SPIEGEL: Sayın Bakan, “Türk-Alman ilişkilerinin Federal Meclis seçimlerinden sonra normale döneceğini” belirtmiştiniz. Halen buna inanıyor musunuz?

DIŞİŞLERİ BAKANI MEVLÜT ÇAVUŞOĞLU: Evet. Bunun için de çaba göstermeye hazırım. Geçtiğimiz yıl zor bir yıl olmuş olsa da, Türkiye ile Almanya arasında sorun bulunması için bir neden de yoktur.

SPIEGEL: Sözleriniz birkaç ay öncesine kadar kulağa başka türlü geliyordu.

DIŞİŞLERİ BAKANI MEVLÜT ÇAVUŞOĞLU: Özellikle referandum sebebiyle görüş ayrılıklarımız vardı. Türk hükümet siyasetçilerinin Almanya’da konuşma yapmalarına izin verilmemesinden rahatsızlık duyduk. Fakat dostum Sigmar Gabriel’e seçimlerden önce de söyledim: Birlikte ileriye bakalım. Siz bize bir adım atarsanız, biz size iki adım atarız.

SPIEGEL: Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan CDU, SPD ve Yeşiller Partisi’ni “Türkiye’nin düşmanları” şeklinde niteledi ve Almanya’daki vatandaşlarını bu partileri boykot etmeye çağırdı. Birçok Alman bunu seçim mücadelesine müdahale olarak algıladı.

DIŞİŞLERİ BAKANI MEVLÜT ÇAVUŞOĞLU: Cumhurbaşkanı Erdoğan ne zamandan beri iktidarda? 2002 yılından bu yana, öyle değil mi? Hiç Alman seçim mücadelesine karıştı mı? Hayır.

SPIEGEL: O halde neden şimdi?

DIŞİŞLERİ BAKANI MEVLÜT ÇAVUŞOĞLU: Almanya, referandum sırasında taraf tutmak suretiyle iç işlerimize karışmıştır. Almanya, Cumhurbaşkanlığı sistemine karşı bir kampanya yürütmüştür. Bu cevapsız kalamazdı.

SPIEGEL: Şimdi Almanya ile Türkiye ödeştiler mi?

DIŞİŞLERİ BAKANI MEVLÜT ÇAVUŞOĞLU: Cumhurbaşkanı Erdoğan hiçbir zaman kendiliğinden Almanya ile çatışmaya girmemiş; her zaman Almanya’nın saldırılarına tepki vermiştir. Federal Hükümet’le güven dolu bir işbirliği yürütüyoruz.

SPIEGEL: FDP Genel Başkanı Christian Lindner, Erdoğan’ın liderliğindeki Türkiye’yi Hitler Almanyası'na benzetti. Yeşiller Partisi Eş Başkanı Cem Özdemir ise Türkiye hakkında seyahat uyarısı çıkarılmasını talep etti. Birlik Partileri, FDP ve Yeşiller’den oluşacak muhtemel bir koalisyonla işbirliği hakkında ne düşünüyorsunuz?

DIŞİŞLERİ BAKANI MEVLÜT ÇAVUŞOĞLU: Cumhurbaşkanı Erdoğan Türk siyasetçilere getirilen konuşma yasağını Nazi metotlarıyla karşılaştırdığında bu Almanya’da büyük infial yarattı. Şimdi bir Alman siyasetçi kalkıyor ve Erdoğan’ı Hitler’e benzetiyor. Kimseden ses çıkmıyor. Burada bir çelişki yok mu? Bu normal mi? Almanların Erdoğan’la ne sorunları var? Erdoğan Türkiye’de reformlar yaptı. Gayrimüslim ve Kürt vatandaşlarımızın haklarını güçlendirdi. Erdoğan, 2002 yılından beri Avrupa standartlarıyla uyuşmayan hiçbir karar almadı. Buna rağmen Almanya tarafından karşımıza güçlükler çıkarılıyor. En son Almanya’nın seyahat uyarısını sertleştirmesi örneğinde olduğu gibi. Bu adil değildir.

SPIEGEL: Siz de Almanya hakkında seyahat uyarısı yayınladınız.

DIŞİŞLERİ BAKANI MEVLÜT ÇAVUŞOĞLU: Bu Almanya’dan gelen düşmanlığa bir cevaptı ve içerik olarak haklı nedenlere dayanıyordu. Federal Hükümet Türkiye’ye saygı göstermeyi öğrenmelidir.

