7 Temmuz 2004 - Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Namık Tan´ın Haftalık Olağan Basın Toplantısı

TAN: Değerli arkadaşlar bugünkü basın brifingimize hoş geldiniz. Hepinizi her zaman olduğu gibi sevgiyle selamlıyorum. Benim sizlere yapacak bir açıklamam yok. Dolayısıyla sorularınız varsa onları cevaplandırmaya gayret edeyim.

SORU: ABD’den bazı haberler geldi. Newyork’ta bir grup Amerikan polisi, gizli servis, bir dizi Türk dükkanına baskın düzenliyormuş. Baskınlar oluyormuş seri halde. Bununla ilgili bilgi geldi mi? Geldiyse siyasi bir yanı var mı? 

CEVAP: Bu konuda bende bir bilgi yok ama, şayet bilgi ulaşırsa size bunu bildiririm.

SORU: Namık Bey, İsrail’den bir ziyaret bekleniyor galiba. İsrail Başbakan Yardımcısı. Onun tarihi netleşti mi? Görüşmelerde neler olacak? Kimlerle görüşmeler var? Bize program hakkında biraz bilgi verebilir misiniz?

CEVAP: Evet. İsrail Başbakan Kıdemli Yardımcısı ve Sanayi, Ticaret, Çalışma ve İletişim Bakanı Evud Olmert. İlki 2000 yılında gerçekleştirilen Karma Ekonomik Komisyon (KEK) toplantısına katılmak üzere 13 Temmuz akşamı ülkemize gelmesi öngörülmektedir. Ekonomik ve ticari konuların ele alınacağı bahsekonu teknik toplantıların, 14-15 Temmuz tarihlerinde Dış Ticaret Müsteşarlığı’nın eşgüdümünde gerçekleştirilmesi planlanmaktadır. İsrail Başbakan Kıdemli Yardımcısı Olmert’e ziyareti sırasında bir dizi işadamı da refakat edecektir. KEK toplantısında Türk tarafına Tarım Bakanı Sayın Sami Güçlü’nün başkanlık etmesi öngörülmektedir. Programın ayrıntıları henüz oluşturulmamıştır. Bunlar üzerinde çalışılmaktadır. Önümüzdeki günlerde size programın ayrıntısına ilişkin de bilgi veririm.

SORU: İsrailli Bakanın ziyareti için üzerinde çalışılan konular içerisinde Savunma Sanayi Müsteşarlığı’nın M-60 tanklarıyla ilgili modernizasyonu var mı? Güneydoğu Anadolu Projesine ilişkin Türk heyeti başkanlığını Tarım Bakanı yapacak dediniz. Bununla  bir bağlantısı var mı? Tarım Bakanı’nın Türk heyetine başkanlık etmesi, Güneydoğu Anadolu Projesi ile İsrail’in ilgisi arasında bir bağlantı var mı?

CEVAP: Yapılacak olan Karma Ekonomik Komisyon Toplantısıdır. Biraz önce de ifade ettiğim üzere, gündemini ve hangi konuların ele alınacağını bilmiyorum. Bunları da önümüzdeki günlerde araştırır, size gündeme ilişkin bilgileri veririm. Bu çerçevede bahsettiğiniz konuların olup olmadığını da söylerim.

SORU: Namık Bey, Kerkük’ün statüsüne ilişkin Kürt liderlerden bir takım açıklamalar geliyor. Barzani’den geldi özellikle. Bu konuda Dışişleri’nin değerlendirmesini alabilir miyiz?

