Moldova'nın Siyasi Görünümü

Moldova Cumhuriyeti, Sovyetler Birliği’nin dağılmasının ardından 27 Ağustos 1991 tarihinde bağımsızlığını ilan etmiştir. Ülkemiz, Moldova’nın bağımsızlığını 16 Aralık 1991 tarihinde tanımış, Moldova’yla diplomatik ilişkilerimiz 3 Şubat 1992 tarihinde tesis edilmiştir.

Parlamenter demokrasiyle yönetilen Moldova, Anayasasında tespit edilen “daimi tarafsızlık” statüsünü haizdir (Anayasanın 11. maddesi).

27 Haziran 2014 tarihinde Moldova Hükümeti, AB’yle Ortaklık Anlaşması imzalamış, sözkonusu Anlaşma 1 Temmuz 2016 tarihinde resmen yürürlüğe girmiştir.

4 Mart 2016 tarihinde, Cumhurbaşkanının doğrudan seçimle belirlenmesi usulüne geçilmiş, seçimlerin ilk turu 30 Ekim 2016, ikinci turu 13 Kasım 2016 tarihinde yapılmış, seçimleri kazanan Moldova Sosyalist Partisi lideri Igor Dodon 23 Aralık 2016 tarihinde görevine başlamıştır.

Son Parlamento seçimleri 24 Şubat 2019’da yapılmış olup, 14 Haziran 2019 tarihinde Demokrat Parti’nin hükümetten çekildiğinin ilan edilmesiyle, Maia Sandu Başbakanlığındaki koalisyon hükümeti görevine başlamıştır.

Koalisyon hükümeti ortakları Sosyalist Parti (PSRM) ile Batı yanlısı ACUM Bloğu arasında Cumhuriyet Başsavcısının atanmasına ilişkin anlaşmazlık neticesinde, yapılan güven oylaması sonucunda 12 Kasım 2019 tarihinde Hükümet düşmüştür.

Cumhurbaşkanı Igor Dodon, ACUM Bloğunun Başbakan Sandu dışında bir aday çıkarmayı reddetmesi üzerine, Danışmanı ve eski Maliye Bakanı Ion Chicu’yu hükümeti kurmak üzere görevlendirmiştir. 101 üyeli Parlamento'da 14 Kasım 2019 tarihinde yapılan oylamada, 62 milletvekilinin oyları ile Ion Chicu'nun Başbakanlığındaki yeni Hükümet kabul edilmiştir.

Moldova’nın “Gagauz Özerk Yeri” bölgesinde yaşayan soydaşlarımız Gagauzlar, Moldova’yla ilişkilerimizde özel bir bağ oluşturmaktadır. Gagauz Yeri’nin Başkanlığını, 30 Haziran 2019 tarihinde gerçekleştirilen seçimleri yeniden kazanan İrina Vlah yürütmektedir.

Ülkemiz, Gagauz Yeri’nin Moldova’nın toprak bütünlüğü içinde, sahip olduğu özerkliği muhafaza etmesinden yanadır. Gagauz Yeri’nin sosyo-ekonomik durumunun güçlendirilmesi amacıyla ülkemiz tarafından başta TİKA eliyle olmak üzere çok sayıda proje gerçekleştirilmiştir.

Moldova’nın bağımsızlığını ilan etmesinden sonra, Dinyester nehrinin doğu kıyısında bulunan Transdinyester bölgesi tek taraflı olarak bağımsızlığını ilan etmiştir. Transdinyester sorununun çözümüne yönelik olarak AGİT şemsiyesi altında “5+2” (Moldova, TD, Ukrayna, RF, AGİT + AB ve ABD) formatında müzakereler sürdürülmektedir. Ülkemiz Transdinyester konusunun Moldova’nın toprak bütünlüğü ve egemenliği temelinde çözümlenmesini, soruna adil ve sürdürülebilir bir çözüm bulunmasını teminen müzakere sürecinin devamını desteklemektedir.