Sayın Cumhurbaşkanı,

Ekselansları, Değerli Meslektaşlarım,

Sayın Büyükelçiler,

Değerli Misafirler,

Bayanlar ve Baylar,

Hepiniz İstanbul’a, Türkiye-Pasifik’teki Gelişmekte olan Küçük Ada Devletleri Dışişleri Bakanları Toplantısı’na hoş geldiniz.

Konuşmamın başlangıcında izninizle son sel felaketi karşısında Solomon Adaları Hükümeti ve Halkıyla olan dayanışmamızı ifade etmek isterim.

Selden etkilenen insanların ihtiyaçlarına yanıt verebilmek amacıyla Solomon Adaları’na 50.000 Amerikan Doları değerinde acil yardım malzemesi yardımında bulunduk. Bunun tüm yaraları sarmayacağını biliyoruz ancak Solomon Adaları Hükümeti ile ve diğer acil durum yardım ortakları ile dayanışma içinde çalışmaya devam edeceğiz.

Ekselansları,

İstanbul’da 7-11 Nisan 2008’de gerçekleşen son Türkiye-Pasifik’teki Gelişmekte olan Küçük Ada Devletleri Dışişleri Bakanları Toplantısı’nın üzerinden altı yıl geçti. Bugünkü toplantımız, ilişkilerimizde kaydettiğimiz ilerlemenin bir değerlendirmesinin yapılması ve gelecek için bir yol haritası çizilmesi bakımından çok zamanlıdır.

Bildiğiniz gibi, 2014 yılı ayrıca Gelişmekte olan Küçük Ada Devletleri Uluslararası Yılı ilan edilmiştir.

Gelişmekte olan Küçük Ada Devletlerinin, kalkınma planlarına Barbados Eylem Programı , Gelişmekte olan Küçük Ada Devletleri Mauritius Stratejisi , Binyıl Kalkınma Hedefleri ve Rio+20 ’nin kapsadığı sürdürebilir kalkınma ilkelerini dâhil etmek için ulusal ve bölgesel düzeyde önemli çabaları olduğunu biliyorum.

Değerli Meslektaşlarım,

Türkiye, Pasifik de dâhil olmak üzere dış politika ufuklarını genişletmektedir.

İstanbul’da 2008’de yapılan Pasifik’teki Gelişmekte olan Küçük Ada Devletleri Dışişleri Bakanları Toplantısı, Pasifik’le olan ilişkilerimizde temel bir kilometre taşı olmuştur.

Son altı yılda, gerek Pasifik Adaları Forumu’yla olan kurumsal bağlarımızı, gerek ikili ilişkilerimizi güçlendirmek yönünde önemli adımlar attık.

Çalışmalarımız;
• Üst düzey temasların arttırılmasını
• Daha fazla kalkınma yardımı sağlanmasını ve
• Bölgesel platformlar çerçevesinde işbirliğini kapsamaktadır.

Pasifik’i Türkiye’yle daha da yakınlaştırma yönünde uzun mesafeler kat ettik. Eylem odaklı işbirliğimiz sayesinde ülkelerimiz arasında güçlü bir ortak farkındalık oluşturabildik.

İzninizle birkaç örnek vereyim:

• Özel temsilcilerim, Büyükelçi Murat Ersavcı ve Büyükelçi Atılay Ersan işbirliğimizi güçlendirme hususunda yeni imkanları araştırmak amacıyla 2012 yılında bölgeye çeşitli ziyaretler yaptılar.

• Büyükelçi Şafak Göktürk 3-6 Eylül 2013 tarihlerinde Marshall Adalarında düzenlenen Pasifik Adaları Liderler Forumu'na katıldı. Ben bu nazik daveti için Dışişleri eski Bakanı Sayın Phillip H. Muller’e tekrar teşekkür etmek istiyorum. Zira bu, Türkiye’nin bu önemli toplantılara katılması için yapılan ilk davet oldu. (Biz de toplantının düzenlenmesi için mali destekte bulunduk.)

• Nauru parlamentosundan bir heyet, 2013 Kasım ayında Türkiye'yi ziyaret etti. Kendilerini bir Pasifik Ada devletinden Türkiye’ye gelen ilk parlamenter heyeti olarak ağırladık.

• Dışişleri Bakanlığı Diplomasi Akademisi Pasifik Ada devletlerinden diplomatlar için eğitim programları düzenlemektedir.

• Kısa süre önce, 4 Nisan 2014 günü, New York'taki değerli daimi temsilcilerinizle bir araya geldim.

• Yakın bir gelecekte, Türkiye’nin Pasifik Adalarındaki ilk diplomatik temsilciliğini açmayı düşünüyoruz.

Bölgeye yönelik ilgimiz önümüzdeki dönemde artmaya devam edecek.

• Türkiye Nadi/Fiji’de düzenlenecek olan Pasifik Adaları İkinci Kalkınma Forumu'nda ve Palau’da düzenlenecek olan Pasifik Adaları Forumu'nda temsil edilecek. Bu forumlara katılımının Türkiye'nin Pasifik’teki saygınlığının güçlenmesine katkıda bulunduğuna inanıyorum.

