Οι Υπηρεσία Εξωτερικών της Δημοκρατίας της Τουρκίας ιδρύθηκε βασιζόμενη στην μακρά παράδοση της Οθωμανικής διπλωματίας.
Η εφαρμογή αυτής της ισχυρής διπλωματικής παράδοσης ως αποτελεσματικό μέσο, ήταν ένας από τους σημαντικούς παράγοντες που επέτρεψαν στην Οθωμανική Αυτοκρατορία να κυριαρχήσει σε μια ευρεία γεωγραφία για πολλούς αιώνες.
Μέχρι τον 19ο αιώνα η διαχείριση των εξωτερικών σχέσεων της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας ήταν υπό την διοίκηση του Reis-ül Küttap (Επικεφαλής Γραμματέας). Ωστόσο, ο Reis-ül Küttap είχε αναλάβει και άλλα καθήκοντα, όπως την διαχείριση της αλληλογραφίας του Κράτους και την τήρηση των κύριων αρχείων του Κράτους. Το 1793, κατά την περίοδο του Selim III, ιδρύθηκε στο Λονδίνο η πρώτη μόνιμη Πρεσβεία και ο Yusuf Agah Efendi διορίστηκε ως ο πρώτος μόνιμος Οθωμανός Πρέσβης. Έτσι, η Οθωμανική Αυτοκρατορία άρχισε να εφαρμόζει μια διπλωματία βασισμένη στις αρχές της μόνιμης εκπροσώπησης και αμοιβαιότητας στις διπλωματικές της σχέσεις. Οι Οθωμανοί Πρέσβεις που διορίστηκαν στις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες, παράλληλα με τα καθήκοντά της εκπλήρωσης των διμερών σχέσεων, διαβιβάζοντας πληροφορίες σχετικά με τις χώρες στις οποίες είχαν ανατεθεί, έπαιξαν επιταχυντικό ρόλο στην διαδικασία της Δυτικοποίησης και της μεταρρύθμισης της Αυτοκρατορίας, λειτουργώντας ως πρωτοπόροι του εκσυγχρονισμού.
Το Μεταφραστικό Γραφείο ιδρύθηκε κατά τη διάρκεια της περιόδου του Mahmut II στο πλαίσιο της αναδιάρθρωσης του συστήματος «Reis-ül Küttap» σύμφωνα με τις διπλωματικές ανάγκες και τις συνθήκες της εποχής. Καθώς οι εξωτερικές υποθέσεις είχαν αυξηθεί κατά πολύ και είχαν αποκτήσει μεγάλη σημασία, το 1836 ο θεσμός «Reis-ül Küttap» αναβαθμίστηκε σε Υπουργείο. Ο Yozgatlı Akif Efendi, ο τελευταίος «Reis-ül Küttap», διορίστηκε ως ο πρώτος Υπουργός Εξωτερικών.
Οι βάσεις της εξωτερικής μας πολιτικής κατά την περίοδο της Δημοκρατίας τέθηκαν στα χρόνια του Εθνικού Αγώνα μας. Αμέσως μετά τα εγκαίνια της Μεγάλης Εθνοσυνέλευσης της Τουρκίας στις 23 Απριλίου 1920, μαζί με τον σχηματισμό της πρώτης Εθνικής Κυβέρνησης ιδρύθηκε επίσημα στις 2 Μαΐου 1920 και το Υπουργείο Εξωτερικών με επικεφαλής τον Bekir Sami Bey. Το Υπουργείο, το οποίο ιδρύθηκε με εξαιρετικά περιορισμένους πόρους, παρά τις δυσκολίες της εποχής, εκτέλεσε τις λειτουργίες και τα καθήκοντα που απαιτούσαν οι αυξημένες επαφές με τον έξω κόσμο με επιμέλεια και αφοσίωση και διαδραμάτισε σημαντικό ρόλο στη διαδικασία που προηγήθηκε της Συνθήκης της Λωζάνης.
Μετά την ίδρυση της Τουρκικής Δημοκρατίας, το Υπουργείο Εξωτερικών άρχισε να αναπτύσσει τόσο την εσωτερική όσο και την εξωτερική θεσμική δομή του. Το 1927, εγκρίθηκε η πρώτη ολοκληρωμένη νομική ρύθμιση σχετικά με το Υπουργείο Εξωτερικών και με τον υπ’αριθ. 1154 νόμο τέθηκαν οι βάσεις της σημερινής δομής του Υπουργείου μας.
Από την ίδρυση της Δημοκρατίας το 1923 μέχρι σήμερα, το όραμα και οι αρχές του μεγάλου ηγέτη και ιδρυτή της, Atatürk, καθοδήγησαν την Τουρκική Εξωτερική Πολιτική και το γνωστό ρητό του "Ειρήνη στην χώρα, ειρήνη στον κόσμο" αποτελεί τον βασικό στόχο της Τουρκικής Εξωτερικής Πολιτικής. Κατά συνέπεια, από τη δεκαετία του '30 η χώρα μας ακολουθεί μια ενεργή και ειρηνική εξωτερική πολιτική. Πάρα τις πιέσεις προς την αντίθετη κατεύθυνση, η αποτελεσματική διπλωματία που επιδίωκε να διαφυλάξει τα συμφέροντα της χώρας μας, απέτρεψε την Τουρκία από την ανάμιξή της στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο και την επακόλουθη καταστροφή που θα συνεπαγόταν.