SPIEGEL: Cem Özdemir’i muhtemel Dışişleri Bakanı olarak Ankara’da resmî konuk olarak kabul eder misiniz?

DIŞİŞLERİ BAKANI MEVLÜT ÇAVUŞOĞLU: İki ülke arasındaki ilişkileri münferit kişiler üzerinden değerlendirmek hatalı olur. AFC’nin Dışişleri Bakanı olarak her kim Türkiye’ye gelirse gelsin Türkiye’ye gösterdiği saygı ölçüsünde bizden karşılık görür.

SPIEGEL: Almanya’daki partiler, Alman gazeteciler Meşale Tolu ve Deniz Yücel ile insan hakları savunucusu Peter Steudtner hapishanede kalmaya devam ettikleri sürece Türkiye ile olan ilişkilerin normale dönemeyeceği konusunda hemfikirler.

DIŞİŞLERİ BAKANI MEVLÜT ÇAVUŞOĞLU: Almanya’daki hapishanelerde iki binin üzerinde Türk vatandaşı var. Almanya’yla aramızda işbirliği için bunların serbest bırakılmasını şart koşsam Federal Hükümet buna nasıl tepki verir? Türk yargısı bağımsızdır. Zanlılara hüküm giydirmek ya da beraat ettirmek benim değil, hâkimlerin işidir. Ben yalnızca Adalet ve İçişleri Bakanlarından davaları hızlandırmaları için atılabilecek ilave adımlar varsa bu hususta yardımlarını rica edebilirim. Bunu da Steudtner vakasında yaptım.

SPIEGEL: Alman hapishanelerindeki Türkler Türkiye’deki Almanların aksine siyasi tutuklu değiller. Deniz Yücel, savcılığın iddianamesi olmaksızın dokuz aydan bu yana tecrit altında bulunuyor.

DIŞİŞLERİ BAKANI MEVLÜT ÇAVUŞOĞLU: Temmuz 2016’daki başarısız darbe teşebbüsünden bu yana zor bir dönemden geçiyoruz. Yargımız tam kapasite çalışıyor. Deniz Yücel vakası Almanya’da çok büyütüldü. Yücel davasına Türk kamuoyunda önem de atfedilmiyor. Deniz Yücel bizim için kendisine isnat edilen suçlar sebebiyle tutuklu bulunan bir Türk vatandaşıdır. Bir suç işleyip işlemediğine sonuçta yargı karar verecek. Tabii dava ne kadar çabuk başlarsa, o kadar iyi olur.

SPIEGEL: Bir gazeteciyi neden göstermeksizin aylar boyunca siyasi tutuklu olarak tutmak Türk-Alman ilişkilerinin iyileşmesine katkı sağlamaz.

DIŞİŞLERİ BAKANI MEVLÜT ÇAVUŞOĞLU: Deniz Yücel’in basın akreditasyonu, 2015 yılından bu yana mevcut değildir. Yani resmi olarak gazeteci sıfatı bulunmamaktadır. O sebeple gazetecilik faaliyetleri yüzünden tutuklandığını anlatmayın bana. Yücel hakkındaki suçlamalar ağır ve kapsamlıdır. Konu hakkında şu anda başka bir şey söyleyemeyeceğim.

SPIEGEL: Avrupa’daki gizli servisleri, gazetecileri Türkiye’ye ajan olarak yollamakla suçluyorsunuz. Buna gerçekten inanıyor musunuz? Bu iddia hakkında kanıtlarınız var mı?

DIŞİŞLERİ BAKANI MEVLÜT ÇAVUŞOĞLU: Gizli servislerin giderek artan sayıda gazeteciyi kullandıkları gözlenmekte. Gazeteciler yakalanıp yargı karşısına çıkarıldıkları zaman bunun yankısı büyük olduğundan ülkelerin gazetecileri tutuklamaktan kaçınacakları varsayımına dayanıyor olsa gerek. Türkiye’de bir suçun varlığına ilişkin işaret olmadan hiç kimse tutuklanmıyor. Ama gazeteciler ne Türkiye’de ne de Almanya’da cezai takibata karşı dokunulmazlığa sahip değiller.

