سخنرانی جناب وزیرمان در مراسم افتتاحیه رسمی چهاردهمین کنفرانس سفرا (دوشنبه، 16 مرداد 1402)

همکاران بسیار گرانقدر،

خانم­ها و آقایان،

از اینکه چهاردهمین کنفرانس سفرا را به طور رسمی افتتاح می­نمایم بسیار خرسندم.

همانگونه که مطلع هستید، ملت ما در انتخابات پیام اعتماد و ثبات داده­اند.

پنج سال پیش رو، برای تحقق اهداف سیاست خارجی­مان فرصتی تاریخی می­باشد.

با رهبری جناب رییس­جمهورمان که بار دیگر انتخاب شده­اند،

برای استقلال کامل ترکیه­مان،

که تعیین­کننده تحولات جهانی باشد،

در مواقع لازم بازی­ساز باشد ویا بازی را برهم بزند

و تقویت نقش بازیگر موثر بودن آن به صورت خستگی­ناپذیر تلاش خواهیم­کرد.

جهت­گیری راهبردی و نحوه اداره سیاست خارجی برایمان بی­نهایت شفاف است:

سیاست خارجی ملی به معنای کامل است که از هرگونه دامنه تاثیر مستقل است،

حول ارزش­های تمدنی­مان تشکیل یافته،

متکی بر امکانات و توانایی­های در حال افزایش است،

هدف­اش تقویت تمامیت، امنیت و رفاه حکومت و ملت­مان است و در منطقه خود یک مرکز جاذبه می­باشد.

یعنی سیاست خارجی "قرن ترکیه".

به همراه شما سفرای گرانقدر برای تحقق این چشم­انداز با تمام توان کار خواهیم کرد.

همکاران عزیز.

کنفرانس سفرا به منظور بررسی چشم­انداز سیاست خارجی ملی در قرن ترکیه فرصتی تقدیم ما کرده­است.

همه با هم تصویری به­روز از ابعاد مختلف روابط خارجی خود را ترسیم کرده، کارهای مربوط به پیش­بینی راهبردی درباره آینده را انجام خواهیم­داد.

تهدیدها و فرصت­هایی را که در دوره­ی پیش­رو در انتظار ما هستند بررسی کرده؛ پیشنهادهای متمرکز بر راه­حل ارائه خواهیم­کرد.

در حوزه­هایی مانند اقتصاد، تجارت، امنیت، دفاع، اطلاعات، انرژی، فرهنگ و ارتباطات که از اجزای مهم روابط خارجی ما هستند با وزرای محترم و روسای سازمان­ها دیدار و مشورت خواهیم­ کرد.

مجلس "غازی" ملی کبیر ترکیه را که تجلی اراده ملی است زیارت کرده، در دیدار با رییس محترم مجلس ارزش­های افزوده دیپلماسی پارلمانی را ارزیابی خواهیم کرد.

همچنین در دیداری که از طرف جناب آقای رییس جمهور به حضور پذیرفته خواهیم شد در چارچوب هدف قرن ترکیه دستورات ایشان را دریافت خواهیم کرد؛

موضع خود را در قبال دنیایی که در آستانه یک نظام بین­المللی جدید است شکل خواهیم داد.

همکاران گرامی،

نظام جهانی موجود متاسفانه برای قسمت اعظمی از دنیا صلح، ثبات و عدالت تولید نمی­کند.

شاهد هستیم که رقابت بین قدرت­های بزرگ در سطح جهانی تنش و چند قطبی شدن را افزایش می­دهد.

نظام جهانی که هرچه پیش می­رویم از تعادل دور می­شود، شامل تحولات غیرقابل پیش­بینی بسیاری است.

این نیز شکنندگی را افزایش می­دهد.

در نظام جهانی با تعداد زیادی چالش سیاسی، نظامی، اقتصادی، زیست محیطی، فناورانه و اجتماعی به صورت همزمان روبرو هستیم.