Το διεθνές περιβάλλον που δημιουργήθηκε μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο διαμόρφωσε σε σημαντικό βαθμό την Τουρκική Εξωτερική Πολιτική και συνεπώς την δομή και τις δραστηριότητες του Υπουργείου μας. Με την αύξηση των εξωτερικών οικονομικών σχέσεων και την διεύρυνση των διεθνών οικονομικών θεσμών μετά το 1945, η επίβλεψη των συμφερόντων μας στο τομέα αυτό τέθηκε επίσης υπό την ευθύνη του Υπουργείου μας.
Κατά τον ίδιο τρόπο, μετά το 1945 σύμφωνα με την αυξανόμενη τάση προς τη διεθνή συνεργασία στις πολιτικές και οικονομικές υποθέσεις και τις προσπάθειες δημιουργίας οργανώσεων που εξυπηρετούν αυτόν τον σκοπό, οι πολυμερείς πολιτικές και οικονομικές υποθέσεις έλαβαν επίσης σημαντική διάσταση εκτός από τη διεξαγωγή διμερών σχέσεων μεταξύ των λειτουργειών του Υπουργείου μας. Στο πλαίσιο των αυξανόμενων ενεργειών της πολυμερούς διπλωματίας και των διεθνών οργανισμών, αυξήθηκε επίσης και ο αριθμός των μόνιμων αντιπροσωπιών μας.
Από την δεκαετία του '50 και μετά, η δομή μας στο εξωτερικό αναπτύχθηκε σε σημαντικό βαθμό, καθώς οι αρχές του εξωτερικού, οι οποίες είχαν κλείσει προσωρινά κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου επαναλειτούργησαν και ιδρύθηκαν νέες αρχές και αντιπροσωπίες.
Με τη δεκαετία του '70 υπήρξε μια προγραμματισμένη και οργανωμένη Αρμένικη τρομοκρατία που είχε ως στόχο τους υπαλλήλους μας και τις οικογένειές τους που υπηρετούσαν σε αρχές του εξωτερικό. Αν στις δολοφονίες που διέπραξε η Αρμενική τρομοκρατική οργάνωση ASALA, προστεθούν και οι Τούρκοι διπλωμάτες με τους αξιωματούχους που υπήρξαν στόχος της τρομοκρατικής οργάνωσης 17 Νοέμβρη, η οποία δραστηριοποιήθηκε στην Ελλάδα, ο αριθμός των μαρτύρων του Υπουργείου Εξωτερικών μας ανέρχεται σε 34, μεταξύ των οποίων οι πέντε ήταν Πρέσβεις.
Μετά τον Ψυχρό Πόλεμο σημειώθηκαν σημαντικές εξελίξεις στο Υπουργείο μας και έγιναν διαρθρωτικές αλλαγές στην οργάνωση του. Ο αριθμός των αρχών μας στο εξωτερικό αυξήθηκε σημαντικά με την εμφάνιση νέων κρατών κατά την περίοδο αυτή. Παράλληλα, οι αλλαγές που σημειωθήκαν στην γεωγραφική περιοχή μας κατά την διάρκεια της δεκαετίας του '90, έφεραν διάφορους νέους κινδύνους και ευκαιρίες για την Τουρκική Εξωτερική Πολιτική και αύξησαν περαιτέρω την σημασία και τον ρόλο της Τουρκίας στην εξασφάλιση της ειρήνης, της σταθερότητας και της ευημερίας σε αυτή την ευαίσθητη περιοχή.
Το 1924, η Δημοκρατία της Τουρκίας διέθετε συνολικά 39 αρχές στο εξωτερικό. Σήμερα διαθέτει συνολικά 246 αρχές, οι οποίες αποτελούνται από 142 Πρεσβείες, 13 Μόνιμες Αντιπροσωπείες, 89 Γενικά Προξενεία, 1 Προξενικό Γραφείο και 1 Εμπορικό Γραφείο.
Στο Υπουργείο Εξωτερικών, στην κεντρική υπηρεσία καθώς και στις αρχές του εξωτερικού, υπηρετούν συνολικά 1775 διπλωμάτες καριέρας. Αφ' ετέρου, μαζί με τους νομικούς συμβούλους, μεταφραστές, τους υπαλλήλους της κεντρικής υπηρεσίας, τους συμβασιούχους και το προσωπικό λοιπών βαθμίδων, ο συνολικός αριθμός του προσωπικού ανέρχεται σε 6692 (Μάιος 2019).
Το Τουρκικό Υπουργείο Εξωτερικών, συνεχίζει και σήμερα τις προσπάθειες για την περαιτέρω ανάπτυξη των διεθνών πολιτικών, οικονομικών και πολιτιστικών σχέσεων μας σε διμερείς και πολυμερείς πλατφόρμες και συμβάλλει στην ειρήνη, τη σταθερότητα και την ευημερία σε όλο τον κόσμο και πρωτίστως στο δικό μας γεωγραφικό χώρο.