CEVAP: Kerkük’ün nihai statüsü henüz belirlenmemiştir. Ancak, ortada gayet açık tarihi gerçekler vardır. Bu çerçevede, Kerkük çeşitli etnik grupların yaşadığı bir kent olagelmiştir. Burada dikkat edilmesi gereken husus, kentin demografik yapısının değiştirilmesine teşebbüs edilmemesi ve söz konusu etnik grupların kentte barış, huzur ve güvenlik içerisinde bir arada yaşamalarıdır. Bu, Kerkük’ün  ileride belirlenecek statüsünün de esasını oluşturacaktır. Irak içindeki çeşitli grupların bu konuda hassasiyeti olduğunu herkes bilmektedir. Bunun yanı sıra gerek Irak’a komşu ülkelerin, gerek uluslararası camianın Kerkük’ün özel statüsü konusunda hassasiyetleri vardır. Bu hassasiyetler, konunun bölge istikrarı, barışı, refahı ve dengeleriyle hayati bağlantısından kaynaklanmaktadır. Dolayısıyla, Kerkük’ün nihai statüsünün bütün bu beklentileri yansıtacak ve aynı zamanda Irak’ın, herkesin arzu ettiği  biçimde kendisiyle, komşularıyla ve uluslarası camiayla barışık, huzur, refah ve istikrar içerisinde örnek bir ülke hüviyetini kazandırmasına temel oluşturacak mahiyette olması gerekir. Türkiye’nin vurguladığı gerçek budur. 

SORU: Türkiye’nin İyad Allawi’ye yönelik bir daveti vardı. Bu davete bir yanıt geldi mi? Bu ziyaret ne zaman gerçekleşecek?

CEVAP: Daveti ilettik. Bir tarih üzerinde mutabakata varılması üzerine çalışmalar devam etmektedir.

SORU: Prensipte kabul ettik değil mi?

CEVAP: Evet.

SORU: Namık Bey, İran’da PKK’yla çatışma oldu. Bu Türkiye’nin bilgisi dahilinde midir? Başka bilgiler gelmekte midir? Bir de örgüte karşı herhangi kapsamlı bir şey yapılması düşünülmekte midir?

CEVAP: Bugünkü basında yer alan veyahut sözü edilen çatışma hakkında Bakanlığımıza intikal eden herhangi bir bilgi bulunmamaktadır. Sayın Başbakanımızın İran ziyareti öncesinde, önümüzdeki hafta Ankara’da Türkiye-İran Ortak Güvenlik Komitesi Toplantısı yapılacaktır. Bu toplantıda, İranlı yetkililerin bu çatışmalara ilişkin olarak ve terörle mücadele kapsamındaki çalışmalarıyla ilgili olarak bizi ayrıntılı bir şekilde bilgilendirmelerini bekliyoruz.

SORU: Basına yansıyan Talabani’nin İstanbul ziyareti, Dışişleri Bakanlığı’nın bilgisi dahilinde midir? Ayrıca, burada Talabani’nin kullandığı aracın Dışişleri Bakanlığı’na ait olduğu iddia edilmektedir. Buna dair bilginiz var mı?

CEVAP: Evet, o haberi gördüm. Ona bakıyoruz. Size o konuda sonra bilgi vereceğim.

SORU: Namık Bey, şimdi haber verdiler. Avrupa Komisyonu Kuzey Kıbrıs’a yönelik açılımla ilgili paketini onaylamış. Sanıyorum içeriğine vakıfsınızdır. İçeriğine yönelik bize Ankara’nın bir tepkisini verirseniz.

CEVAP: Konuya ilişkin olarak, AB tarafından yürütülen tüzük çalışmaları devam etmektedir. Bu çalışmalar sonucunda bugün komiserlikler toplantısı yapılacaktır. Sözkonusu toplantı ardından Komiser Verheugen’in bir açıklama yapması beklenmektedir. Toplantı sonunda açıklanan metnin kabul edilebilmesi için nitelikli oy çokluğu gerekmektedir. Bu aşamada, metnin açıklanmasının ve ülkelerin bu konuda tutumlarının beklenerek, konunun bilahare tarafımızdan değerlendirilmesi öngörülmektedir.

SORU: Bugün Moskova’da çıkan haberlerde, Türkiye’ye tank ve silah kaçakçılığıyla ilgili bazı haberler vardı. Sizde böyle bir bilgi var mı? Moskova bu konuda Ankara’dan bilgi istedi mi?

CEVAP: Bu konuda da resmi bir bilgi Bakanlığımıza ulaşmamıştır. Konu araştırılmaktadır.