SPIEGEL: Cumhurbaşkanı Erdoğan Türkiye’nin artık Avrupa’ya ihtiyacı olmadığını söylüyor. Hükümetiniz AB’ye üyeliği rafa mı kaldırdı?

DIŞİŞLERİ BAKANI MEVLÜT ÇAVUŞOĞLU: Hayır. Bizim bu konudaki tutumumuz yıllardır değişmedi: Müzakerelerin devamına AB karar verecek. Biz her halükarda kendi yolumuzda gitmeye devam edeceğiz. AB yeni müzakere fasılları açsın veya açmasın Türkiye’de reform yapacağız. Avrupa’nın ortak değerlerine inanıyoruz. Avrupa Konseyi’ndeki ortaklarımızla başarılı bir şekilde birlikte çalışıyoruz. Maastricht kriterlerini birçok AB ülkesinden daha iyi bir şekilde yerine getiriyoruz. Neden AB’nin başarılı bir üyesi olmayalım?

SPIEGEL: AB’de çok az insan ciddi bir şekilde Türkiye’nin AB üyeliğine inanıyor. Şansölye Angela Merkel de seçim kampanyasında buna karşı olduğunu ifade etti.

DIŞİŞLERİ BAKANI MEVLÜT ÇAVUŞOĞLU: Merkel’in başka seçeneği yoktu. Schulz tarafından televizyon düellosunda köşeye sıkıştırıldı. AB ile Türkiye arasındaki ilişkiler seçim kampanyasına alet edilmemelidir. Ayrıca Avrupa’da Türkiye’yle görüşmeleri sona erdirme yönünde talepte bulunan bir çoğunluk yok.

SPIEGEL: Sığınmacı anlaşmasının devamını Türklerin Avrupa’ya vizesiz seyahat etmeleri şartına bağladınız. Bu sözlerinizi ne zaman icraata dökeceksiniz?

DIŞİŞLERİ BAKANI MEVLÜT ÇAVUŞOĞLU: Avrupalılara karşı çok hoşgörülü olduk, zira göç birlikte başa çıkmamız gereken bir konudur. Ama AB Türkiye’nin hoşgörüsünün sınırlarını zorlamamalıdır. Bana inanın: Sabrımızın sonu vardır.

SPIEGEL: Rusya Başkanı Vladimir Putin geçtiğimiz hafta Ankara’yı ziyaret etti. Yeni ortaklar arayışında mısınız?

DIŞİŞLERİ BAKANI MEVLÜT ÇAVUŞOĞLU: Rusya her zaman bizim ortağımızdı. İlişkilerimiz Suriye üzerinde bir Rus savaş jetinin Kasım 2015’te Türk askerleri tarafından vurulmasından sonra zarar gördü. Şimdi yine yavaş yavaş eski statükoya dönüyoruz.

SPIEGEL: Hükümetiniz Rusya’dan bir füze savunma sistemi satın aldı. Türkiye NATO’ya veda mı ediyor?

DIŞİŞLERİ BAKANI MEVLÜT ÇAVUŞOĞLU: NATO’daki müttefiklerimizden bir sistem satın almayı memnuniyetle tercih ederdik. Bu olmadı. Bu yüzden bir alternatif bulmamız gerekiyordu. Ancak bu yüzden batıya sırtımızı dönmüyoruz. 2015 yılında NATO üyesi birçok ülkenin Bakanları Rusya’yla ihtilafın sona erdirilmesini benden ısrarla talep ettiler. Şimdi aynı Bakanlar Rusya’yla işbirliği yapmamızdan şikâyet ediyorlar.

SPIEGEL: Cumhurbaşkanı Erdoğan, IKB Başkanı Mesud Barzani’yi geçtiğimiz hafta gerçekleştirilen bağımsızlık referandumundan sonra askeri müdahaleyle tehdit etti. Türk askerleri yakında Kuzey Irak’ta da mı savaşacaklar?

DIŞİŞLERİ BAKANI MEVLÜT ÇAVUŞOĞLU: Buna gerek olmayacağını ümit ediyoruz. Ama Kuzey Irak’tan Türkiye’ye yönelik bir terör tehdidi oluşursa kendimizi müdafaa hakkımız vardır.

SPIEGEL: Sayın Bakan bu konuşma için teşekkür ederiz.