شاهد هستیم که چالش­های مختلفی مانند درگیری­های مسلحانه، تروریسم، مهاجرت غیرقانونی، بیگانه هراسی، اسلام ستیزی، تغییرات اقلیمی و بحران پسماند، یکدیگر را تحریک کرده، از هم تغذیه می­کنند.

جهان در حالی که نگرانی سرانجام جنگی که در نزدیکی ما در اروپا به وقوع پیوسته را تجربه می­کند، با چالش­هایی نظیر تورم، رکود، بحران انرژی و مشکلات مواد غذایی نیز درگیر است.

افزایش رفاهی که ثمره جهانی شدن است، در سطح جهانی به صورت عادلانه تقسیم نمی­شود.

سازمان­هایی که مسئول حکمرانی جهانی و منطقه­ای هستند، در بسیاری موارد در ارتباط با حل این موقعیت وخیم ناکارامد بوده و گاهی بی تمایل رفتار می­کنند.

در حالی که برخی کشورها در این محیط سعی می­کنند تا به تنهایی راه خود را بیابند، شاهد افزایش حمایت گرایی و تبعیض در حوزه­های اقتصادی و اجتماعی هستیم.

فناوری­هایی که عصر جدیدی را ایجاد کرده­اند به­ویژه فضای سایبری، هوش مصنوعی و کوانتوم؛ در عرصه­های بسیاری مانند اقتصاد، امنیت، پیشرفت، حمل و نقل و بهداشت فرصت­هایی را ارائه کرده­است.

این فناوری­ها نیز اساساً در بین حوزه­های جدید جای می­گیرند.

این فناوری­ها از سوی دیگر خطرات امنیتی را نیز همراه خود دارند و ممکن است مورد سوءاستفاده گروهک­های تروریستی و دول متخاصم قرار بگیرند.

در نتیجه، نظام جهانی فعلی «دوران پیچیده تری و بحران­های متعددی» را تجربه می­کند.

تاریخ با تجارب تلخی به ما نشان داده که این بحران­ها نمی­توانند به شکل فعلی ادامه یابند.

نیار به یک تغییر وجود دارد.

حال، این تغییر چگونه خواهد بود؟

بازیگران آن چه کسانی خواهند بود؟

اینکه در این نقطه فروپاشی نظام جهانی چه شکلی به خود خواهد گرفت، به ترجیحات سیاسی حکومت­های پیشگام و استعداد آن­ها در تحقق این ترجیحات بستگی خواهد داشت.

ترکیه بدون شک با رهبری جناب آقای رییس جمهورمان، یکی از این حکومت­های پیشرو خواهد بود.

سفرای گرانقدر،

در صدمین سالگرد جمهوریت­مان و پانصدمین سالگرد پایه­گذاری تشکیلات امور خارجۀمان، به سوی قرن ترکیه گام برمی­داریم.

چشم­اندازمان در قرن ترکیه، تبدیل ترکیه به یکی از بازیگران موسس نظام است.

به این هدف بزرگ با پیش­بینی و شکل­دهی به تغییرات خواهیم رسید.

ما برای تاسیس یک نظام جهانی که بی­عدالتی­های جهانی را از میان برداشته،

به نابرابری­های اقتصادی حمله­ور شده،

صلح، امنیت، ثبات و رفاه ایجاد کرده،

و تاثیرگذار، فراگیر و دربرگیرنده­ی انسانیت باشد،

به همراه سایر کشورها کار خواهیم کرد.

با آگاهی از اینکه تغییرات بزرگ نیازمند صبر راهبردی و اراده قوی هستند، با گام­های متواضعانه اما با ثبات ادامه خواهیم­داد.

در حالی که این گام­ها را تحقق می­بخشم در راستای چهار هدف راهبردی حرکت خواهیم کرد.

