Türkiye - Nijerya İlişkileri

Ülkemiz, 1960 yılında İngiltere’den bağımsızlığını kazanan Nijerya’nın o dönemki başkenti Lagos’ta Ağustos 1962’de Büyükelçilik açmıştır. Büyükelçiliğimiz 1991 yılında başkent ilan edilen Abuja’ya, 2001 yılında taşınmıştır.

İki ülke arasındaki siyasi ilişkiler dostane ve iyi düzeydedir. İİT ve D-8 Grubu üyesi olan ülkemiz ve Nijerya arasında, uluslararası kuruluşlar çerçevesinde yakın işbirliği mevcuttur.

Temmuz 2010’da D-8 Zirvesi vesilesiyle Nijerya’ya yapılan ziyaret, Nijerya’ya ülkemizden Cumhurbaşkanı düzeyinde yapılan ilk ziyaret olma özelliğini taşımaktadır.

Dönemin Nijerya Devlet Başkanı Goodluck Jonathan ise 2011 Şubat ayında beraberinde 10 Bakan, 5 Eyalet Valisi ve üst düzey yöneticilerden oluşan bir heyetle Türkiye’yi ziyaret etmiştir.

Sayın Cumhurbaşkanımız, Nijerya’yı ilk kez, 1-3 Mart 2016 tarihlerinde ziyaret etmişlerdir. Nijerya‘dan ülkemize Cumhurbaşkanı düzeyinde resmi bir ziyaret 19 Ekim 2017’de gerçekleştirilmiş, İstanbul’da düzenlenen D-8 Zirvesi’ne Nijerya Cumhurbaşkanı düzeyinde katılmıştır.

Her geçen yıl gelişen ve derinleşen Türkiye-Nijerya ilişkileri bakımından, 2021 yılı, Devlet Başkanları düzeyindeki karşılıklı ziyaretlerin, aynı takvim yılı içerisinde gerçekleştiği, tarihi bir yıl olarak nitelendirilebilecektir.

Sayın Cumhurbaşkanımızın, 19-20 Ekim 2021 tarihlerindeki Nijerya ziyaretleri sırasında iki ülke arasında yedi antlaşma/mutabakat zaptı imzalanmıştır. Nijerya, III. Türkiye-Afrika Zirvesi’nde Nijerya Cumhurbaşkanı düzeyinde temsil edilmiştir. Sözkonusu karşılıklı ziyaretler sayesinde, Devlet Başkanları düzeyinde baş başa görüşmeler yapılmış; ayrıca, heyetlerarası toplantılar gerçekleşmiştir.

Şubat 2023’te ülkemizde gerçekleşen elim deprem felaketinin ardından 22-24 Şubat 2023 tarihinde Nijerya Cumhurbaşkanı’nın özel temsilcisi sıfatıyla Federal Başkent Bölgesi Bakanı başkanlığında bir heyet ülkemize taziye ziyaretinde bulunmuştur.

Nijerya, Sahraaltı Afrika’da önde gelen ticaret ortaklarımız arasındadır. Nijerya’yla ticari ve ekonomik ilişkilerimiz her geçen yıl derinleşmekte ve gelişmektedir. 2022 yılında ikili ticaret hacmimiz 2,5 milyar ABD Doları düzeyinde gerçekleşmiştir.

Nijerya’dan ana ithal kalemlerimiz; ham petrol ve sıvılaştırılmış doğal gaz (LNG) ile susam, kakao ve soya fasulyesi; Nijerya’ya ihracatımızdaki başlıca ürünler ise; her türlü makine yedek parçası, inşaat malzemesi, mobilya, boya ve inşaatta kullanılan demir-çelik ürünleridir.

Ülkemiz ile Nijerya arasındaki işbirliği enerjiden eğitime, güvenlikten bilim ve teknolojik çalışmalara, savunma sanayiinden kültür alanındaki projelere dayanan, geniş bir yelpazede hızla gelişmektedir.

Yunus Emre Abuja Türk Kültür Merkezi, 2021 yılının Ekim ayından bu yana başkent Abuja’da hizmet vermektedir. Türkiye Bursları kapsamında, 1992’den bu yana Nijeryalı öğrencilere burs verilmektedir. Nijeryalı öğrenciler ayrıca, ülkemiz kurumlarınca verilen diğer burs imkânlarından da faydalanmakta; öğrencilerin ülkemiz ve KKTC üniversitelerine yönelik ilgileri her yıl artış göstermektedir. Türk Hava Yolları, Lagos ve Abuja’ya yolcu seferi gerçekleştirmektedir.

Ülkemizin Nijerya’daki diplomatik temsil düzeyinin artırılması için Lagos şehrine mukim bir Başkonsolosluk açılabilmesi için çalışmalarımız sürmektedir.