DIŞİŞLERİ BAKANI MEVLÜT ÇAVUŞOĞLU- … Başbakan İbadi de her zaman söyledi, bizim amacımız Irak’taki Kürtlere savaş açmak değil, Merkezi Yönetime ait olan bölgeleri ele geçirmek, bir de Türkiye’yle olan ve İran’la olan sınır kapılarının kontrolünü geri almak. Esasen Merkezi Hükümete aittir bu sınırların kontrolü, onların yetkisindedir sınırların kontrolü. Şimdi tabii hangi kapsamda yaptılar, hangi sonuçları doğuracak, bunları göreceğiz, sadece başlık olarak haber geçti. Bunların detaylarına bakmak lazım. Bu sınır kapılarının teslimi yapılacak mı hiçbir çatışma olmadan, nasıl olacak bunları göreceğiz, çünkü bizi de ilgilendirir, sınırın öbür tarafında kimin olduğu bizi de yakından ilgilendirir; hem siyaseten, hem güvenlik bakımından, hem de ticaretimiz bakımından bizi de ilgilendiren konu, takip edeceğiz.

SORU- Efendim, İdlib’de şu anda Türk Silahlı Kuvvetleri’nin girdiği noktada çatışmasızlık bölgesi oluşturuldu. Bundan sonraki adımın Afrin olacağı, Sayın Cumhurbaşkanı açıkladı zaten, şu anda Afrin’e harekat konusu ne aşamada?

DIŞİŞLERİ BAKANI MEVLÜT ÇAVUŞOĞLU- Şimdi İdlib ve diğer bölgelerde, 4 tane bölgede biliyorsunuz ateşkesi tesis ettik. Gerginlikleri azaltıcı bölgeler, çatışmasızlık bölgeleri olarak adlandırılan İdlib’in yanında diğer alanlarda da bunu tesis ettik. Buralarda esasen rejimle muhalefet, yani ılımlı muhalefet çatışıyor ve onlar arasında çatışmayı durdurarak siyasi süreci hızlandırmak istedik; bir yıldır yaptığımız çalışmaların hedefi budur. Çünkü siyasi müzakere yapabilmek için sahadaki çatışmaları durdurmak lazım, bir taraftan savaşırken diğer taraftan siyasi müzakere olmaz. Ama Afrin’de teröristler var, PKK-YPG var. Ve bu teröristler hem Irak rejimine, hem Irak’taki, İdlib’deki ılımlı muhalefete, hem de Türkiye’ye tehdit oluşturuyor. Dolayısıyla Afrin’deki olay terörle mücadeleye girer, yani bu çatışmasızlık bölgesiyle ilgili bir konu değildir. Çatışmasızlık bölgeleri rejimle ılımlı muhalefet arasındadır. DEAŞ’la rejim arasında veya bizler arasında da çatışmasızlık bölgesi olamaz. Terör örgütleri etkisiz hale getirilmelidir, amaç budur. Burada tabii yaşayan sivil halkın zarar görmemesi için de her türlü adımı diğer yerlerde olduğu gibi itinayla atmak gerekiyor ve biz sınırımızın hemen ötesinde terör örgütlerinin koridorlarını ya da yuvalanmasını istemiyoruz; mücadelemiz de bu yöndedir, bu yönde olacaktır.

SORU- Efendim, Cenevre’deki toplantılar da mı Kasım sonunda, Mistura’nın çağrısı var.

DIŞİŞLERİ BAKANI MEVLÜT ÇAVUŞOĞLU- De Mistura Cenevre toplantısını tekrar gerçekleştirmek istiyor, Cenevre sürecini tekrar canlandırmak istiyor. Ama henüz Cenevre toplantısı için, bir sonraki toplantı için bir mutabakat sağlanmadı, birkaç çabası oldu. Esasen Cenevre süreci siyasi çözümün merkezi olmuştu. Astana sürecinin oynadığı rol başkaydı, yansımaları işte ortada çatışmasızlıkla ilgili, diğer alanlarla ilgili güven artırıcı tedbirler bakımından. Ama Cenevre süreci fonksiyonunu yitirirse, o zaman siyasi süreç için alternatifler ortaya çıkar. Cenevre’ye ilgi duyan, Cenevre sürecini destekleyen herkese bunu anlatmaya çalışıyoruz. Zaten siyasi çözüm olmazsa çatışmasızlık bölgeleri dahil bugüne kadar ateşkesle ilgili vardığımız mutabakatları ne kadar sürdürebiliriz, bu da ciddi bir soru işareti. O yüzden bir an önce siyasi sürece geçmemiz lazım. Siyasi sürece geçebilmek için de rejimin gerçek anlamda müzakereye hazır olması lazım. Daha önceki Cenevre toplantılarında muhalefet Suriye’nin geleceği için, siyasi çözüm için ne istediğini net bir şekilde paylaştı, müzakereye hazırdı, ama rejim müzakereye hiçbir zaman yanaşmadı ve dönüşümle ilgili, siyasi süreçle ilgili konuları tartışmaya bile açmadı, dolayısıyla rejimin bu anlayışa getirilmesi gerekiyor.

SORU- Astana’da bir toplantı yapılacak mı efendim?

DIŞİŞLERİ BAKANI MEVLÜT ÇAVUŞOĞLU- Astana’da tabii yapılacak, Astana’da süreç devam ediyor ve bu ayın sonuna doğru Astana’da yine bir toplantı yapılması planlanıyor. Ama Astana toplantılarının arasında, bir Astana toplantısı bittikten sonra bir sonraki toplantıya kadar zaten uzmanlar teknik görüşmeleri devam ettiriyor. Bazen Türkiye’de bu hafta içinde olduğu gibi, bazen Rusya’da oluyor, bazen İran’da oluyor, dönüşümlü oluyor. Bu toplantıları uzmanlarımız devamlı bir şekilde zaten sürdürüyor. Dışişleri Bakanlığımız, yine Genelkurmayımız, askerlerimiz ve istihbaratımız üçlü bir şekilde bu süreci yürütüyoruz.

SORU- Efendim, bir de Suriye’de siyasi … onunla ilgili bir öngörünüz var mı efendim? Zamanlama açısından…

DIŞİŞLERİ BAKANI MEVLÜT ÇAVUŞOĞLU- Zaman verirsek biz yanıltırız, çünkü burada her şey Türkiye’nin elinde değil. Biz çok önemli bir aktörüz, ama tek aktör de değiliz. Bize göre, bize kalsa biz 2 ay içinde, 3 ay içinde bunu bitiririz, bir geçiş yönetimi olması lazım, anayasanın hazırlanması lazım, ülkenin seçime hazırlanması lazım ve insanların geri dönmesinin önündeki engelleri kaldırmak lazım. Ama burada arazide daha terörle mücadele var, başka aktörler var, başka unsurlar var, rejim var, rejim ne kadar hazır, bunların hepsi farklı, yani birbiriyle ilintili, ama farklı farklı aktörlerin burada bulunması gerçekten bir zaman vermemizi, bir zaman belirlememizi zorlaştırır. Özellikle Türkiye olarak biz bu konumda da değiliz, ama bir an önce olmasında fayda var.

Teşekkürler.