SORU: Suriye Başbakanı’nın da ani bir taleple Türkiye’ye önümüzdeki hafta içerisinde gelmesi beklendiğine dair haberler var. Bununla ilgili bir bilgi var mı? Bir de, Mısır’da yapılacak uzun zamandır tartışılan zirvenin ayın 20-21’i gibi yapılması zannedersem öngörülüyor. Bu konuda bilgi verebilir misiniz?

CEVAP: Doğrudur. Suriye Başbakanı önümüzdeki hafta ülkemizi ziyaret edecektir. Aynı şekilde belirttiğiniz tarihte Irak’a Komşu Ülkeler VII. Toplantısı Kahire’de  yapılacaktır. 

SORU: Irak’a Komşu Ülkeler Toplantısı yapılacak. Ona tarih verdiniz mi?

CEVAP: 20-21 diye hatırlıyorum. Onu teyid ederiz. Arkadaşlarım size teyid eder. 

SORU: İsrail Başbakanı Ariel Sharon, Talabani ve Barzani’yle iyi ilişkiler içerisinde olduğunu ifade etti. Ayrıca, Ebu  Garip’in eski komutanı İsraillilerin Irak’ta istihbarat çalışmaları yaptığını belirtmişti. İsrail’in Irak’taki bu çalışmaları Türk Dışişlerini rahatsız ediyor mu? 

CEVAP: Bu konularda NATO toplantısından önce gerekli açıklamaları yaptık. Dolayısıyla bunlara ilave edecek bir husus bende yok.

SORU: Türk Hava Yolları filosunu yenileyecek. Yeni uçak alımları yapacak ve basına yansıyan haberlerde, bu alımlarda özellikle dış politika açısından Dışişleri’nin görüşünün alınacağına yer verildi. Acaba, Türk Hava Yollarından bu alımlara ilişkin Bakanlıktan herhangi bir görüş talebi oldu mu?

CEVAP: Bende bu yönde bir bilgi yok. Bunu da ilgili Dairesine sorarım.

SORU: KYB’nin Bölgesel Başbakanı Barham Salih’in Irak’a Başbakan Yardımcısı olarak atandıktan sonra, Barham Salih’in yerine yeni bir Başbakan atamayacağı yönünde haberler var. Onun sebebi de KYB ile ortak yönetim üzerinde çalışmaları. Bununla ilgili bize belirteceğiniz bir görüş var mı?

CEVAP: Yok.

SORU: NATO’nun aldığı karar uyarıca, Iraklı askerlerin eğitimi konusunda ilgili ülkeler içeride ya da dışarıda bir takım çalışmalar yapacaktı. Şu anda NATO’dan bir ekip Iraklı yetkililerle görüşüyor. Allawi’nin de açıklamaları var, Türk askerinin eğitim için bile olsa Irak’ta olmasının sakıncalı olacağı yönünde. Biz bir çalışma yaptık mı? Nasıl değerlendiriyoruz Allawi konusunu?

CEVAP: Yine izin verirseniz bu hususta, background olarak bir iki şey söyleyeyim. Biliyorsunuz NATO toplantısında alınan kararın modaliteleri henüz belirlenmedi. Bu konuda bildiğim kadarıyla NATO Sekretaryası görevlendirildi. NATO Sekretaryası Irak geçici idaresiyle bir çalışma yapacak. Irak’ın yönetim ihtiyaçlarını belirleyecek. Ondan sonra bir planlama çalışması yapacak ve üye ülkelere sunacak. Üye ülkeler böylece bu işin modalitelerini öğrenecekler. İmkanlarıyla ne ölçüde katkıda bulunacaklar/bulunmayacaklar buna karar verecekler. Henüz o aşamalara gelmedi. 

SORU: Sayın Bakan’ın NATO zirvesi devam ederken de açıklamaları vardı. Şunu demişti. “Biz Türkiye’de eğitime sıcak bakıyoruz. İlla Irak’a Türk askeri gitmesi gerekmiyor.” Bu konuda da bir değişiklik var mı? Yoksa bu görüş Bakanlıkta hala geçerli mi?

CEVAP: O görüş Sayın Bakanımızca ifade edildiği andan beri herhangi bir gelişme olmadı.

Çok teşekkürler ediyorum hepinize. Böylece basın toplantımızı kapatıyoruz.