Değerli Meslektaşlarım,

Gelişmekte Olan Küçük Ada Devletler (SIDS) süreci bize işbirliğimizi geliştirmek için yeni imkânlar sunuyor. Bu sürece ilişkin siyasi kararlılığımızın bir göstergesi olarak, bu yıl Eylül ayında düzenlenecek olan Gelişmekte Olan Küçük Ada Devletleri Üçüncü Uluslararası Konferansına ben de katılmayı arzu ediyorum. Bir dönüm noktası oluşturacak bu konferansa Samoa’nın çok başarılı ve etkin bir biçimde ev sahipliği yapacağından eminiz.

Türkiye olarak bu konferansın başarısına büyük önem veriyoruz. Bu amaçla ev sahibi ülkeye destek vermiş olmaktan memnuniyet duyuyoruz. Türkiye’nin Konferansın hazırlıklarına katkısının yaklaşık 500 bin ABD Dolarını bulmuş olduğunu mutlulukla ifade etmek isterim.

Bu katkılarımız Gelişmekte Olan Küçük Pasifik Devletlerinin karşılaştığı gerçek sınamalara ilişkin yaklaşımımızı ve irademizi yansıtmaktadır.

Ekselansları,

2008 yılındaki toplantımızda, Pasifik Adaları Forumunda Forum Sonrası Kalkınma Ortağı olma niyetimizden bahsetmiştik. Bu doğrultuda aldığımız davet çerçevesinde Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı (TİKA) 2011 yılından bu yana Pasifik Adaları Forumu toplantılarına katılmaktadır.

TİKA, Pasifik Ada ülkelerindeki projelere katkıda bulunmuştur ve katkıda bulunmaya devam etmektedir.

TİKA’nın çalışmaları, sürdürülebilir kalkınmayı destekleme kararlılığımızın en somut göstergesidir. Esasen, hâlihazır konferansımızdan kısa süre sonra TİKA, Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı ile birlikte İstanbul’da kalkınma işbirliği, yeni aktörler, yeni fırsatlar konulu bir uluslararası konferans düzenleyecektir.

İzninizle Türkiye'nin bölgede desteklediği kalkınma projelerine kısaca değinmek istiyorum.

• Büyükelçimizin beraberindeki bir TİKA heyeti, geçen yıl Solomon Adalarını ziyaret etti. Heyetimiz burada, farklı adalardaki sağlık merkezleri ile yerel hastaneler arasında taşımayı kolaylaştırmak amacıyla Solomon Adaları Sağlık Bakanlığına dört adet bot bağışlanmasına ilişkin bir proje başlattı.

• BM’nin 2014-2017 Ortaklık Programı çerçevesinde Kiribati ile ortaklık tesis ederek Kiribati’nin Cinsel ve Cinsiyet Temelli Şiddeti Ortadan Kaldırmaya ilişkin Ulusal Yaklaşımını desteklemek amacıyla 100.000 ABD Doları sağlamaya karar verdik.

• Öte yandan, Palau’nun yardım çağrısına cevaben, TİKA’nın 45’inci Pasifik Adaları Forumunun hazırlıklarına katkı amacıyla 50.000 ABD Doları tutarında mali yardım transferinde bulunmuş olduğunu bildirmekten memnuniyet duyuyorum.

• TİKA, Tuvalu’da, “Kaupule” yerel yönetim birimi için bir ofis binası ve iki hizmet binası inşa etmiştir. Ayrıca, Prenses Margaret Hastanesi için tıbbi donanım alımına ilişkin bir proje önerisine yönelik incelemelerini sürdürmektedir.

• Türk Hükümeti ayrıca, Vanuatu Hükümetinin İyi Yönetişim ve Kamu Sektörü Reformu Programını 20.000 ABD Dolarıyla desteklemiştir. Eğitim sektöründeki ve biyogüvenlik alanlarındaki iki proje önerisini ise TİKA, 2015 yılı bütçe imkânları çerçevesinde değerlendirmektedir.

• TİKA tarafından gerçekleştirilen projeler bunlarla sınırlı değildir. TİKA temsilcisi kurumun çalışmaları hakkında sizi bilgilendirecektir.

• SIDS ülkelerine yönelik yardımlarımız 2012 yılında 5,24 milyon doları aşmıştır. Bu yardım 2011 yılında 1,8 milyon dolar düzeyindeydi.

Türkiye'nin Gelişmekte olan Ada Devletleri için ikinci bir beş yıllık kalkınma yardımı programı oluşturması sözkonusudur. Bu program çerçevesinde Pasifik Adalarındaki çeşitli kalkınma projelerine toplam 5 milyon ABD Doları tahsis edilmesi düşünülmektedir.

Amacımız ilişkileri daha da güçlendirmek ve çeşitlendirmektir.

