Ayrıca, iki dilden birden sınava girmek de mümkündür.

Sınavın yazılı aşamasını kazanan adaylar sözlüye çağırılır. Sözlü sınavda adaylara, Siyasi Tarih (Osmanlı Siyasi Tarihi, 1789'dan günümüze kadar Dünya Siyasi Tarihi, Türk İnkılâp Tarihi), Uluslararası Politika, Anayasa Hukuku, Siyasal Sistemler ve İnsan Hakları, Türkiye'nin Yönetim Yapısı, Uluslararası Hukuk, Devletler Özel Hukuku, Hukukun Temel Kavramları ve Medeni Hukuk, Türkiye Ekonomisi, Maliye, Uluslararası Ekonomi ve Genel Kültür konularında sorular yöneltilmektedir. Mülakat şeklinde yapılan sözlü sınavda adaylar, yukarıda belirtilen konuların tümünden bir defada sınava tabi tutulur.

Yazılı ve sözlü sınavlarda tam not 100 olup, geçer not 70'tir. Yazılı sınavlarda her sınav için ayrı değerlendirme yapılmakta olup, sınavın her bölümünden geçer not almak şarttır. Başarı sırasını bu sınavlarda alınan notların toplamı belirler. Yazılı sınavlarda başarı sağlayanlar sözlü sınava alınırlar. İkinci yabancı dilden alınan notların ortalamasının 60'tan fazlası sınav notları toplamına eklenir. Ancak, bu ekleme, asıl dil sınavındaki başarısızlığı telafi etmez. Diğer taraftan, birinci dil olarak Almanca'dan yazılı eleme sınavına girenlerin İngilizce veya Fransızca'dan da en az 50 almaları gereklidir. Sınav tarihleri belli başlı gazetelerin Türkiye baskılarında ve Dışişleri Bakanlığı internet sitesinde sınavdan makul bir süre önce ilan edilir.

Bakanlığımız Personel Dairesi Başkanlığı’nın 292 13 88-89-90 numaralı telefonlarından sınavla ilgili ilave bilgi alınabilir.

Sınavlar zor, ancak adildir. Adayların kapalı sınav kağıtları, Bakanlığın üst düzey yöneticilerinden oluşan bir komisyon tarafından ayrı ayrı etraflıca değerlendirilir. Değerlendirmeler sonucunda ortaya çıkan başarı tablosu kesindir. Sözlü sınavlarda ise her bir adayın durumu yine ayrı ayrı ele alınır ve komisyon üyeleri her bir adaya puan verir. Adaylar ve sınav kağıtları nesnel ve önyargılı müdahaleden uzak bir şekilde değerlendirilir. Bu özellik, Dışişleri Bakanlığı’nı, bulunduğu saygın noktada tutan en önemli öğedir.

Dışişleri Bakanlığı’ndan Ne Bekleyebilirsiniz ?

Diplomasi kariyeri yapmak istiyorsanız, genç yaşta sorumluluk üstlenerek, Türkiye Cumhuriyeti’nin bir yurtdışı temsilciliğinin yönetiminde yer almayı arzu ediyorsanız, Türkiye’yi yurtdışında temsil etmek istiyorsanız, ilerlemelerin liyakate dayanarak yapıldığı dinamik bir kurumda çalışmak istiyorsanız, yurtdışında yaşayan vatandaşlarımıza hizmet etmenin mutluluğunu duymak istiyorsanız, sizi meslek memuru olmaya davet ediyor ve size aşağıdaki imkanları sunuyoruz.

• Eşit Fırsatlar
• Kariyer
• Yurtdışı Tayin
• Meslekte Yükselme
• Hizmetiçi eğitim

Eşit Fırsatlar Dışişleri Bakanlığı’na sadece belirli toplumsal kesimlerden personel alındığı şeklinde zaman zaman dile getirildiği gözlenen görüş dayanaktan tamamen yoksundur. Bakanlığımıza 1998-2006 yıllarında katılan 302 meslek memurunun anne-baba mesleklerini gösteren aşağıdaki tabloya bakıldığında, bunlardan sadece % 6.96’sının Dışişleri mensuplarının çocukları olduğu görülecektir.

Sınav kazanan gruba mensup meslek memurlarının göreve aynı gün başlatılmasına özen gösterilir ve daha önce başka kamu kuruluşlarında geçirilmiş süreler meslek memuru kıdemi bakımından önem taşımaz. Bu suretle aynı sınavı kazanmış memurların kıdem bakımından yekdiğerine avantaj sağlaması önlenmiş olur.

Kariyer

Meslek memurluğu bir "kariyer" özelliği taşır. Belirli süreler ve aşamalar geçirilmeden meslekte üst unvanlara ulaşmak olanaklı değildir. Bu çerçevede, iç ve dış teşkilatta her kademedeki yöneticilerin sadece meslek memurları arasından belirlenmesi yasal zorunluluktur. Başka kamu kurumlarından Dışişleri Bakanlığı yönetici kadrolarına naklen atama yapılamaz.

Yurtdışı Tayin

Yaklaşık kırk yıllık bir meslek hayatının üçte ikiye varan bölümü dış temsilciliklerde geçer. Bakanlık, dış tayinleri, olanaklar ölçüsünde, memurların çeşitli alanlarda deneyim kazanmalarını sağlayacak şekilde yapar, her tayin dönemi öncesinde tayin yapılacak yurtdışı görev yerleri belirlenir ve tayin kapsamına giren memurlardan tercihlerini bildirmeleri istenir. Yapılan tayinlerde memurların tercihleri de, imkanlar elverdiği ölçüde, dikkate alınır. Meslek memurlarının, hizmetin gerektirdiği istisnalar dışında dış görev süreleri en çok beş yıl, merkez görev süreleri ise en az iki yıldır.

Meslekte Yükselme Gösterilen başarı ve uyum meslekte yükselmenin yegane ölçüsüdür. Bakanlık, memurlarının başarı düzeylerini, başta sicil mekanizması olmak üzere, sürekli şekilde izler ve bu durum kariyerdeki gelişime ilişkin kararların temelini teşkil eder.

Hizmet İçi Eğitim

Bakanlığa katılan aday meslek memurları, önce bütün memurların ortak vasıfları ile ilgili temel eğitime, bilahare daha kapsamlı olan hazırlayıcı eğitim ile yurtiçi ve yurtdışı staja tabi tutulurlar. Temel ve Hazırlayıcı eğitim Dışişleri Bakanlığı Eğitim Merkezi Başkanlığı tarafından düzenlenmektedir.