این اهداف شامل موارد زیر است:

- برقراری صلح و امنیت در منطقه­مان

- قراردادن روابط خارجی بر مبنای ساختاری

- توسعه فضای رفاهی و

- پیشبرد اهداف جهانی

در راستای هدف نخست که برقراری صلح و امنیت در منطقه­مان است، تدابیر و اقدامات خود در ارتباط با کاهش مناطق درگیری را اقزایش خواهیم داد.

بزرگترین تهدید امنیت، آرامش و ثبات در منطقه ما، گروه­هک­های تروریستی و سایر گروه­های نیابتی هستند.

به همراه تمام سازمان­های­مان اجازه نخواهیم داد تا گروهک­های تروریستی چه نامش فتو، پ ک ک/ی­پ­گ و یا داعش باشد و قدرت­هایی که در پشت آنها قرار دارند در کشور ما و در منطقه ما چشم باز کنند، فضایی داشته باشند و نفس بکشند.

در این راستا، علاوه بر اینکه در داخل کشور توانایی­های نظامی، اطلاعاتی و فناورانه خود را اقزایش می­دهیم، در خارج از کشور نیز با ایجاد همکاری موثر با دوستانمان، مبارزه خود را ادامه خواهیم­داد.

به منظور پایان دادن جنگ اوکراین و برقراری صلح تلاش­های مصرانه و مجدانه خود را ادامه خواهیم داد.

اوج­گیری اخیر در جنگ را نگران کننده می­دانیم.

به عنوان مجری پیمان مونترو، اصلی­ترین اولویت­مان حفاظت از آرامش به ویژه در دریای سیاه و ممانعت از هرگونه اقدامی که این آرامش را برهم بزند خواهد بود.

تماس­های خود را به منظور احیای ابتکار غلات دریای سیاه که تمامی خانوارهای جهان را تحت تاثیر قرارداده با تمامی طرف­ها ادامه خواهیم­داد.

تنها بازیگری که می­تواند این کار را انجام دهد ترکیه است.

از سوی دیگر، راه خود را به عنوان مدافع اصلی یافتن راه حلی برای اختلافات سوریه در یک روند سیاسی و بر اساس تمامیت ارضی سوریه ادامه خواهیم داد.

هرگونه تلاشی را برای خارج کردن سوریه از پناهگاه بودن برای گروهک­های تروریستی و میدان جنگ­های نیابتی بودن انجام خواهیم داد.

فعالیت­های خود را در ارتباط با انجام بازگشت­های امن و با عزت را تسریع خواهیم کرد.

از مدافعان اصلی تمامیت ارضی و ثبات سیاسی دیگر همسایه خود کشور عراق هستیم. با این هدف حمایت­های خود را به منظور تصفیه عراق از تروریست­ها به ویژه از پ ک ک را ادامه خواهیم داد.

آرزومندیم روابطمان با تمام کشورهای منطقه بر اساس تحولات مثبت ادامه یابد.

بر این باور هستیم که، در ارتباط با یافتن راه­ حل برای مسائل مورد اختلاف با همسایه خود کشور یونان جو مثبت فعلی فرصت بزرگی را ارائه کرده­است.

ما در ارتباط با این موضوع صادق هستیم.

امیدواریم طرق یونانی هم همین صداقت را ابراز کند.

از سوی دیگر، موضع ما درباره آرمان ملی مان قبرس نیز واضح است.

ثبت برابری حاکمیت ترک­های قبرس و جایگاه برابر بین­المللی آن سیاست اصولی ما می­باشد.

به حفاظت از حقوق و منافع خود در دریای اژه و مدیترانه شرقی با حساسیت ادامه خواهیم­داد.

در برابر کودتاها و بی­ثباتی­هایی که در دوره اخیر در آفریقا افزایش یافته، برای برقراری امنیت و تامین صلح درحال برداشتن گام­های جلوگیرنده هستیم.