İşbirliğimiz kalkınma projeleri ile sınırlı değildir.
• Bu kapsamda, Tonga’yla Birleşmiş Milletlerin yanı sıra NATO bünyesinde de yürüttüğümüz işbirliğinden bahsetmeden geçemeyeceğim. Bu vesileyle Sayın Daimi Temsilciye Tonga’nın ISAF faaliyetlerine devam eden katılımı için teşekkür etmek istiyorum. Müttefiklerin ve Operasyon Ortaklarının bu katkılarınıza kayıtsız kalmadığından emin olabilirsiniz.

• Fiji’nin demokratikleşme sürecinde kaydettiği gelişmeden mutluluk duyuyoruz. Bildiğiniz gibi dayanışmamızı göstermek için Seçim Kuruluna 50.000 ABD Doları katkı sağladık.

• TRT ile Fijili karşıtı arasında işbirliği anlaşması imzalandı.

• Sivil havacılık alanında işbirliği olanaklarını inceliyoruz. Bakan Sayın Khaiyum tarafından önerildiği üzere, 2009 yılında imzalanan Sivil Havacılık Mutabakat Zaptına ek olarak ulusal havayolları arasında kod paylaşımı anlaşması akdetmeyi değerlendirebiliriz.

• Mikronezya’nın dünyayla bağlantısını güçlendirmeye yönelik projeler üzerinde çalışmaya hazırız. Bu amaçla, ülkelerimiz arasında sivil havacılık alanında işbirliği tesis edilmesi üzerinde çalışabiliriz. Bu, Mikronezya’da turizmin gelişmesine ve ulaştırma sektörüne katkıda bulunacaktır.

• Papua Yeni Gine ile ikili ticaret potansiyelimizin farkındayız. Türk girişimcilerin Papua Yeni Gine’ye ilgisini artırmak için birlikte çalışmalıyız. İkili ekonomik ve ticari faaliyetlere ivme kazandırmak amacıyla ülkelerimiz arasındaki ilişkilerin hukuki altyapısını tamamlamak büyük önem taşımaktadır. Ticaret anlaşmasını sonuçlandırmaya önem veriyoruz.

• Naurulu ilk dört diplomatın eğitim programı 2013 Eylül ayında gerçekleştirilmiştir. Kalan altı diplomatın eğitimi 2015 yılı başında gerçekleşebilecektir.

• Bugün, Marshall Adaları’yla, Dışişleri Bakanlıkları arasında işbirliğini geliştirmeye ilişkin bir Mutabakat Zaptının yanı sıra, Diplomasi Akademimiz ile Marshall Adaları Dışişleri Bakanlığı arasında işbirliğine ilişkin bir Mutabakat Zaptını Sayın meslektaşım de Brum ile imzalayacağız.

• Bugün ayrıca, Vanuatu Dışişleri Bakanlığıyla Bakanlığımız arasındaki işbirliğini artıracak diğer bir mutabakat zaptını Sayın Sato Kilman ile birlikte imzalayacak olmaktan mutluyum.

• 2008 yılında Cook Adalarıyla diplomatik ilişkilerimizi kurmuştuk. Bugün ise Niue ile Diplomatik İlişkilerin Kurulmasına ilişkin Ortak Bildiriyi imzalayacağız. Bu imzayla birlikte, Pasifik Adaları Forumunun bütün ülkeleri ile diplomatik ilişkilerimiz tesis edilmiş olmaktadır.

• İkili ve beşeri ilişkilerimizi güçlendirmek amacıyla Doğu Timor ile Diplomatik, Hizmet ve Hususi Pasaport Hamilleri için Vize Muafiyeti Anlaşması imzalamak istiyoruz.

Değerli Meslektaşlarım,

2015 sonrası kalkınma gündeminin Pasifik’teki Gelişmekte olan Küçük Ada Devletlerinin kaygılarını layıkıyla dikkate alması gerektiğine inanıyoruz.

Bu bağlamda, Pasifik’teki Gelişmekte olan Küçük Ada Devletlerinin, 2015 sonrası gündemde, Gelişmekte olan Küçük Ada Devletlerinin sürdürülebilir kalkınmasıyla yakından ilintili olan, okyanuslar ve denizler için bağımsız bir sürdürülebilir kalkınma hedefi belirlenmesi yönündeki haklı talebini destekliyoruz.

Ülkelerinizle ilişkilerimizi güçlendirmek amacıyla büyük adımlar attık. Türkiye'nin bölgedeki saygınlığı altı yıl öncesine göre çok farklı bir düzeyde. Bölgenin sorunları, gerekleri ve ihtiyaçlarını öğrendik ve öğrenmeye devam ediyoruz; bunlara bölgeye özgü, eylem odaklı yanıtlar geliştirmeye gayret ediyoruz.

Önümüzdeki dönemde, sizinle birlikte çalışarak sürdürülebilir kalkınma için ortak bir gündem temelinde işbirliğimizi geliştirmeye ilişkin güçlü kararlılığımız aynen vaki olacatır.

Arzu ettiğimiz yarınların kimseyi geride bırakmaması gerektiğine inanıyoruz. Teşekkür ederim.