Türkiye-Bosna-Hersek İlişkileri

Siyasi İlişkiler:

Türkiye, Bosna-Hersek’in (B-H) egemenliğine, toprak bütünlüğüne ve çok etnili yapısına saygı çerçevesinde, B-H’deki reform sürecini takip ederek atılan adımlara katkı sağlamakta ve B-H’nin Avrupa ve Avrupa-Atlantik kurumlarıyla (AB ve NATO) bütünleşmesini desteklemektedir.

B-H ile ülkemiz arasındaki üst düzey ziyaretler, ilişkilerdeki dinamizmin korunması ve işbirliği alanları yaratılması bakımından önemli rol oynamaktadır.

Türkiye’nin öncülüğünde 2009 ve 2010 yıllarında oluşturulan Türkiye - B-H - Sırbistan ile Türkiye – B-H - Hırvatistan üçlü danışma mekanizmaları çerçevesinde üç ülkenin Dışişleri Bakanları bugüne kadar sırasıyla toplam (14) ve (8) kez biraraya gelmişlerdir.

Ekonomik İlişkiler:

İkili Ticaret Rakamları

YILLAR

İHRACAT

İTHALAT

DENGE

HACİM

2018

431

239

192

670

2019                            

453

193

260

646

2020

443

203

240

646

2021

646

229

417

875

Kaynak: TÜİK (Milyon Dolar)

Başlıca ihraç ürünlerimiz: Mineral yakıt ve yağlar, gıda, kara taşıtları, tekstil, plastik ürünleri, konfeksiyon, televizyon, ilaç, beyaz eşya, demir-çelik, şeker mamulleri.

Başlıca ithal ürünlerimiz:Deri, kösele, kimyasal maddeler, ahşap ve et ve tarım ürünleri.

Balkanlarda kalkınma ve istikrarın ekonomik gelişmeyle beraber sürdürülmesi gerektiği bilinciyle Türkiye, B-H ile ikili ekonomik ve ticari ilişkilerinin daha ileriye götürülmesine önem vermektedir. Bu bağlamda, B-H’deki ekonomik reform süreci yakından takip edilmektedir. Ekonomik ve ticari ilişkilerimizin yasal zemini büyük ölçüde tamamlanmış olup, belirli aralıklarla gerçekleştirilen büyük fuar ve organizasyonlar ikili yatırım ve ticaret ilişkilerinin daha da geliştirilmesine katkı sağlamaktadır.

Bosna-Hersek ile 3 Temmuz 2002 tarihinde imzalanan ve 1 Temmuz 2003 tarihinde yürürlüğe giren “Serbest Ticaret Anlaşması”(STA)ile ülkemiz menşeli sanayi mallarına bu ülkede uygulanan gümrük vergisi oranları sıfırlanmıştır. Güncellenmiş STA ise, B-H Devlet Başkanlığı Konseyi’nin ülkemize gerçekleştirdiği resmi ziyaret vesilesiyle 2 Mayıs 2019 tarihinde imzalanmış, 1 Ağustos 2021’de yürürlüğe girmiştir.

Bosna-Hersek’te 100 civarında Türk şirketi faaliyet göstermekte olup, bu ülkedeki Türk yatırımlarının toplam tutarı 250 milyon Dolar’dır.Sözkonusu yatırımlar, Bosna-Hersek’te 2 binden fazla kişiye istihdam sağlamaktadır. Türk müteahhitlerince Bosna-Hersek’te üstlenilen projelerin bedeli yaklaşık 600 milyon Dolar seviyesindedir.

KEK Toplantısı mekanizması mevcuttur.

Kültürel İlişkiler:

B-H’de, Saraybosna, Foynitsa ve Mostar olmak üzere üç ayrı Yunus Emre Türk Kültür Merkezi faaliyet göstermektedir.

B-H ile ilişkilerimizin önemli bir boyutunu kalkınma yardımları oluşturmaktadır. Ülkemiz, B-H'ye 1995'ten bu yana Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı Başkanlığı (TİKA) başta olmak üzere, Diyanet İşleri Başkanlığı, Vakıflar Genel Müdürlüğü, Türk Kızılay, Yunus Emre Enstitüsü, Türk Temsil Heyeti ve Yurtdışı Türkler ve Akraba Topluluklar Başkanlığı kurumlarımızın eliyle kalkınma yardımları sağlamaktadır.