به منظور برقراری آرامش پایدار در لیبی می­بایست بر اساس یک سازش فراگیر، انتخابات ریاست جمهوری و پارلمانی در تمام کشور به صورت شفاف، عادلانه و آزاد بدون اینکه بیش از این اتلاف وقتی صورت بگیرد، برگزار شود.

روند های سازش و عادی سازی مان در خاورمیانه و قفقاز جنوبی تسریع شده است.

ما بر اساس اصول اولیه سیاست خارجی خود به دنبال حل مشکلات، افزایش تعداد دوستان و تقویت بیشتر دوستی های موجود خواهیم بود.

پیشرفت هماهنگ روندهای ترکیه-ارمنستان و آذربایجان-ارمنستان برای ثبات، آرامش، رفاه و امنیت در قفقاز جنوبی ضروری است.

تنها راه صلح پایدار در خاورمیانه راه حل دو کشوری بر اساس پارامترهای بین المللی است.

تأسیس یک کشور مستقل و حاکم فلسطینی با پایتختی بیت المقدس شرقی است.

ما در مقابل هر گامی که به این چشم انداز آسیب برساند و هرگونه تحریکی که قبله اول ما، مسجد الاقصی را هدف قرار دهد، خواهیم ایستاد.

ما به ماندن در کنار برادران فلسطینی خود ادامه خواهیم داد.

کشوری که همه کشورها و ملت ها در حوزه بالکان که بر روی تعادل های حساس بنا شده به آن اطمینان دارند، ترکیه، و رهبر سیاسی نیز جناب آقای رجب طیب اردوغان رئیس جمهور ما است.

تعریف ترکیه به عنوان یک قدرت فرامنطقه ای و حتی دشمن با مطرح کردن برخی مفاهیم فرضی،
بی اساس و بدون پایه تاریخی، سهمگین ترین اشتباهی است که می توان در حوزه بالکان مرتکب شد.

در شرایطی که عضویت کلیه کشورهای حوزه بالکان، مولداوی و حتی اوکراین در اتحادیه اروپا و ناتو مورد بحث می باشد، بی نتیجه ماندن روند عضویت در اتحادیه اروپای ترکیه، نابینایی راهبردی است.

در دوره جدید، رویکرد آینده نگرانه به روابط ترکیه و اتحادیه اروپا و احیای این روند با
چشم اندازعضویت کامل، حائز اهمیت است.

بر اساس فراخوان رئیس جمهورمان برای احیای روند عضویت ترکیه در اتحادیه اروپا، بار دیگر تاکید می کنیم که اتحادیه اروپا بدون ترکیه نمی تواند یک بازیگر واقعی جهانی باشد.

ما همچنین انتظار داریم ناتو دارای ساختاری باشد که بر تهدیدات امنیتی و نگرانی های پیشروی کشورهای عضو نظارت یکسان داشته باشد.

در این چهارچوب، ما دعوت خود از برخی کشورهای ناتو برای لزوم پایان دادن فوری همکاری آشکار و پنهان آنها با پ‌ک‌ک در سوریه و عراق را تجدید می نماییم.

هدف دوم ما این است که روابط خارجی خود را بر مبنای ساختاری قرار دهیم.

در نظام بین‌المللی کنونی، دستیابی به پیشرفت ها به تنهایی نیازمند فعالیت بلند مدت است.

اصلی‌ترین و دشوارترین آن هم ماندگاری و نهادینه کردن این پیشرفت ها در نظام بین‌الملل است.

ما تلاش خواهیم کرد تا سیستم های همکاری و اتحاد کنونی خود را در زمینه های سیاسی، نظامی، اقتصادی و سایر زمینه ها موثرتر کنیم.

ابتکارآینده نگرانه «سازمان دولت های ترک»، که ریشه های تمدنی ما را در بر می گیرد، نمونه ای از این نهادینه سازی است.

ما این پیشرفت هیجان برانگیز در جهان بزرگ ترک زبانان را به مراحل بالاتر یکپارچه سازی خواهیم رساند.

