1143'te bağımsız bir krallık olan Portekiz’in bugünkü sınırları 13. yüzyıl
ortalarında çizilmiştir. 15. ve 16. yüzyıldaki coğrafi keşifler sayesinde
Portekiz, Asya, Afrika ve Güney Amerika'da büyük bir sömürge imparatorluğu
kurarak, Avrupa ve Doğu arasındaki ticaretin önemli bir bölümüne hakim
olmuştur. 17. yüzyıldan itibaren zayıflayan ve zaman zaman bağımsızlığı ve
ülke bütünlüğü kesintiye uğrayan Portekiz, Brezilya’nın 1822’de
bağımsızlığını kazanmasıyla birlikte 20. yüzyıla kadar süren bir çöküş
dönemine girmiştir.
5 Ekim 1910 tarihinde gerçekleşen devrimle Portekiz monarşisi yıkılmış,
devam eden kaos ortamı ve ekonomik sorunlar 28 Mayıs 1926’daki askeri
darbeye yol açmıştır. Bu darbe sonucunda, sağ eğilimli diktatörlük
tarafından önce Ekonomi Bakanlığı görevine getirilen Antonio de Oliveira
Salazar, 1932’de Başbakan olarak ülke yönetiminin başına geçmiş ve “Novo
Estado” adı altındaki diktatörlük dönemine damgasını vurmuştur.
1960’lı yılların ortasında Mozambik’te başlayan bağımsızlık hareketleri
Portekiz Sömürge Savaşı’na yol açarak yönetimdeki rejimi zayıflatmıştır. 25
Nisan 1974’te gerçekleşen Karanfil Devrimi’yle ülkede diktatörlükten
demokrasiye geçilmiştir. Portekiz, Karanfil Devrimi ve ardından 1986’da AB
üyeliğiyle birlikte hızlı bir dönüşüm ve gelişme göstermiştir.
Portekiz, AB ve Trans-Atlantik (ABD-NATO) ve Portekizce konuşan eski
sömürgelerle ilişkiler üzerinde şekillenen geleneksel dış politika çizgisini
istikrarlı biçimde korumakta, AB politikaları bağlamında göreceli sınırlı
bir etkiye sahip bir üye olarak, kendi önceliklerini ilgilendiren,
ekseriyetle ekonomi alanında görüşlerini daha açık şekilde ortaya
koymaktadır.
Ülke 18 idari bölgeye ayrılmıştır. Atlas Okyanusu’nda bulunan Azor ve
Madeira adaları da özerk statüye sahiptir.
230 sandalyeli tek meclisli bir Parlamentoya sahip olan Portekiz’de genel
seçimler dört yılda bir nispi temsil esasına göre yapılmaktadır.
Cumhurbaşkanı halk tarafından beşer yıllık dönemlerle iki kez üst üste
seçilebilmektedir. Cumhurbaşkanının yetkileri kısıtlıdır. 2021 yılında
yapılan seçimle merkez sağ çizgideki bağımsız aday Marcelo Rebelo de Sousa
Cumhurbaşkanı seçilmiştir.
10 Mart 2024 tarihinde yapılan erken seçimler neticesinde Sosyal Demokrat
Parti (PSD) lideri Luis Montenegro Başbakanlığında kurulan yeni Hükümet 2
Nisan 2024 tarihinde göreve başlamıştır.