ابتکارات مشابهی را نیز برای افزایش همبستگی جهان اسلام اجرا خواهیم کرد.

در این راستا، ظرفیت همکاری فنی خود را که اکنون به یک برند جهانی تبدیل شده است، به ظرفیتی سیستماتیک و موثرتر تبدیل خواهیم کرد.

ما از شوراهای عالی همکاری راهبردی و مکانیسم های رایزنی منطقه ای خود مؤثرتر و مفیدتر استفاده خواهیم کرد.

علاوه بر این، به دنبال اتحاد و مشارکتهای جدید بوده و روابط خارجی و شبکه همکاری خود را غنا خواهیم بخشید.

راهنمایی های شما سفیران محترم نیز در این مرحله بسیار مهم خواهد بود.

هدف سوم ما توسعه فضای رفاهی است.

کمک های ما به صلح، امنیت و ثبات منطقه باعث افزایش رفاه نیز خواهد شد.

در قرن ترکیه، تلاش خواهیم کرد تا ارکان اقتصادی، تجاری و مالی روابط دوجانبه و منطقه ای خود را بیش از پیش سیستماتیک و نهادینه نماییم.

یک اقتصاد قوی و خودکفا با دسترسی به فرصت های جهانی، بزرگترین تکیه گاه قدرت ملی ما است.

ما سیاست خارجی خود را نیز به نحوی که حمایت کننده این اهداف اقتصادی باشد برنامه ریزی و اجرا خواهیم کرد.

ما از توسعه ابزارهای مالی و اقتصادی جایگزین برای فراهم کردن امنیت مالی کشور و منطقه خود حمایت خواهیم کرد.

در این چهارچوب به تحقق امور اقتصادی خارجی بر پایه واحد های پولی ملی کمک خواهیم کرد.

در ابتدا با شروع از منطقه نزدیک خود، سیاست هایی را اجرا خواهیم کرد که گردش افراد، سرمایه، کالاها و خدمات را تسریع می کند.

تلاش های ما برای به روز رسانی اتحادیه گمرکی با اتحادیه اروپا و فراهم آوردن زمینه آزادسازی ویزا نیز تشدید و ادامه خواهد داشت.

در راستای هدف خود برای قرار گرفتن در بین 10 اقتصاد برتر جهان، روابط تجاری و اقتصادی خود را با تمام مناطق جغرافیایی توسعه و تنوع خواهیم بخشید.

ما بُعد روابط خارجی گام‌هایی را که در راستای تبدیل حوزه‌های فناوری پیشرفته و حیاتی از جمله صنایع دفاعی را به لکوموتیو اقتصاد برداشته می شود، با دقت بسیار اجرا خواهیم نمود.

ما موقعیت خود را به عنوان یک مرکز در کریدورهای انرژی و حمل و نقل تثبیت خواهیم کرد و ظرفیت اتصال خود را افزایش خواهیم داد.

ما به پروژه جاده توسعه عراق از نظر تقویت صلح و رفاه در منطقه اهمیت زیادی می دهیم و از آن حمایت می کنیم.

پروژه های ارتباطی مانند خط لوله گاز تاناپ و کریدور میانی شرق به غرب با گذرگاه خزر که
مناسب ترین و مطمئن ترین مسیرها را در زمینه های انرژی و حمل و نقل ایجاد می کنند، در اولویتمان قرار می گیرند.

بدینگونه کمک های ملموسی به امنیت انرژی و زنجیره تامین همه مردم منطقه خواهیم کرد.

هدف چهارم ما نیز کمک به پیشبرد اهداف جهانیمان است.

در این راستا، ما ابتکارات مشارکت دوباره آسیا، آمریکای لاتین و آفریقا را در چهارچوبی نهادینه و ماندگارتر قرار خواهیم داد.

ما به کمک خود به حل مشکلات جهانی برای نظم جهانی عادلانه تر ادامه خواهیم داد.

زیرا ما ملتی هستیم که از بی عدالتی های جهانی ناراحتیم.

رئیس جمهور محترم کشورمان این موضع ترکیه را در هر محفلی با فراخوان های «جهان بزرگتر از پنج کشور است» و «دنیای عادلانه‌ امکانپذیر است» بیان می‌کند.

اصلاح ساختارهای ایجاد شده پس از جنگ جهانی دوم یک ضرورت است.

ما به تلاش های خود برای فراهم آوردن زمینه نمایندگی عادلانه تر در سازمان ملل و سایر نهاد های بین المللی و افزایش اثربخشی این سازمان ها ادامه خواهیم داد.

ما از اصلاح نهادهای مالی بین المللی به گونه ای حمایت خواهیم کرد که به بحران بدهی پایان دهد و زیرساخت های توسعه پایدار را ایجاد کند.

در راستای اهداف انتشار صفر خالص برای سال 2053 و انقلاب توسعه سبز اعلام شده توسط رئیس جمهور محترم کشورمان، ما نیز سهم خود را در مبارزه با بحران اقلیمی انجام خواهیم داد.

ابتکار زباله صفر که با پیشگامی همسر محترم رئیس جمهور اجرا کردیم، از امسال به یک سیاست جهانی تبدیل شده است.

دوستان عزیز،

من اهدافی را که در چهارچوب چشم انداز سیاست خارجی ملی خود تعیین کرده ایم با شما در میان گذاشتم.

اینها اهدافی است که تنها کشورهای بزرگی مانند ترکیه می توانند در دستور کار خود قرار داده و به آنها جامه ی عمل بپوشانند.

تاریخ نشان می دهد که کشورهایی که روابط خارجی خود را به صورت چندجانبه و به نحوی بسیار منظم و با هماهنگی پیش می برند، دارای برتری نسبی هستند.

در این راستا، ما نیز به عنوان وزارت امور خارجه؛ با تهیه فهرستی از روابط خارجی مان با تمام ابعاد آن و تعریف مواضع در ارتباط با مشکلات فعلی و فرصت های راهبردی، هماهنگی بین وزارتخانه ها و نهادهای خود را فراهم خواهیم کرد.

بدین شکل می‌توان به‌عنوان یک حکومت در روابط خارجی‌مان به نحو یک صدا و یک بدن واحد عمل کرد.

در این روند، ما هر نوع امکانات و توانایی های وزارتخانه ها و نمایندگی های خارجی خود را تقویت خواهیم کرد.

ما کشورمان را که یکی از پنج شبکه بزرگ دیپلماتیک جهان است، در این رده‏بندی به جایگاه بالاتری مرتفع خواهیم نمود.

ما در هر لحظه و در هر کجا تاجائیکه توان داریم در کنار شهروندانمان، همتبارانمان، همکیشانمان، جوامع خویشاوندیمان و سایر جوامع مظلوم خواهیم بود.

ما کاری خواهیم کرد تا کسانیکه ترکیه را وطن خود می دانند و کسانیکه امیدشان به ملت ماست، هر بار که سر خود را بالا می آورند احساس غرور نمایند.

سفیران محترم،

همکاران عزیزم،

ما در این راه که برای خدمت به کشور و ملت خود در پیش گرفته ایم، اهداف بزرگی داریم.

بزرگترین ضامن ما در این راه، فعالیت های شما سفرای محترم و مجرب ما است که با ایثار و اراده انجام می دهید.

با سیاست خارجی ملی خود که تحت رهبری رئیس جمهور محترم‏ خود دنبال خواهیم کرد، آرمان استقلال کامل ترکیه را با هم بر دوش می کشیم.

روح همه قهرمانان ما از جمله دیپلمات های ما که در راه خدمت به کشور و ملت به شهادت رسیدند در آرامش باشد.

به شما و همه همکارانم صمیمانه درود و سلام نموده، برایتان تداوم موفقیت های بسیار را آرزو
می نمایم.